To tylko jedna z 36 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Budowa wewnętrzna organizacji struktura organizacyjna instytucji
Część IV
Dr Andrzej Stańda
1
Istota struktury organizacyjnej
Pojęcie struktury
• Pochodzi od łacińskiego słowa struktura i oznacza budowę,
rozumianą jako rozmieszczenie elementów oraz zbiór
określonych relacji zachodzących między elementami
przedmiotu złożonego (systemu), bez uwzględnienia jakości
tych elementów, czyli tego, czym są elementy
• Całokształt stosunków między elementami jakiejś całości i
między elementami a całością rozpatrywany z określonego
względu (J. Zieleniewski)
• System jest nazwą całości złożonej z elementów, natomiast
sposób, w jaki te elementy są ze sobą powiązane to struktura
2
Struktura organizacyjna jako efekt
procesu organizowania
Proces organizowania
• Proces organizowania – ujęcie czynnościowe pojęcia
organizacja - to splot działań mających charakter
oddziaływania na całość lub jej części, którego celem jest
ukształtowanie pożądanego
składu części tworzących
całość oraz uzyskanie takiego rodzaju stosunków tych
części do siebie i do złożonej z nich całości, aby te części w
jak największym stopniu współprzyczyniały
się do
powodzenia tak skonstruowanej całości
• Zadanie
organizatora:
podejmowanie
działań
zmierzających do ukształtowania związków między
składowymi rzeczy złożonej w taki sposób, aby uzyskać jak
największą przewagę oddziaływań konstruktywnych nad
destruktywnymi
3
Struktura organizacyjna jako rezultat
organizowania
• Synonimem organizacji w ujęciu atrybutowym
jest struktura organizacyjna
• Całość związków między funkcjami składającymi
się na organizację (A. Koźmiński)
• Całokształt stosunków łączących poszczególne
części (W. Kieżun)
• Te aspekty wzorca zachowania w organizacji,
które są względnie stałe i ulegają jedynie pewnym
zmianom (J.G. March, H.A. Simon)
4
Struktura organizacyjna to układ stanowisk,
komórek i jednostek organizacyjnych oraz
relacji je łączących
Elementy składowe struktury
• Stanowisko pracy; przestrzeń z aparaturą i zasobami
• Stanowisko organizacyjne – formalnie określony zbiór
obowiązków (zadanie, role organizacyjne), uprawnień i
odpowiedzialności oraz więzi organizacyjnych
• Komórka organizacyjna – zbiór stanowisk organizacyjnych
podlegających jednemu kierownikowi
• Jednostka organizacyjna – zbiór komórek organizacyjnych
podlegających jednemu kierownikowi
5
Więzi organizacyjne – drogi przepływu zasileń
informacyjnych i materiałowych
• Więzi służbowe – zależność podwładnego od przełożonego;
uprawnienie
decyzyjne
przełożonego;
zasada
jednoosobowego kierownictwa
• Więzi funkcjonalne (wspomagania i hierarchiczne) –
pomaganie, doradzanie, czasami decydowanie
• Więzi techniczne – wynikają z podziału pracy; przepływ zasileń
materialnych i energetycznych
• Więzi informacyjne obowiązek jednostronnego lub
wielostronnego, wzajemnego informowania się
6
Czynniki kształtujące strukturę
organizacyjną
Strategia
•Agresywna
•Defensywna
•Konkurencyjna
•Konserwatywna
Czynniki wewnętrzne:
•Cele
•Wielkość
•Historia
(…)
… personel sztabowy. Odpowiada za formułowanie i
realizację strategii organizacji, relacje z otoczeniem
• Linia środkowa – kierownicy
liniowi
zarządzający
wewnętrznymi jednostkami
organizacyjnymi, za które
odpowiadają
• Rdzeń operacyjny – obejmuje wykonawców fizycznych
podstawowych zadań organizacji (produkcja, świadczenie
usług, zaopatrzenia, magazynowanie, dystrybucja)
10
Budowa wewnętrzna i dynamika…
… środkowej przy zachowanej władzy wierzchołka i pewnych
uprawnieniach technostruktury
• Ograniczona decentralizacja pozioma i centralizacja pionowa –
spore uprawnienia technostruktury i silna władza wierzchołka
strategicznego
• Selektywna decentralizacja – rozproszenie uprawnień
decyzyjnych
• Całkowita decentralizacja – dominacja rdzenia operacyjnego
13
Budowa wewnętrzna i dynamika struktury
organizacyjnej
Tendencje funkcjonalne podsystemów
• Wierzchołek strategiczny – tendencja do skrajnej centralizacji
• Linia środkowa – poszukuje autonomii przez przechwytywanie
władzy zarówno od wierzchołka strategicznego jak i od jądra
operacyjnego
• Jądro operacyjne – minimalizacja (względna autonomizacja)
wpływów wyższego i średniego kierownictwa
• Technostruktura – stałe kreowanie rozmaitych standardów i
norm, zwłaszcza procesów pracy
• Jednostki wspomagające – dążenie do uczynienia swoich usług
niezbędnymi do utrzymywania i rozwijania innych prac
14
Wymiary struktury organizacyjnej`
Strukturyzacja składników
• Konfiguracja- stopień zróżnicowania w pionie i poziomie ról i
pozycji organizacyjnych; obraz struktury organizacyjnej, jej
wysokość hierarchiczna, rozpiętość kierowania, szczeblowość
zarządzania…
… hierarchii:
struktura dywizjonalna i struktura projektowa
• Równoczesne wykorzystanie dwóch lub więcej kryteriów na
drugim szczeblu hierarchii: struktura macierzowa i
struktura tensorowa
• Kryterium zdolności dostosowawczej do otoczenia:
struktura organiczna i struktura mechanistyczna
• Wirtualizacja organizacyjna
20
Struktura organiczna i mechanistyczna
•
•
•
•
•
•
Organiczna
Niejasno formułowane zadania…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)