Biblia Żydowska ( Biblia Hebraica BH) oraz Biblia chrześcijańska (S.T.). Koncepcja kanonu ksiąg świętych. Wyznawcy judaizmu
Chrześcijanie
Muzułmanie
Każda z ww. religii korzysta z Biblii jako głównej księgi wiary. Różni je interpretacja ksiąg
Ad 1. Żydzi interpretują Biblię przez Talmud stąd Judaizm Talmudyczny lub Judaizm Rabiniczny.
Ad 2. Interpretacja przez pryzmat Nowy Testament, gdzie sednem rozumienia jest wiara w Jezusa Chrystusa, stąd Chrystologia.
Ad 3. Interpretacja przez pryzmat Koranu.
Ad 1.
Tradycja żydowska = Biblia Hebrajska (wg Żydów, więcej napisana po hebrajsku niż aramejsku. Biblia Hebrajska składa się z:
Tora(h ) = od jara (t - taw ) - ciskać, miotać, rzucić; mówić, ale też uczyć nauczać.
Na grecki νομος nomos - prawo stąd tłumaczone jako prawo.
Pięciozwój - πεντατέύχως Pentatuchos = futerał na zwoje
Sednem Biblii Hebrajskiej jest Pięcioksiąg.
Nebiim = prorocy
Risonim = rosz hebr. głowa stąd Risonim Nebiim - prorocy wcześniejsi: Joz, Sdz, 1 i 2 Sm, 1 i 2 Krl.
Działalność opisana od 1200 przed Chr., do 587 przed Chr czyli zagłady Jerozolimy. Zgodnie z tym, prorok to jest ten, który przedstawia i ocenia przeszłość z myślą o kształtowaniu przyszłości.
Acharonim - acharon - plecy, grzbiet.
Nebiim acharonim - prorocy późniejsi: Iż, Jr, Ez, Dwunastu: Oz, Jl, Am, Abd, Jo, Mi, Na, Hb, Sof, Ag, Za, Ma.
Ketubim - od katab, ketubim = pisać, pisma.
Ps, Hi, Prz, Pięć zwojów: Rt, Pnp, Koh, Lm, Est, Ezd, Ne, 1-2 Krn, Dn, czyli w sumie 39 ksiąg.
Reasumując zestawienie mamy od pierwszych liter TANAK ( Torah, Nebiim, Ketubim ).
Biblia żyje, gdy jest odtwarzana, czytana.
Ad 2. Biblia chrześcijańska Stary Testament - Stare Przymierze
Testament pochodzi z łacińskiego co oznacza przymierze, układ, więź
Nowy Testament - Nowe Przymierze
Układ ST bierze się z Biblii greckiej - Septuaginty, czyli przekładu z języka hebrajskiego na grecki z dodaniem ksiąg, które powstały w języku greckim. Pierwotna to protokanoniczna, a w greckim deuterokanoniczna. Ksiąg deuterokanonicznych jest siedem: Mdr, Syt, Jdt, Tob, Ba, 1-2 Mch. Wg chrześcijan jest więc 46. Układ ksiąg
Historyczne - Rdz, Wj, Kpł, Lb, Pwt, Joz, Sdz, 1-2 Sm, 1-2 Krl, 1-2 Krn, Ezd, Ne, 1-2 Mch, Rt, Tob, Jt, Est.
Prorockie - Iż, Jr, Ez, Dn - prorocy więksi,
Prorocy mniejsi; Oz, Jd, Ag, Abd, Ma, Am, Jon, Mi, Na, Hi, Za, Ml
Dydaktyczne (mądrościowe) pozostałe księgi ST.
(…)
…, ale i przyszłości. Z historycznego punktu widzenia, z Jozuem wiąże się nie tylko samo wejście do Kanaan, ale przypisuje się mu wszystkie dzieje związane z podbojem ziem. Księga pochodzi z VI w przed Chr, czyli z okresu niewoli babilońskiej. Przez to, że dzieje dawnego Izraela spisane zostały w takim czasie, księga staje się rzeczywistością przeszłości z przepowiednią na przyszłość.
Teologia księgi Jozuego
Zadaniem ksiegi jest zapowiadanie, zapoczątkowanie i umożliwienie nowego wejścia do Ziemi Obiecanej. Historia staje się paradygmatem przyszłości (modelem). Mówi się o nowym wejściu z okresu niewoli babilońskiej. Ma ona odpowiadać na konkretne pytania:
nawiązanie wejścia do Kanaanu, po to by odpowiedzieć: dlaczego nastąpiła zagłada Izraela z rąk babilońskich?
czy możliwa jest nowa przyszłość?
Przy takich…
… potem niewola do ok. 1250 r w Egipcie.
Co było wcześniej?
Jedynym przesłaniem stały się wiec wyobrażenia, myślenie kształtujące się w myśli. Zostało to stworzone w Rdz 1-11. Tekst ten można nazwać prehistorią.
Prehistoria Protohistoria Historia
Rdz 1-11 Rdz 12-50 Od Wj do końca
Księga Rodzaju tyi$)"r:B
Cała biblia napisana jest w języku hebrajskim. Niektóre jednak księgi są w języku aramejskim. Nazwa księgi tyi$)"r:B Bereszit (Na początku, w łacińskiej Wulgacie - In Principio (Genesis - Księga Początków), w języku greckim γενεσεως Geneseos - Początki), pochodzi jak pozostałe części Pięcioksięgu, pochodzą od pierwszych słów zawartych w poszczególnych częściach. Ze staropolskiego pochodzi Genesis, rodzaj, początek stąd Księga Rodzaju. Księga Genesis dzieli się na dwie części: Rdz 1-11, a druga Rdz 12…
… się mogą pewne nadużycia w służbie składania ofiar.
Ad c) PRAWO CZYSTOŚCI (Kpł 11-15)
Kpł 11 - zwierzęta czyste i nieczyste, czyli rozporządzenia pokarmowe, co nadaje się na ofiarę, jedzenie. Latające (poza drapieżnymi), nieparzystokopytne, przeżuwające, a pełzające, parzystokopytne, nieprzeżuwające.
Zakaz mieszania potraw. Tu koszer - oznacza odpowiednie jedzenie, zakaz mieszania potraw.
Kpł 12 - czystość…
…-12 Tworzy tą część opowiadanie o przejściu Jordanu, zburzenia murów Jerycha, opanowania pd i środk. części Kanaanu. Bohaterem ksiegi jest Jozue, który na podobieństwo Mojżesza, staje się przywódcą narodu, z tą różnicą, że Mojżesz był przywódcą duchowym, a on staje się przywódcą wojskowym. Księga jest dobrze zbudowaną księgą, w której nie brakuje elementów folklorystycznych. Celem pierwszej części…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)