1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
Ergonomia (gr. εργον - praca + νομοσ - prawo) – nauka o pracy
Ergonomia jest nauką interdyscyplinarną. Korzysta z dorobku takich nauk lub dziedzin naukowych jak: psychologia pracy, socjologia
pracy, fizjologia pracy, higiena, medycyna pracy, organizacja pracy, antropometria oraz nauk technicznych, np. materiałoznawstwa,
budowy maszyn.
Wyróżnia się ergonomię koncepcyjną (wprowadzanie zasad ergonomii podczas opracowania koncepcji oraz projektowania) i
ergonomię korekcyjną (korektę warunków pracy na drodze modernizacji już funkcjonujących stanowisk pracy (maszyn, urządzeń)
Nurty ergonomii:
ergonomia poznawcza – wpływ pracy na funkcjonowanie umysłu
podejście ekologiczne ergonomii – wpływ umysłu na procesy pracy
Celem pracy- analiza sytuacji związanych ze stresem zawodowym, pracoholizmem, wypaleniem zawodowym oraz tworzeniem
programów komputerowych wykorzystaniem zasad ergonomii.
Ergonomia organizacji – komunikacja, zarządzanie zespołem, projektowanie pracy, czasu pracy, praca zespołowa, kooperacja,
zarządzanie jakością.
Celem ergonomii jest osiągnięcie równowagi między możliwością pracowników, pracowników wymogami pracy.
Fizjologia pracy - bada czynniki kształtowania do pracy mięśniowej w różnych warunkach otoczenia. Bada wpływ wysiłku fizycznego
na funkcje różnych narządów oraz mechanizmy przystosowania tych funkcji do pracy mięśni.
Klasyfikacja ciężkości pracy wg Kozłowskiego:
10% maksymalnego pochłaniania tlenu przez ustrój - praca lekka,
10-30% maksymalnego pochłaniania tlenu przez ustrój – praca średnio ciężka,
30-50% maksymalnego pochłaniania tlenu przez ustrój – praca ciężka ( należy dążyć do nieprzekraczania tej granicy),
50% maksymalnego pochłaniania tlenu przez ustrój – praca bardzo ciężka
Wydatek energetyczny – zużycie energii, która jest niezbędna do pracy mięśni. Na wielkość wydatku energetycznego mają wpływ:
wiek, waga, płeć.
Energia organizmu nie gromadzi się, gdy jest zachwiana równowaga organizmu, np.zmęczenie.
Max. zużycie kalorii: mężczyźni 2000 kcal/8h; kobiety 1750 kcal/8h
Wydatek energetyczny:
Cpm = Ppm + Dpoż. + Knzpz +Kzpz
gdzie: Cpm – całkowity wydatek energetyczny
Ppm – podstawowa przemiana materii
Dpoż. – dynamiczne działanie pożywienia
Kzpz – wydatek czynnościowy w pracy
Prace wegetatywne 1600 – 1800 kcal /dzień
Czas wolny 450 – 550 kcal/dzień
Praca 2000 kcal/8h
Wydatek całkowity 4300 kzal/dobę
monotypowość (stały nadmierny ruch mięśni)
MONOTONIA PRACY – sytuacja pracownika, w której w rezultacie specyficznego charakteru pracy dochodzi do zaburzeń w
normalnym reagowaniu psychicznym. Pojęcie monotonii określa zarówno sytuację w pracy, jak i stan psychiczny. Monotonia jest
stanem zmęczenia, znużenia i zniechęcenia, który odczuwa człowiek w określonych warunkach działalności zawodowej. Powoduje
powoli narastający stan obniżonej aktywności, który powstaje w wyniku powtarzania czynności w prawie niezmiennej postaci.
Stanowisko pracy
Rodzaj, moc źródeł oraz barwę światła należy dobrać na podstawie zadań wykonywanych przez człowieka.
Źródła światła nie mogą być uciążliwe (np. hałas, emisja cieplna)
Nie należy ustawiać stanowisk przodem do okna – światło musi padać z boku.
Oświetlenie stanowisk i otoczenia powinno podkreślać estetyczne walory kompozycji barwnej.
Kolorystyka stanowiska powinna stwarzać poczucie komfortu oraz sprzyjać redukcji zmęczenia.
Elementy decydujące o bezpieczeństwie powinny być wyróżnione barwą kontrastującą z tłem, znaki informacyjne powinny być
czytelne i komunikatywne.
Musi być zachowana równowaga optyczna i być zharmonizowana kompozycja stanowiska pracy.
Pole widzenia - Nazywamy zasięg widzenia ,który za pomocą obu oczu bez ich poruszania i bez poruszania głową możemy
zaobsewować duże spoczywające i małe poruszające się przemioty
MVC – maksymalna siła skurczu mięśni
Oświetlenie – skierowanie promieni świetlnych na przedmioty będące źródłami światła; rozróżnia się:
oświetlenie naturalne pochodzące od naturalnych źródeł światła
oświetlenie sztuczne, pochodzące od sztucznych źródeł światła.
Oświetlenie wpływa na:
szybkość reakcji
warunki widzenia barw i form
higiena i bezpieczeństwo pracy
Słabe oświetlenie powoduje:
spadek akomodacji
opóźnioną adaptację
zmniejsza zdolność odróżniania obiektu, tła
zmniejsza możliwość odróżniania kolorów
Akomodacja – dostosowanie się oka do zmiennej odległości
Adaptacja – dostosowanie się oka do zmiennych warunków oświetlenia
Jednostki fizyczne oświetlenia:
LUMEN [lm] – strumień światła wysyłany przez kąt bryłowy (1 steradian) przez izotopowe źródła światła umieszczone w
wierzchołku kąta, posiadające światłość 1 kandeli.
Lm=1st x 1cd
KANDELA [cd] – jednostka światłości, jest nią światłość jaką posiada w kierunku do powierzchni ciało doskonale czarne o
powierzchni 1,6 x 10-5 m2 utrzymane w temperaturze krzepnięcia platyny i ciśnieniu 1A.
NIT [nt] – jednostka luminacji. Luminacja powierzchni płaskiej, której 1m2 świeci w kierunku normalnym światłością 1 kandeli.
LUX [lx] – natężenie oświetlenia na powierzchni 1m2, na którą pada równomierny strumień świetlny o wartości 1 lumena. 1lx =
1lm/m2
Natężenie oświetlenia naturalnego we wnętrzu budynku jest funkcją natężenia oświetlenia na zewnątrz budynku, podlega więc
ciągłym zmianom.
14. Hałas – dźwięk niepożądany lub szkodliwy dla zdrowia człowieka.
Wpływ hałasu na człowieka:
a) dokuczliwy:
uczucie niezadowolenia
dyskomfort
zmęczenie nerwowe
trudność w koncentracji
b) szkodliwy:
słuchowy - upośledzenie słuchu, głuchota
c) pozasłuchowy – skurcze mięśni, przyspieszony oddech, zawroty głowy, oczopląs
Najwyższe dopuszczalne natężenie hałasu w pracy 8h w biurze to 85Hz.
Wpływ hałasu na organizm człowieka zależy od:
poziom natężenia – hałas o poziomie przekraczającym 115dB stwarza ryzyko ubytku słuchu
czas trwania ekspozycji – skutki działania hałasu na słuch akumulują się w czasie
skład widmowy – hałas z przewagą częstotliwości średnich i wysokich jest bardziej szkodliwy
hałas impulsowy – szczególnie niebezpieczny, gdyż mechanizmy obronne narządu słuchu nie
zmniejszają skuteczności transmisji energii do ucha wewnętrznego.
15. Receptory (odbiór informacji) → analizatory (rozpoznanie sygnałów):
Słuch 10%:
sygnały słowne
sygnały dźwiękowe
Wzrok 80%:
cyfry
litery
wskaźniki
Czucie kinestetyczne
kształty (gałki, rączki)
przyciski
zróżnicowanie powierzchni
Węch i smak
16. Natężenie oświetlenia miejsca pracy określają polskie normy. W normie tej przyjęto, że wymagane natężenie oświetlenia w celu
dostrzeżenia rysów ludzkiej twarzy w normalnych warunkach oświetleniowych, powinno być nie mniejsze niż 20 lx i jest to najmniejsze
natężenie oświetlenia wymieniane przez normę. W typowych pracach biurowych, takich jak: pisanie ręczne, pisanie na maszynie, czytanie,
obsługiwanie klawiatury wymagane jest natężenie oświetlenia 500 lx, dla prac precyzyjnych przewyższa 1000 lx. W słoneczny letni dzień
natężenie oświetlenia w miejscach niezacienionych osiąga wartość 100000 lx.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)