Bezpieczeństwo międzynarodowe
Zięba, Pozimnowojenny paradygmat bezpieczeństwa międzynarodowego
Ogólne rozumienie bezpieczeństwa
W potocznym rozumieniu bezpieczeństwo jest ujmowane negatywnie, jako brak zagrożeń, w definicjach słownikowych zaś występuje zazwyczaj ujęcie pozytywne utożsamiające bezpieczeństwo z pewnością jako stanem przeciwstawnym zagrożeniom. Oznacza to, że termin ten można rozumieć jako synonim braku zagrożeń, ochronę przed zagrożeniami lub wreszcie jako pewność, będącą wynikiem niewystępowania zagrożeń i/lub skutecznych działań w celu zapobiegania im lub ich usunięcia. Bezpieczeństwo jest potrzebą podmiotową, to znaczy, że może dotyczyć różnego rodzaju podmiotów, od jednostek po wielkie grupy społeczne, włączając w to struktury organizacyjne reprezentujące pojedynczych ludzi i grupy społeczne. Bezpieczeństwo jest potrzebą egzystencjalną, czyli związaną z istnieniem danego podmiotu. Ma ona charakter złożony i obejmuje zaspokojenie potrzeb szczegółowych, jak: trwanie, całość, tożsamość, niezależność, spokój, posiadanie oraz pewność funkcjonowania i rozwoju.
W najogólniejszym znaczeniu bezpieczeństwo można określić jako pewność istnienia i przetrwania, posiadania oraz funkcjonowania i rozwoju podmiotu. Pewność jest wynikiem nie tylko braku zagrożeń (ich niewystępowania lub wyeliminowania), ale także powstaje na wskutek kreatywnej działalności danego podmiotu i jest zmienna w czasie, czyli ma naturę procesu społecznego.
Ujęcia bezpieczeństwa w nauce o stosunkach międzynarodowych
Na gruncie nauki o stosunkach międzynarodowych pojęcie bezpieczeństwa odnosi się do procesu zaspokajania potrzeb i interesów uczestników życia międzynarodowego. Proces ten realizuje się w środowisku międzynarodowym, a jego konsekwencje dotyczą nie tylko zainteresowanych państw, ale całego systemu międzynarodowego. W analizach teoretycznych bezpieczeństwa wyodrębnia się trzy jego ujęcia: 1) podmiotowe, gdy pytamy, o czyja pewność istnienia i przetrwania chodzi, tj. gdy pytamy o bezpieczeństwo uczestników stosunków międzynarodowych; 2) przedmiotowe, gdy pytamy o treść bezpieczeństwa, środki i sposoby kształtowania pewności stanu posiadania uczestników stosunków międzynarodowych i ich szans rozwojowych; 3) funkcjonalne (procesualne), które pozwala obserwować zmienność w czasie, a więc dynamikę i ewolucję subiektywnych i obiektywnych aspektów bezpieczeństwa uczestników stosunków międzynarodowych, tj. pewności ich istnienia, ich stanu posiadania i szans.
Ujęcie podmiotowe
Podstawą typologii bezpieczeństwa w nauce o stosunkach międzynarodowych jest kryterium podmiotowe, Na jego podstawie wyodrębnia się: 1) bezpieczeństwo narodowe, które jest kategorią jednostkową i odnosi się do pojedynczych państw oraz ich społeczeństw i narodów; 2) bezpieczeństwo międzynarodowe, które jest terminem służącym zwykle do charakterystyki bezpieczeństwa określonej zbiorowości państw, w tym charakterystyki systemu międzynarodowego.
(…)
… Zjednoczonych nie znajdziemy definicji prawa do prywatności, jednakże preambuła mówi, o „wierze w podstawowe prawa człowieka, godność i wartość jednostki ludzkiej”. Rozwinięcie idei ochronnej zawarte zostało już w przyjętej cztery lata później Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka z 1948 roku.
Prywatność technologiczna i ochrona danych w Europie
Kluczowym dokonaniem legislacyjnym państw europejskich…
… i stereotypy oraz niesprawiedliwe procesy ekonomiczne.
Państwa wobec masowych i strukturalnych naruszeń praw człowieka
Największe znaczenia miało powstanie Karty Narodów Zjednoczonych w 1945 roku, w której przyczynianie się do poszanowania praw człowieka urosło do rangi celu oraz przedmiotu współpracy państw, a także Powszechnej deklaracji praw człowieka w 1948 roku, czterech konwencji genewskich o ochronie…
… masowych naruszeń praw człowieka i zapobiegania im było uczynienie z nich zbrodni w świetle prawa międzynarodowego. Jeszcze w pierwszej połowie XX wieku masowe naruszenia nie miały nawet nazwy. Mówiono o pogromach lub aktach barbarzyństwa.
Zbrodnie przeciwko ludzkości
Na potrzeby procesu zbrodniarzy wojennych w Norymberdze zdefiniowane zostały zbrodnie przeciwko ludzkości. Uznano, że są to zbrodnie popełnione przed wojną lub w trakcie jej trwania, takie jak morderstwo, eksterminacja, zniewolenie, więzienie, deportacja, tortury, gwałt i inne zbrodnie przeciwko ludności cywilnej, lub skazanie z powodów rasowych czy religijnych. Lista czynów pozostała w istocie rzeczy otwarta, a adresatem zbrodni przeciwko ludzkości uczyniono wyłącznie ludność cywilną.
Przełom w zakresie definiowania zbrodni przeciwko ludzkości nastąpił w 1968 roku, wraz z przyjęciem Konwencji o nieprzedawnianiu zbrodni przeciwko ludzkości i zbrodni wojennych. Powołano się w niej na definicję z Karty Trybunału Norymberskiego, uznano jednak, że zbrodnie te mogą być popełnione nie tylko w czasie wojny, lecz także pokoju.
Zbrodnie ludobójstwa
Termin „ludobójstwo” stworzył w 1943 roku polski prawnik Rafał Lemkin. W kolejnych latach…
… w książce z 1996 roku Zderzenie cywilizacji i nowy kształt ładu światowego stwierdził, że największym wyzwaniem dla współczesnego świata po zakończeniu „zimnej wojny” - a w szczególności dla cywilizacji zachodniej, która doświadczać będzie systematycznej marginalizacji - w najbliższej przyszłości będzie radzenie sobie z konfliktami, jakie wybuchną na styku wielkich cywilizacji: zachodniej, prawosławnej…
… racjonalnego wyboru. Koncepcja wyjaśniania dąży do stworzenia teorii naukowej opartej na postrzeganiu świata jako rzeczywistości obecnie istniejącej.
Koncepcja rozumienia świata została zapoczątkowana dziewiętnastowieczną ideą historii i pisania historii „od wewnątrz”. Zakłada, że celem badacza jest zinterpretowanie i zrozumienie konkretnego analizowanego zagadnienia. Dąży do zrozumienia, co zdarzenia znaczą…
…).
Natomiast biorąc pod uwagę sposób prowadzenia przez państwa polityki bezpieczeństwa, należy rozróżnić: 1) politykę unilateralną, polegającą na prowadzeniu działań jednostronnych (hegemonizm mocarstwowy, izolacjonizm, neutralność/interwencjonizm); 2) politykę multilateralną, skoncentrowaną na działaniach we współpracy z innymi państwami i organizacjami międzynarodowymi.
Uzupełnieniem ujęcia przedmiotowego…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)