Banki w Polsce Istotą działalności banku jest przyjmowanie pieniędzy klientów, które podlegają zwrotowi, oraz udzielanie kredytów na własny rachunek.
Polskie prawo bankowe określa banki jako samodzielne, samofinansujące się i posiadające osobowość prawną jednostki gospodarcze, które działają na podstawie tejże ustawy i własnych statutów. Ustawa zalicza do podstawowej działalności banków gromadzenie środków pieniężnych, udzielenie kredytów oraz przeprowadzenie rozliczeń pieniężnych. W uproszczeniu można więc powiedzieć, że banki gospodarują cudzymi pieniędzmi. Wypływają z tego określone konsekwencje:
Uprawianie działalności bankowej wymaga specjalnego zezwolenia,
Prawo chroni w szczególny sposób interesy osób powierzających pieniądze bankom
W Polsce zezwolenie na prowadzenie działalności bankowej wydaje prezes NBP, a uzyskanie takiej zgody wymaga spełnienia przez założycieli banku określonych warunków. Dotyczą one minimum kapitału własnego banku i posiadania pomieszczeń należycie zabezpieczających przechowywanie powierzonych wartości, a także pełnienia kierowniczych stanowisk przez kompetentne osoby. Z drugiej strony prawo nie dopuszcza, aby inne podmioty, nie posiadające takiego zezwolenia, prowadziły działalność bankową i używały wyrazu „bank” lub „kasa”.
W trosce o bezpieczeństwo wkładów lokowanych (deponowanych) przez społeczeństwo w bankach, władze państw wprowadzają nadzór nad działalnością banków. Nadzór może sprawować odrębny urząd państwowy lub centralny bank. Polskie prawo bankowe powierzyło nadzór nad działalnością bankową Generalnemu Inspektorowi Nadzoru Bankowego, podległemu prezesowi NBP; czynności z tym związane mogą wykonywać tylko pracownicy specjalnie upoważnieni przez prezesa NBP. Mając na względzie bezpieczeństwo powierzonych bankom wkładów (depozytów), prezes NBP ustala normy dopuszczalnego ryzyka w działalności bankowej.
Konieczność ograniczania ryzyka działalności bankowej wynika z warunków funkcjonowania i podstawowej roli banków w gospodarce rynkowej. Istotną cechą gospodarki rynkowej jest bowiem ryzyko ekonomiczne ponoszone przez wszystkie gospodarujące podmioty, w tym także przez banki. Banki pełnią przy tym ważną rolę, dokonując transformacji ryzyka i terminów, gdy przyjmują wkłady i udzielają kredytów.
Dzięki temu podmioty gospodarcze nie muszą bieżąco i we własnym zakresie dostosować zapotrzebowania na środki pieniężne do stanu posiadanych zasobów pieniężnych. Gromadzą one czasowo wolne środki pieniężne jednostek gospodarczych i osób fizycznych, aby wykorzystać zgromadzone zasoby do udzielania na własny rachunek kredytów. Mnogość gromadzonych depozytów znaczenie przewyższa liczbę udzielanych kredytów, a także różne są okresy trwania umów i terminy spłat. Banki pełnią rolę wyspecjalizowanych pośredników pomiędzy deponentami posiadającymi nadwyżki płynnych środków (pieniędzy) a kredytobiorcami zgłaszającymi zapotrzebowanie na środki płynne.
(…)
… uwzględnia standardy europejskie. Między innymi są to wspomniane zasady wydawania zezwoleń na prowadzenie działalności bankowej i inne. Należą do nich także przepisy regulujące zasady nadzorowania działalności bankowej pod kątem zabezpieczenia interesów ich klientów.
W 1991 roku powstał Związek Banków Polskich. Do związku przystąpiły banki państwowe, banki-spółki akcyjne, banki spółdzielcze, a także banki…
… i wekslowym. Wreszcie szereg norm prawa cywilnego odnosi się do zasad zawierania i wykonywania umów bankowych (np. umowa rachunku bankowego).
Normatywnymi źródłami prawa są ustawy i wydawane na ich podstawie akty wykonawcze; stąd ich nazwa - akty normatywne. Ustawy uchwala Sejm RP i są one ogłoszone w Dzienniku Ustaw Rzeczpospolitej Polskiej. Powszechnie obowiązujące zarządzenia wykonawcze są ogłoszone…
… Banków Polskich uchwalono w 1995 roku Kodeks Dobrej Praktyki Bankowej, apelując do pracowników bankowych o jego przestrzeganie. Kodeks stanowi zbiór zasad postępowania w działalności bankowej. Banki powinny się kierować przepisami prawa, normami przewidzianymi w Kodeksie, uchwałami samorządu bankowego oraz dobrymi zwyczajami kupieckimi, uwzględniając, że są instytucjami zaufania publicznego. Powinny…
… bezgotówkowych. Tradycyjnie udzielały one przede wszystkim kredytów krótkoterminowych, ale obecnie udzielają także średnioterminowych i długoterminowych. Ponadto banki komercyjne, na zlecenie klientów, wykonują różne operacje pośredniczące (komisowe) i świadczą inne usługi bankowe. Do omawianej kategorii, ze względu na ekonomiczną treść ich działalności, można zaliczyć również banki spółdzielcze. Są to, w porównaniu z wielkimi bankami komercyjnymi, małe (lokalne lub regionalne)samodzielne banki. Łączą się one często w związki będące ich centralnymi rozliczeniowymi i finansowymi. Niektórzy traktują banki spółdzielcze jako odrębną kategorię.
Banki rozwojowe (inwestycyjne) gromadzą środki o charakterze długoterminowym, emitują długoterminowe papiery wartościowe, a także przyjmują lokaty długoterminowe…
… płatniczy, a ich tradycyjne usługi to przekazy pocztowe, wpłaty na rachunki jednostek gospodarczych w bankach, wpłaty i wypłaty oszczędności oraz rozliczenia z tytułu różnych opłat, podatków itp. Urzędy pocztowe posiadają rachunki w bankach, co włącza je w krajowy system rozliczeń pieniężnych. Ich usługi mają charakter masowy operacji rozliczeniowych i uzupełniają działalność banków zwłaszcza…
… nie przewiduje natomiast podziału na banki uniwersalne i specjalistyczne i wszystkie banki mogą dokonywać wszelkich operacji bankowych przewidzianych w ich statutach. Nie przeszkadza to, aby niektóre z nich specjalizowały się w określonych operacjach lub obsłudze określonych obszarów działalności gospodarczej, np. operacje zagraniczne, budownictwo mieszkaniowe, gospodarka rolna. Nadaje to polskiemu systemowi…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)