BAKTERIE W KLIMATYZACJI
Występowanie i metody zwalczania bakterii Legionella w instalacjach wentylacji i klimatyzacji 1. Wstęp
W instalacjach wentylacyjnych i klimatyzacyjnych istnieją sprzyjające warunki do rozwoju chorobotwórczych bakterii Legionella, które mogą powodować chorobę zakaźną, legionelozę, występującą pod postacią zachorowań grypopodobnych a czasami śmiertelnego zapalenia płuc. Zachorowania następują w przypadku, gdy do układu oddechowego człowieka dostanie się aerozol wodno-powietrzny zawierający bakterie rodzaju Legionella (zwłaszcza Legionella pneumophila). Ryzyko zachorowania dotyczy wszystkich, choć szczególnie ludzi z obniżoną odpornością, palaczy, alkoholików, diabetyków.
Według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) na całym świecie rocznie choruje na ostrzejszą formę legionelozy (wywoływaną bakterią Legionella pneumophila) od 20 do 100 tysięcy osób. Zgodnie z badaniami epidemiologów około 5 do 20 % procent zarażonych umiera. Ostatnia groźna epidemia tej choroby, wywołana bakteriami Legionella obecnymi w instalacji klimatyzacji w budynku użyteczności publicznej, wystąpiła w 2002 r. w Anglii, gdzie zachorowało 114 osób.
Instalacje wentylacji i klimatyzacji występują najczęściej w budynkach użyteczności publicznej, zamieszkania zbiorowego (w szpitalach, budynkach biurowych, hotelach, budynkach basenów). W przypadku pojawienia się bakterii Legionella powstaje więc jednocześnie zagrożenie dla wielu ludzi. W związku z tym w wielu krajach legionelozę traktuje się jako zagrożenie zdrowia publicznego.
W Polsce nie były prowadzone szeroko zakrojone badania dotyczące obecności bakterii Legionella w instalacjach wentylacyjnych i klimatyzacyjnych. Nie wiadomo także jak często wywołuje ona zachorowania ludzi przebywających w pomieszczeniach klimatyzowanych. Możemy jednak korzystać z doświadczeń innych i podjąć działania zmierzające do ograniczenia tego zagrożenia.
2. Aktualny stan prawny w Polsce, dotyczący projektowania i użytkowania instalacji wentylacji i klimatyzacji pod kątem zapobiegania rozwojowi bakterii Legionella
2.1 Wykaz obowiązujących norm i przepisów
Poniżej zestawiono normy i przepisy, które mają związek ze stanem higienicznym instalacji wentylacji i klimatyzacji.
- PN-83/B-03430/Az3: 2000 Wentylacja w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej - Wymagania.
- PN-73/B-03410 Wentylacja mechaniczna w budownictwie -Wymagania.
- PN-78/B-1 0440 Wentylacja mechaniczna - Urządzenia wentylacyjne - Wymagania i badania przy odbiorze.
- PN-B-76001: l 996 Wentylacja - Przewody wentylacyjne - Szczelność - Wymagania i badania.
(…)
….
W wytycznych omówiono szczegółowo wymagania, jakim powinna odpowiadać woda, dostarczana do urządzeń wchodzących w skład instalacji klimatyzacji (wymienników ciepła, nawilżaczy, wież chłodniczych, komór zraszania) oraz metody jej uzdatniania. Program uzdatniania wody powinien uwzględniać problemy:
- powstawania kamienia,
- ograniczenia korozji (przez stosowanie inhibitorów zawierających np. fosforany, polimery…
… Legionella a stopniem zanieczyszczenia wód cząstkami organicznymi.
4.2 Występowanie bakterii Legionella w instalacjach wentylacji i klimatyzacji
Bakterie Legionella przedostają się z wód powierzchniowych i gleby poprzezstacje uzdatniania wody do instalacji zimnej i ciepłej wody w budynkach a stamtąd do instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych. Ponadto mogą one przedostawać się do instalacji…
… jest:
- przeprowadzanie okresowych kontroli stanu technicznego i czystości instalacji,
- naprawa, konserwacja lub wymiana uszkodzonych elementów instalacji,
- okresowe czyszczenie instalacji środkami mechanicznymi,
- właściwa eksploatacja,
- dezynfekcja instalacji środkami chemicznymi,
- kontrola jakości i uzdatnianie wody wykorzystywanej w instalacjach klimatyzacji do procesów przygotowania powietrza (określonych…
…-propan-diol, bromo-nitrostyren, karbaminian, decylotioetanoamina, di-bromonitrylopropionamid, chlorowodorek dodecyloguanidyny, aldehyd glutarowy, izotiazol, tris-hydroksyme- tylonitrometan.
Aby zapobiec wzrostowi odporności bakterii, rodzaj stosowanych biocydów powinien być regularnie zmieniany.
Wytyczne zawierają również zalecenia do projektowania takie jak np. odpowiedni wybór lokalizacji wież…
… do wstępnego odróżnienia gatunków w rodzaju Legionella. Mogą one być barwy szarej, opalizująca różowej, purpurowej lub niebieskiej.
Badania wykazały, że substancje niezbędne do wzrostu pobierają one z żywych lub obumarłych komórek innych bakterii heterotroficznych, promieniowców, grzybów oraz glonów (dlatego uznawane są za bakterie pasożytnicze). Istnieje więc zależność pomiędzy liczebnością bakterii…
… w instalacjach wentylacyjnych i klimatyzacyjnych, stosowane w rozcieńczeniu l : l zawierają 60% etanolu, keton metylowoetylowy, keton metyloizobutylowy, związki utleniające i kwasy organiczne.
Poza dezynfekcją chemiczną do zwalczania bakterii możliwe jest wykorzystanie promieniowania UV (bakterie rodzaju Legionella są szczególnie wrażliwe na DV), jednak do chwili obecnej, poza krótkimi wzmiankami w literaturze…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)