Autorytaryzm w Polsce: obóz sanacyjny

57. Autorytaryzm w Polsce: obóz sanacyjny. Okres rządów Piłsudskiego i jego zwolenników w latach 1926-1939 nazywa się  rządami sanacji, ponieważ grupa ta doszła do władzy pod hasłem "sanacji" (czyli  uzdrowienia) sytuacji politycznej, gospodarczej i moralnej w kraju. Zaraz po  zamachu zaczęto dążyć do wzmocnienia władzy wykonawczej. Utworzono nowe  stanowisko - Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych (GISZ), czyli "generała  przewidzianego na naczelnego wodza w razie wybuchu wojny, którym został  Piłsudski. W ten sposób przejął on praktycznie kontrolę nad armię - GISZ miał  szerokie kompetencje w sprawach wojennych i nie odpowiadał przed parlamentem.  Piłsudski przejął też rolę ministra spraw wojskowych. Władze dążyły do  wprowadzenia dyktatury autorytarnej. Utrudniano działalność opozycji i często  szykanowano jej działaczy, ograniczono wolność prasy, podkreślano rolę  Piłsudskiego jako "wodza" w społeczeństwie. Jego imieniny stały się nieoficjalnym  świętem państwowym. Zmiany w państwie były przygotowaniami to objęcia urzędu  prezydenta przez Piłsudskiego - chciał on mieć większą władzę, więc np. zmieniono  konstytucje. Stał się on "wodzem", "grał główne skrzypce" w Polsce sanacyjnej.  Piłsudski od 1926 roku sprawował funkcje dyktatorskie, nie czerpał on w całości ze  swych faktycznych przywilejów. W obrębie utworzonego przez siebie modelu  sprawowania rządów Marszałek posiadał wyłączne prawo podejmowania decyzji w  kwestii polityki zagranicznej i obronnej, o zagadnieniach politycznych (stosunek do  parlamentu oraz sił opozycyjnych) współdecydował razem z najbliższymi  współpracownikami - tzw. "grupą pułkowników". Marszałek aż do końca swoich dni  utrzymał pozycję głównego sędziego, decydującego o kształcie personalnym grupy  sprawującej władzę w jego imieniu. Ograniczenie kompetencji sejmu i jego wpływu  na rządy oraz pewna centralizacja władzy przyniosły większą stabilizację polityczną i  usprawniły rządy w  państwie. C eną za to było znaczne ograniczenie demokracji,  dlatego niekiedy rządy sanacji określa się mianem  rządów   autorytarnych  (przynajmniej do 1935 r., czyli do śmierci J. Piłsudskiego). Decydujący głos w  państwie należał do J. Piłsudskiego, a cały ustrój opierał się na jego autorytecie.  Okres rządów sanacji w latach 1926-1935 można podzielić na dwa podokresy: 1926- 1929 oraz 1929-1935. W pierwszym obóz rządzący nie dysponował większością w  parlamencie, co zmuszało go do współpracy z innymi ugrupowaniami politycznymi.  Pewne pozor y liberalizmu i  legalizmu zostały wówczas zachowane. Jednocześnie  jednak  sanacja s topniowo ograniczała rolę parlamentu w rządzeniu krajem. Drugi  ... zobacz całą notatkę