Autorytarny system polityczny w Europie środkowej w okresie międzywojennym- przyczyny powstania, droga do władzy

Nasza ocena:

5
Pobrań: 1141
Wyświetleń: 4179
Komentarze: 0
Notatek.pl

Pobierz ten dokument za darmo

Podgląd dokumentu
Autorytarny system polityczny w Europie środkowej w okresie międzywojennym- przyczyny powstania, droga do władzy - strona 1

Fragment notatki:

Autorytarny system polityczny w Europie Środkowej w okresie międzywojennym: przyczyny powstania, droga do władzy
Reakcją na kryzys demokracji parlamentarnej, trudności gospodarcze oraz wzrost zagrożenia komunizmem było kształtowanie się systemów autorytarnych (od łac. Auctoritas- przywództwo), które w okresie międzywojennym zapanowały w dużej części Europy. Zazwyczaj były one ustanawiane wskutek dokonywanych przez armie zamachów stanu, w wyniku, których często władze obejmowali wojskowi, np. na Węgrzech w 1920 r. admirał Horthy, w Hiszpanii w 1923 r. gen. Primo de Rivera, czy w 1926 r. marszałek Piłsudski w Polsce. Cześć polityków nie wywodziła się jednak z kręgów wojskowych, jak chociażby Antonio Salazar, który przejął władzę w Portugalii w 1928 r., czy rządzący Litwą od 1926 r. Ananas Smetona. Specyficzna sytuacja zaistniała w Jugosławii, gdzie w 1929 r. monarcha Aleksander I zawiesił konstytucję i wprowadził dyktaturę królewską.
W odróżnieniu od państw totalitarnych- faszystowskich Włoch, nazistowskich Niemiec i komunistycznego ZSRR- autorytarne dyktatury opierały się nie tyle na policji politycznej, co na biurokracji i wojsku. W systemach autorytarnych nie odchodzono też całkowicie od zasad demokracji. Parlamenty-, choć o mocno okrojonych kompetencjach działały i były nieraz wyrazicielami opinii publicznej. Zazwyczaj istniały silne partie rządowe, np. BBWR w Polsce. Obok nich zwykle funkcjonowały tez zwykle inne partie polityczne, lecz możliwości działania opozycji były ograniczone. Sądownictwo i prasa były często niezależne, choć funkcjonowała cenzura. Gospodarka pozostawała w prywatnych rękach, choć rosły w niej wpływy państwa. W przeciwieństwie do faszystów czy komunistów często podkreślających swoją rewolucyjność i tworzących nowe „elity” władzy, rządy autorytarne szukały przynajmniej do połowy lat 30-tych poparcia w środowiskach konserwatywnych. Autorytarni dyktatorzy byli zresztą raczej przeciwnikami wszelkich politycznych i ekonomicznych ekstremów- zwalczali wie zarówno skrajną prawicę jak i lewicę. W państwach autorytarnych stosowanie przymusu w życiu publicznym, ograniczanie wolności jednostek czy wprowadzanie represyjnego prawa nie należało do rzadkości. W odróżnieniu od systemów totalitarnych, nie stosowano jednak masowego terroru, nie dochodziło również do krwawych rozpraw z przeciwnikami politycznymi. W latach trzydziestych zwłaszcza w drugiej ich połowie, autorytarne dyktatury zaczęły się coraz bardziej upodabniać do systemu panującego w faszystowskich Włoszech. Partie rządzące przybierały zhierarchizowaną, wzorowaną na wojsku strukturę. Coraz bardziej ograniczano funkcje parlamentów. Np. na Węgrzech próbowano bezskutecznie budować system korporacyjny.
... zobacz całą notatkę



Komentarze użytkowników (0)

Zaloguj się, aby dodać komentarz