ARYSTOTELES:FILOZOF I UCZONYArystoteles (384 - 322 r. p.n.e.) nie był Ateńczykiem. Pochodził z Macedonii, ale przybył do Aten i wstąpił do Akademii. Platon miał wtedy sześćdziesiąt jeden lat. Arystoteles był synem poważnego lekarza, a wiec uczonego - przyrodnika. Już takie pochodzenie może nam coś powiedzieć o filozoficznym założeniu Arystotelesa. Najbardziej interesowała go żywa przyroda. Był nie tylko ostatnim wielkim greckim filozofem, lecz także pierwszym wielkim biologiem Europy.Platon był tak bardzo zajęty wiecznymi „ formami ” czy „ ideami ”, ze nie zwracał szczególnej uwagi na zmiany w przyrodzie. Arystoteles natomiast zajmował się właśnie tymi zmianami, czy - jak powiemy dzisiaj - procesami zachodzącymi w przyrodzie.Mówiąc jeszcze wyraźniej, możemy stwierdzić, że Platon zupełnie odwrócił się od świata dostępnego zmysłom i na wszystko wokół siebie patrzył mrużąc oczy. Arystoteles czynił całkiem odwrotnie : na czworaka obserwował ryby i żaby, anemony i maki.Można powiedzieć, że Platon posługiwał się tylko swoim rozumem. Arystoteles wykorzystywał także zmysły. Różnica między nimi widoczna jest także w sposobie pisania. Podczas gdy Platon był twórcą, którego dzieła pełne są przenośni i poetyckich obrazów, pisma Arystotelesa natomiast są suche i szczegółowe jak leksykon. Natomiast bardzo często za tym, co pisze, kryją się autentyczne studia przyrody.W różnych starożytnych przekazach wymienionych jest aż 170 tytułów pism Arystotelesa; zachowało się z nich tylko 47. Nie chodzi tu o gotowe książki; są to głównie notatki do wykładów. Również w czasach Arystotelesa filozofii nauczano głównie ustnie.Arystoteles stworzył profesjonalny język, którym nauka posługuje się do dzisiaj, i to jest jego największy wkład do kultury europejskiej. Był wielkim systematykiem, który uporządkował podstawowe pojęcia z różnych dziedzin wiedzy.Arystoteles pisał o niemal wszystkich naukach, ale ja opiszę tu tylko te najważniejsze.Zacznijmy od tego jak traktował naukę Platona o ideach.Tak jak jego poprzednicy, Platon wśród bezustannie zachodzących zmian pragnął odnaleźć coś wiecznego i niezmiennego. Dla niego tym czymś okazały się idee stojące ponad światem zmysłowym. Platon uważał ponadto, ze idee są bardziej rzeczywiste od zjawisk przyrody. Najpierw pojawiła się idea „ koń ”, a dopiero później nadbiegały kłusem konie ze świata zmysłów. Idea „ kura ” była więc wcześniejsza niż kura i jajko. Arystoteles uznał, że Platon postawił wszystko na głowie. Zgadzał się ze swym nauczycielem, że konkretny koń „ płynie ” oraz ze żaden koń nie żyje wiecznie. Zgadzał się także ze sama forma konia jest wieczna i niezmienna. Ale idea „ koń ” jest jedynie pojęciem, które my, ludzie stworzyliśmy sobie po tym, jak zobaczyliśmy pewną liczbę koni.Tak więc idea czy forma konia nie istnieje sama w sobie. Forma „ koń ” to dla Arystotelesa cechy konia, czyli to, co dzisiaj określamy jako gatunek - koń.
(…)
…. Był sobie pewien rzeźbiarz, który stał pochylony nad wielkim blokiem granitu. Codziennie przychodził i coś rzeźbił w tym bezkształtnym kamieniu. Pewnego ranka odwiedził go mały chłopczyk. „ Czego szukasz?”- zapytał. „ Poczekaj to zobaczysz”- odparł rzeźbiarz. Chłopiec wrócił po paru dniach, a w tym czasie rzeźbiarz wykuł już w granicie pięknego konia. Chłopiec zdziwiony zapytał: „ Skąd wiedziałeś…
… niebieskie. Arystoteles nazwał to pierwszym poruszającym, czyli Bogiem. Pierwszy poruszający sam pozostaje w bezruchu ale jest „ pierwszą przyczyną ” ruchów ciał niebieskich, a tym samym wszelkich ruchów w przyrodzie. Wracamy teraz do człowieka. Jego formą, według Arystotelesa, jest to że ma zarówno „ duszę roślinną ” , „ duszę zwierzęcą ” jak i „ duszę myślącą ”. Arystoteles zadaje wiec pytanie…
… przedostały się do naszej świadomości dzięki temu, co widzimy i słyszymy. Posiadamy jednak rozum z którym się rodzimy. Mamy wrodzoną zdolność porządkowania wrażeń zmysłowych w rozmaite grupy i klasy. W taki sposób powstają pojęcia: kamień, roślina, zwierzę, człowiek. Arystoteles nie zaprzecza temu, że człowiek posada wrodzony rozum. Przeciwnie, jest zdania, że rozum jest najbardziej charakterystyczną cechą…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)