ARCHITEKTURA BERNINIEGO Giovanni Lorenzo Bernini (1598-1680)
Rzeźbiarz, architekt, malarz, nauczycielem ojciec-rzeźbiarz, protektorzy: Paweł V, Urban VIII, twórczość Berniniego cechuje dążenie do okazałości, dynamizmu i ekspresji, znakomite wyczucie formy, proporcji i perspektywy, perfekcyjne operowanie formami klasycznymi.
- przebudowa kościoła Św. Bibiany w Rzymie 1624-26 - w ołtarzu gł. Św. Bibiana w momencie wizji - charakterystyczne dla baroku rozwiniętego, a w szczególności dla Berniniego; fasada kościoła
- brązowy baldachim nad grobem Św. Piotra w kościele Św. Piotra na Watykanie fund. Urbana VIII 1633 (zastępując poprzedni będący dziełem Ambrożego Bonaresiego i Jana Guerry ) - zdarto brązowe pokrycie żeber kopuły bazyliki i przetopiono brązowe belki z przedsionka Panteonu (w zamian Panteon otrzymał dwie wieżyczki Berniniego nazwane złośliwie oślimi uszami i zburzone w 1883); motyw kręconych kolumn zaczerpnął bezpośrednio z podobnych kolumn, które w ilości 12 stały we wcześniejszej bazylice św. Piotra, wzniesionej za Konstantyna Wielkiego, osiem z nich Bernini wykorzystał w loggiach nad niszami w filarach pod kopułą, cztery pozostałe zostały ustawione w innym miejscu, tradycja kolumny te wywodziła z jerozolimskiej świątyni Salomona , imposty kręconych kolumn ozdobione herbami Urbana VIII, kompozytowe kapitele, z gzymsu zwisa zębaty lambrekin, baldachim o formach fantazyjnych, na wpół architektonicznych, ruchliwych; architektoniczna groteska; na kolumnach wsparł wyłamujące się nad nimi pełne belkowanie, w pozostałych partiach pozbawione fryzu i architrawu, a posiadające jedynie gzyms i zwieszające się z niego lambrekiny , wyżej umieścił wyrastające z belkowania woluty, łączące się ze sobą w części szczytowej i zwieńczone kulą z krzyżem, na belkowaniu na osiach kolumn ustawił cztery posągi, przedstawiające aniołów
Powtórzenia kręconych kolumn: ołtarz Val de Grace w Paryżu Berniniego 1665; baldachim nad grobem Św. Wojciecha w katedrze gnieźnieńskiej, baldachim nad grobem Św. Jana Kantego w kościele Św. Anny w Krakowie
- 1629 obejmuje kierownictwo budowy Pałacu Barberinich i budowy bazyliki Św. Piotra na Watykanie *posągi i ołtarzyki do nisz w filarach pod kopułą - projekty Berniniego wykonanie różnych artystów: Św. Andrzej Franciszka Duquesnoy'a (Il Fiammingo), Św. Weronika Franciszka Mocchiego, Św. Helena Andrzeja Bolgiego, Longin Berniniego - relikwie tych świętych są w bazylice; pomnażanie członów architektonicznych, zatarcie granic między architekturą, rzeźbą i malarstwem, rzeźby wchodzą poza nisze, rozbijają architekturę - dynamizacja
*1637 projekt wież fasady bazylki, 1641 południowa wieża gotowa, północna niezrealizowana, 1646 wieża południowa zburzona
- plac z kolumnadą przed Bazyliką Św. Piotra 1656-1667 - fasada była w efekcie zbyt szeroka, więc Bernini postanowił tak zagospodarować plac przed kościołem, by optycznie go zwęzić. Teren podzielił na dwie części; części bezpośrednio przed bazyliką nadał rzut trapezu, dłuższą podstawą przylegającego do bazyliki. Natomiast krótszą podstawę trapezu połączył z drugą częścią, elipsą. W efekcie pozwoliło to na optyczne skorygowanie proporcji fasady. W ramionach trapezu stanęły jednokondygnacjowe galerie, a wokół eliptycznego placu kolumnada, złożona z czterech rzędów
(…)
… eliptycznego placu kolumnada, złożona z czterech rzędów toskańskich kolumn o wysokości 20 m, dźwigających belkowanie z ustawionymi na nim posągami świętych. W centrum elipsy ustawiono egipski obelisk, a po bokach dwie fontanny
- Scala Reggia 1663-66 - klatka schodowa dla recepcyjnych apartamentów pałacu watykańskiego; sztuczka perspektywiczna, optyczne powiększenie ciasnej i niskiej, zwężającej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)