Fragment notatki:
Analiza rozwoju
sektora finansowego
w Irlandii
MSG, III rok
Irlandia
Informacje ogólne
Bank Centralny Irlandii (BCI, ang. Central Bank of Ireland) powstał 1 lutego 1943 r.
na mocy ustawy o Banku Centralnym z 1942 r., która poddawana była kolejnym
nowelizacjom. W wyniku ostatniej nowelizacji, z dniem 1 maja 2003 r. Bank Centralny
Irlandii został przekształcony w Bank Centralny i Organ Nadzoru nad Usługami Finansowymi
Irlandii (ang. Central Bank and Financial Services Authority of Ireland). Zgodnie z ustawą,
powstała w ten sposób instytucja składa się z dwóch niezależnych, ale powiązanych
organizacyjnie instytucji: banku centralnego oraz organu pełniącego funkcje regulacyjne
wobec sektora finansowego. BCI jest instytucją państwową.
Bank Irlandii wchodzi w skład Europejskiego Systemu Banków Centralnych. Zgodnie
z Traktatem ustanawiającym Wspólnotę Europejską jego podstawowym celem jest
utrzymywanie stabilności cen i wspieranie polityki gospodarczej Wspólnoty Europejskiej pod
warunkiem, że nie narusza to podstawowego celu działania Banku. Pozostałe zadania
obejmują dbanie o stabilność systemu finansowego, promowanie efektywnego i bezpiecznego
systemu płatniczego, zarządzanie rezerwami dewizowymi, prowadzenie działalności
analitycznej, opracowywanie danych statystycznych.
Nadzór bankowy sprawowany jest przez autonomiczny organ, który, jak wspomniano
powyżej, stanowi część struktury organizacyjnej Banku Centralnego Irlandii.
Od momentu utworzenia Europejskiego Banku Centralnego, tj. od 1 czerwca 1998 r.,
BCI posiada udziały w kapitale EBC. Od 1 maja 2004 r. – w związku ze zmianą jego
wysokości – udział Banku w kapitale Europejskiego Banku Centralnego wynosi 0,9219%, co
odpowiada 51,3 mln EUR.
Struktura organizacyjna
Organami decyzyjnymi Banku Centralnego Irlandii są: Rada Dyrektorów oraz Prezes.
W skład Rady Dyrektorów wchodzi dwanaście osób, z których sześć jest jednocześnie
członkami władz Organu Nadzoru nad Usługami Finansowymi. Członkowie Rady
Dyrektorów są mianowani przez Ministra Finansów na pięcioletnia kadencję, która jest
odnawialna. Jednym z członków Rady jest Sekretarz Generalny Ministerstwa Finansów.
Posiedzeniom Rady, które odbywają się w cyklu miesięcznym, przewodniczy Prezes. Rada
odpowiada za zarządzanie Bankiem. Decyzje podejmowane są po uzyskaniu poparcia
1
większości członków. W przypadku równego rozłożenia głosów decydujące znaczenie ma
głos Prezesa.
Prezes powoływany jest przez Prezydenta po zasięgnięciu opinii rządu na okres 7 lat.
Jeżeli sprawuje swoją funkcję do końca kadencji, może być wybrany ponownie. Nie ma
prawa posiadania udziałów ani pełnienia funkcji dyrektora jakiegokolwiek innego banku,
instytucji kredytowej, finansowej czy zajmującej się ubezpieczeniami. Zgodnie z przepisami
prawa i przyjęta praktyka, większość uprawnień Rady Dyrektorów jest wykonywana w
drodze delegacji przez Prezesa, przy pomocy Dyrektora Generalnego oraz Głównego
Dyrektora Wykonawczego Organu Nadzoru nad Usługami Finansowymi.
Siedziba Banku Centralnego Irlandii znajduje się w Dublinie i składa się z 11 komórek
organizacyjnych. BCI nie posiada sieci terenowej. Według stanu na koniec 2003r. w Banku
Centralnym Irlandii zatrudnionych było 875 osób.
Banki
W Irlandii usługi bankowe świadczy 55 licencjonowanych banków, z których
większość ma swoją siedzibę w Centrum Międzynarodowych Usług Finansowych w Dublinie
(International Financial Services Centre). Ponadto na rynku działają również dwa banki
clearingowe.
Bank Centralny pełni rolę zwierzchnią i nadzorującą wobec pozostałych banków, jest
też instytucją odpowiedzialną za przyznawanie licencji na tego rodzaju usługi. Największymi
bankami w Irlandii są AIB, Bank of Ireland, National Irish Bank oraz Ulster Bank.
Praktyczna uwaga: W Irlandii najpopularniejszymi formami płatności są czek oraz
karta kredytowa.
2
ANALIZA WSKAŹNIKOWA
Deposit money bank assets / bank assets
Deposit money bank assets / bank assets
1,2
1
0,8
Irlandia
0,6
Grecja
0,4
Hiszpania
0,2
1964
1966
1968
1970
1972
1974
1976
1978
1980
1982
1984
1986
1988
1990
1992
1994
1996
1998
2000
2003
2005
2007
2009
0
Wskaźnik ten jest wskaźnikiem oceniającym wielkość kapitału banków komercyjnych w
stosunku do wielkości kapitału banku centralnego. Inaczej mówiąc wskaźnik ten określa jaką
wielkość kapitału banku centralnego stanowi kapitał wszystkich banków komercyjnych. W
krajach w których wielkość kapitału banków komercyjnych odgrywa większą rolę w
pośrednictwie finansowym niż kapitał banku centralnego mogą zostać uznane za banki
posiadające wyższy poziom rozwoju finansowego.
Analizując wykres powyżej zauważyć można, iż największy udział kapitału banków
komercyjnych w kapitałach banku centralnego posiada Irlandia. Wskaźnik kształtuję się tutaj
na poziomie ponad 90%, a pod koniec badanego okresu można powiedzieć, że minimalnie
przekracza poziom 100%. Oznacza to, że w ciągu ostatnich lat uznawano, iż banki
komercyjne posiadały wyższy poziom rozwoju finansowego.
Badając wykres przedstawiający kształtowanie tego wskaźnika w Hiszpanii zauważyć można
podobną zależność. Mianowicie w ciągu ostatnich 10 lat wartość wskaźnika bardzo zbliżyła
się, a w niektórych momentach nawet nieznacznie przebiła poziom równy 100%.
Analizując wykres dotyczący Grecji, zaobserwować można, iż wartość wskaźnika wahała się
w granicach 70 – 100%. Podobnie jak w dwóch wcześniej omawianych krajach, również w
Grecji wartość wskaźnika zaczęła zbliżać się do poziomu 100% dopiero pod koniec badanego
okresu.
3
Liquid liabilities / GDP
Liquid liabilities / GDP
1,8
1,6
1,4
1,2
Irlandia
1
0,8
Grecja
0,6
Hiszpania
0,4
0,2
0
1983 1985 1987 1989 1991 199319951997 1999 2001 2003 2005 2007 2009
Jest to tradycyjny wskaźnik głębokości/wielkości rynku finansowego. Wskaźnik ten ocenia
wielkość płynnych zobowiązań banków i innych instytucji finansowych w odniesieniu do
PKB. Im wyższy poziom tego wskaźnika tym lepiej oceniana jest sytuacja gospodarczo –
finansowa kraju.
Analizując przedstawiony wyżej rysunek, zauważyć można, że wykresy obrazujące
kształtowanie się wskaźnika w trzech badanych krajach są do siebie podobne. Najlepszą
sytuację można zaobserwować jednak na wykresie Hiszpanii. Wartość wskaźnika jest tutaj w
całym badanym okresie nieznacznie wyższa niż w dwóch innych krajach. Wykres Hiszpanii
wykazał również zwiększoną dynamikę wzrostu wartości wskaźnika w ostatnich pięciu latach
badanego okresu. W roku 2009 wartość wskaźnika wyniosła tutaj 1,6 (niemalże 100% więcej
niż wartość wskaźnika w roku 2009 w Grecji i Hiszpanii). Dzięki temu można stwierdzić, że
Hiszpanię charakteryzuje lepsza sytuacja gospodarczo – finansowa, niż Grecję czy Irlandię.
Badając wykres przedstawiający kształtowanie wskaźnika w Irlandii zauważyć można, że jest
to jedyny wykres jaki w ciągu pierwszych 10 lat badanego okresu nieznacznie malał z roku na
rok. Od roku 1989 wartość wskaźnika jednak odbiła się i do końca roku 2009 osiągnęła
poziom równy niemalże 1,1.
Analizując wykres kształtowania się wskaźnika w Grecji zauważamy, iż do roku 1999
wartość wskaźnika utrzymywała się w stabilnym przedziale 0,7 – 0,5. Na przełomie roku
1999/2000 wskaźnik ten odnotował wzrost o 0,4 i od tamtej pory wykazuje tendencję
wzrostową.
4
Central bank assets / GDP
Central bank assets / GDP
0,35
0,3
0,25
0,2
Irlandia
0,15
Grecja
Hiszpania
0,1
0,05
1965
1967
1969
1971
1973
1975
1977
1979
1981
1983
1985
1987
1989
1991
1993
1995
1997
1999
2001
2005
2007
0
Wskaźnik ten jest wskaźnikiem wielkości rynku finansowego. Wskaźnik ocenia wielkość
aktywów banku centralnego w odniesieniu do PKB. Im większy poziom tego wskaźnika tym
lepiej oceniany jest rozwój finansowy i gospodarczy danego kraju.
Analizując wykres przedstawiający kształtowanie się wskaźnika dla Irlandii, zauważyć
można, iż z roku na rok wykazuje on coraz niższe wartości (nie jest to pozytywne zjawisko).
Pod względem porównania z takimi krajami jak Grecja czy Hiszpania, można stwierdzić, że
Irlandia wykazała się najmniej korzystną oceną rozwoju rynku.
Badając wykres Grecji i Hiszpanii można zaobserwować, iż do roku 1983 wartość wskaźnika
rosła i utrzymywała się na bardzo podobnym poziomie. Na przełomie 1983/1984 roku,
wartość wskaźnika w Gracji zaczęła się gwałtownie obniżać. Taka sytuacja pozostała
niezmieniona aż do końca badanego okresu. W przypadku Hiszpanii na przełomie 1983/1984
roku wartość wskaźnika również spadła, ale już w roku 1987 zaczęła ponownie rosnąć
osiągając swój najwyższy poziom w roku 1995 – 0,33. Od tego samego roku sytuacja zaczęła
się jednak gwałtownie pogarszać. Wartość wskaźnika gwałtownie spadła osiągając pod
koniec badanego okresu wartość niższą niż wartość początkowa (0,04).
5
Deposit money bank assets / GDP
Deposit money bank asets / GDP
2,5
2
1,5
Irlandia
Grecja
1
Hiszpania
0,5
0
Wskaźnik ten, podobnie jak wskaźnik wcześniejszy jest wskaźnikiem oceniającym wielkość
rynku finansowego. Wskaźnik pokazuje ogólny rozmiar sektora bankowego w stosunku do
PKB. Im wartość wskaźnika jest większa tym korzystniej oceniana jest sytuacja kraju.
Oceniając wartości kształtowanego wskaźnika, stwierdzić można, że w przypadku wszystkich
trzech krajów wykres wygląda bardzo podobnie, a więc i sytuację gospodarczą krajów należy
ocenić w zbliżony sposób. Analizując wykres Irlandii i Grecji można zauważyć
systematyczny wzrost wartości wskaźnika w badanym okresie, jednak w przypadku Irlandii w
roku 1993 znacznie większa się dynamika wzrostu (podczas gdy w Grecji pozostaje ona na
podobnym poziomie). W przypadku Hiszpanii można zauważyć dwa momenty w których
wykres wskaźnika wyraźnie wybija się w górę (lata 1970 i 2003). W ostatnim roku badanego
okresu najwyższą wartość wskaźnika odnotowała Irlandia, nieznacznie przepijając poziom
wskaźnika w Hiszpanii.
6
Other financial institutions assets / GDP
Other financial institutions asstes / GDP
0,3
0,25
0,2
0,15
Irlandia
0,1
0,05
0
19711973197519771979198119831985198719891991199319951997
Jest to kolejny wskaźnik wielkości, który mierzy wielkość aktywów innych instytucji
finansowych w stosunku do PKB. Podobniej jak wcześniej, również i tutaj im większa
wartość wskaźnika tym lepiej oceniana jest gospodarka kraju.
Ze względu na brak danych, wykres powyżej przedstawia jedynie kształtowanie się wartości
wskaźnika w Irlandii. Analizując wykres zauważyć można, że w latach 1971 – 1994 wykres
wykazywał generalnie tendencję wzrostową (z niewielkim spadkiem odnotowanym jedynie w
latach 1984 – 1990). W roku 1994 nastąpiło gwałtowanie załamanie, a wartość w ciągu
zaledwie jednego roku spadła z poziomu 0,27 do poziomu 0,03. W ciągu ostatnich lat
badanego okresu wartość wskaźnika utrzymywała się na jednakowym poziomie równym
0,03.
7
Private credit by deposit money banks / GDP
Private credit by deposit money banks
/ GDP
3
2,5
2
Irlandia
1,5
Grecja
1
Hiszpania
0,5
2009
2007
2005
2003
2001
1999
1997
1995
1993
1991
1989
1987
1985
1983
1981
1979
1977
1975
1973
0
Wskaźnik ten pokazuje aktywność sektora bankowego. Ocenia on wielkość udzielonych przez
banki komercyjne kredytów sektorowi prywatnemu w odniesieniu do produktu krajowego
brutto. Im wartość wskaźnika jest większa tym lepiej oceniania jest aktywność sektora
bankowego danego kraju.
Przedstawiony wyżej wykres przedstawia kształtowanie się wskaźnika aktywności sektora
bankowego w takich krajach jak Irlandia, Grecja i Hiszpania. Analizując wykres
zaobserwować można bardzo podobne kształtowanie się wartości wskaźnika w trzech
porównywanych krajach. Zarówno w Irlandii, Grecji jak i w Hiszpanii w latach 1973 – 1996
wartość wskaźnika kształtowała się ba bardzo zbliżonym poziomie. Dopiero rok 1997 okazał
się rokiem w którym wartość wskaźnika w każdym kraju gwałtownie zwiększyła swoją
dynamikę wzrostu i tym samym znacznie poprawiając ocenę aktywności sektorów
bankowych.
8
Private credit by deposit money banks and other financial institutions / GDP
Private credit by deposit money banks and
other financial instytutions / GDP
2,5
2
1,5
Irlandia
Grecja
1
Hiszpania
0,5
2009
2007
2005
2003
2001
1999
1997
1995
1993
1991
1989
1987
1985
1983
1981
1979
1977
1975
1973
0
Wskaźnik ten pokazuje aktywność sektora bankowego. Ocenia on wielkość udzielonych przez
banki komercyjne i inne instytucje finansowe kredytów sektorowi prywatnemu w odniesieniu
do produktu krajowego brutto. Im wartość wskaźnika jest większa tym lepiej oceniania jest
aktywność sektora bankowego danego kraju.
Przedstawiony wyżej wykres przedstawia kształtowanie się wskaźnika aktywności sektora
bankowego w takich krajach jak Irlandia, Grecja i Hiszpania. Analizując wykres
zaobserwować można bardzo podobne kształtowanie się wartości wskaźnika w trzech
porównywanych krajach. Zarówno w Irlandii, Grecji jak i w Hiszpanii w latach 1973 – 1996
wartość wskaźnika kształtowała się ba bardzo zbliżonym poziomie. Dopiero rok 1997 okazał
się rokiem w którym wartość wskaźnika w każdym kraju gwałtownie zwiększyła swoją
dynamikę wzrostu i tym samym znacznie poprawiając ocenę aktywności sektorów
bankowych.
9
Bank deposits / GDP
Bank deposits / GDP
1,8
1,6
1,4
1,2
1
Irlandia
0,8
Grecja
0,6
Hiszpania
0,4
0,2
0
Jest to wskaźnik zaliczany do grupy wskaźników wielkości. Wskaźnik ten ocenia
rozmiar/wielkość depozytów instytucji monetarnych w odniesieniu do gospodarki całego
kraju. Im wyższa wartość wskaźnika tym lepiej.
Analizując przedstawiony wyże wykres, iż każdy z krajów charakteryzuje się rosnącymi z
roku na rok wartościami wskaźnika. Podczas gdy w przeciągu czterech ostatnich lat badanego
okresu wartość wskaźnika Grecji i Irlandii kształtowała się na podobnym poziomie (Irlandia –
1, Grecja - 0,9), wartość wskaźnika Hiszpanii wykazała wyraźne zwiększenie dynamiki
wzrostu wartości (1,6).
10
Financial system deposits / GDP
Financial system deposits / GDP
1,6
1,4
1,2
1
Irlandia
0,8
Grecja
0,6
Hiszpania
0,4
0,2
0
Wskaźnik wielkości. Ocenia ocenia wartość depozytów całego systemu finansowego w
odniesieniu do gospodarki kraju. Jest to także wskaźnik określający poziom depozytów
możliwych do wykorzystania w działalności kredytowej banku. Im wyższa wartość
wskaźnika tym lepiej.
Sytuacja niemalże identyczna jak przy wykresie opisywanym wcześniej. Każdy z krajów
charakteryzuje się rosnącymi z roku na rok wartościami wskaźnika. Podczas gdy w przeciągu
czterech ostatnich lat badanego okresu wartość wskaźnika Grecji i Irlandii kształtowała się na
podobnym poziomie (Irlandia – 1, Grecja - 0,9), wartość wskaźnika Hiszpanii wykazała
wyraźne zwiększenie dynamiki wzrostu wartości (1,6).
11
Bank credit / bank deposits
Bank credit / bank deposits
3
2,5
2
Irlandia
1,5
Grecja
1
Hiszpania
0,5
2008
2006
2004
2002
2000
1998
1996
1994
1992
1990
1988
1986
1984
1982
1980
1978
1976
1974
1972
0
Jest to stosunek należności od sektora prywatnego do depozytów banku komercyjnego.
Wartość tego wskaźnika wzrasta nie tylko wraz ze wzrostem poziomu gospodarczego ale
również wraz ze wzrostem rozwoju poziomu finansowego. Słabiej rozwinięte kraje pod
względem finansowym będą przyciągać nie tylko mniej depozytów ale także spowodują
zmniejszenie udziału tych depozytów w kredytach sektora prywatnego.
Analizując przedstawiony wyżej wykres zauważyć można, że wskaźnik ten we wszystkich
badanych krajach kształtuje się podobnie. W ciągu całego badanego okresu wskaźnik Irlandii
i Grecji wykazuje tendencje wzrostową. W przypadku Hiszpanii, wartość wskaźnika spadała
w latach 1978 – 1994, a dopiero później zaczęła ponowienie wzrastać. Sytuacja oceny kraju z
punktu widzenia kształtowania się wskaźnika jest korzystna.
12
Liquid liabilities
Liquid liabilities
1400000
1200000
1000000
800000
Irlandia
600000
Grecja
400000
Hiszpania
200000
0
Wskaźnik który w dużym stopniu pokazuje zróżnicowanie w absolutnej wielkości systemu
finansowego. Im większa wartość wskaźnika tym większy system finansowy danego kraju.
Płynne zobowiązania są również definiowane jako pieniądz M3, czyli jedna z podstawowych
miar ilości pieniądza w obiegu. M3 to suma wartości gotówki, czeków podróżnych,
depozytów płatnych na żądanie i rachunków oszczędnościowych z możliwością wypłacania
czeków, depozytów oszczędnościowych, depozytów terminowych w złotych i walutach
obcych i umów odkupu.
Analizując powyższy wykres zauważyć można że wartości tego wskaźnika dla Irlandii i
Grecji są porównywalne. Wartości te jednak są potencjalnie niskie (w najkorzystniejszym
momencie osiągają poziom (200000USD) i świadczą o tym że system finansowy w tych
krajach jest raczej niewielki. Obserwując kształtowanie się wskaźnika płynnych zobowiązań
w Hiszpanii, zauważyć można wyraźnie zwiększoną dynamikę wzrostu wartości wskaźnika
od roku 2004 do końca badanego okresu, kiedy to wartość ta osiągnęła poziom ponad
1200000USD.
13
Bank overhead costs / total assets
Bank overhead costs / total assets
0,06
0,05
0,04
Irlandia
0,03
Grecja
0,02
Hiszpania
0,01
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
1996
1995
1994
1993
0
Wskaźnik ten jest wskaźnikiem efektywności banku, który pokazuje jaka część kapitału
banków została wykorzystana do pokrycia dodatkowych lub operacyjnych czy zarządczych
kosztów banków. Zmniejszenie się wartości wskaźnika wskazuje na polepszenie się
efektywności banku.
Analizując powyższy wykres zauważyć można, że Irlandia jako jedyny z trzech
porównywanych krajów, posiada zwiększającą z roku na rok wartość wskaźnika, co oznacza,
że banki w Irlandii posiadają banki charakteryzujące się zmniejszającą się efektywnością.
Wykres Grecji jako jedyny z porównywanych wykresów charakteryzuję się systematycznym
spadkiem wartości wskaźnika. Jest to dobra sytuacja dla Grecji, ponieważ banki oceniane są
za coraz bardziej efektywne.
Wykres wartości wskaźnika w Hiszpanii odnotowywał w latach 1993 – 2002 systematyczny
wzrost, osiągając w najgorszym momencie poziom 0,055. Na przełomie 2002/2003 roku
sytuacja zaczęła się poprawiać . Wartość wskaźnika zaczęła gwałtownie spadać, przez co
ocena efektywności banku Hiszpanii również się poprawiła.
14
Net interest margin
Net interest margin
0,05
0,045
0,04
0,035
0,03
Irlandia
0,025
Grecja
0,02
Hiszpania
0,015
0,01
0,005
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
1996
1995
1994
1993
0
Wskaźnik ten jest również wskaźnikiem efektywności banku. Pokazuje on jaki dochód banki
generują poprzez prowadzenie swojej działalności. Im niższa wartość wskaźnika, tym
większa efektywność banków, ale też mniejsza rentowność.
Analizując wykres przedstawiający wartość wskaźnika dla Irlandii trudno zauważyć jest jakąś
wyraźnie dominująca tendencję. Wartość wskaźnika generalnie utrzymuje się na zbliżonym,
ale z roku na rok niższym poziomie (0,02 – 0,01). Sytuację taką można zinterpretować jako
nieznaczny wzrost w ocenie efektywności banku ale i również niewielki spadek w
rentowności. Biorąc pod uwagę wszystkie analizowane kraje Irlandia posiada najniższe
wartości wskaźnika.
W przypadku Grecji, zaobserwować można większą dynamikę spadku wartości wskaźnika niż
w przypadku Irlandii, ale i stosunkowo większe wartości wskaźnika. W ostatnim badanym
roku, wskaźnik ten uzyskał jak do tej pory najkorzystniejszą wartość uplasowaną na poziomie
0,02, która i tak jest wartością wyższą niż wartość wskaźnika Irlandii.
Analizując wykres Hiszpanii, zauważyć można, iż w latach 1993 – 2004 wskaźnik ten,
wykazywał tendencję wzrostową. Efektywność banku była słabiej oceniania, ale rosła
rentowność. Sytuacja zmieniła się w pod koniec roku 2004, kiedy to nastąpił nagły spadek
wartości wskaźnika do poziomu 0,01 w roku 2009.
15
Bank concentration
Bank concentration
1,2
1
0,8
Irlandia
0,6
Grecja
0,4
Hiszpania
0,2
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
1996
1995
1994
1993
1992
0
Wskaźnik pokazujący wielkość aktywów trzech największych banków kraju jako procent
aktywów wszystkich banków komercyjnych. Poziomy koncentracji:
wysoki: 80 – 100%
średni: 50 – 80%
niski: 0 – 50%
Wysoka koncentracja jest zjawiskiem występującym zazwyczaj w krajach rozwijających się.
Analizując wyżej przedstawiony wykres, można zauważyć, że najwyższą koncentracją banku
charakteryzuje się gospodarka Grecji, a najniższą gospodarka Irlandii. W badanym okresie
wykres przedstawiający kształtowanie wskaźnika w Irlandii na poziomie 40 – 100%. Wykres
wykazuje tendencję spadkową (do 2003 roku). Pod koniec badanego okresu wartość tego
wskaźnika zaczyna jednak wzrastać, osiągając pod koniec badanego okresu wartość
sięgająca70%. W przypadku Grecji, brak jest wyraźnej tendencji. Wartości wskaźnika
ukształtowały się w badanym okresie na poziomie 70 – 100%. Analizując sytuację na rynku
Hiszpanii, zauważyć można, iż w badanym okresie wskaźnik koncentracji banku ulega
powolnemu wzrostowi. Wartość wskaźnika kształtuje się tutaj na poziomie 60 – 100%.
16
Bank ROA
Bank ROA
0,02
0,01
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
1996
1995
1994
1993
-0,01
1992
0
Irlandia
-0,02
Grecja
-0,03
Hiszpania
-0,04
-0,05
-0,06
Wskaźnik ROA jest wskaźnikiem rentowności aktywów. ROA to stosunek zysku netto spółki
do wartości jej aktywów; może być też obliczany jako iloczyn rentowności sprzedaży oraz
wskaźnika obrotu aktywów. Informuje o zdolności spółki do wypracowywania zysków i
efektywności gospodarowania jej majątkiem. Im wyższy jest wskaźnik ROA, tym lepsza jest
kondycja finansowa spółki.
Analizując wykres powyżej zauważyć można szczególną sytuacje rentowności aktywów
banku w Hiszpanii. W latach 1992 – 2000 wartość wskaźnika kształtowa się na względnie
podobnym poziomie. W roku 2000 nastąpił gwałtowny spadek wartości do poziomu -0,05
(sytuacja bardzo negatywna). Po trwającym ponad dwa lata spadku sytuacja odwróciła się –
wartość wskaźnika zaczęła się podnosić osiągając w najlepszym momencie poziom 0,015.
Pod koniec badanego okresu wykres ponownie wykazuje tendencje spadkową.
Wykres przedstawiający kształtowanie się wskaźnika w Irlandii i Grecji przez cały badany
okres formował się na bardzo podobnym poziomie (0,015 – 0). Wartość wskaźnika podobnie
jak w przypadku Hiszpanii w obu krajach nie jest korzystna.
17
Bank ROE
Bank ROE
0,6
0,5
0,4
0,3
Irlandia
0,2
Grecja
0,1
Hiszpania
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
1996
1995
1994
1993
-0,1
1992
0
-0,2
Wskaźnik rentowności oznaczający jak wiele zysku udało się wygospodarować spółce z
wniesionych kapitałów własnych. Im wartość tego wskaźnika jest wyższa, tym korzystniejsza
jest sytuacja firmy. Wyższa efektywność kapitału własnego wiąże się z możliwością
uzyskania wyższej nadwyżki finansowej, a co za tym idzie wyższych dywidend.
Badając wykres powyżej szczególną uwagę zwraca krzywa charakteryzująca wartości
wskaźnika dla Irlandii. W roku 1993 wartość wskaźnika odnotowała tutaj gwałtowny wzrost z
poziomu 0,1 do poziomu 0,55. Na przełomie 1994/1995 roku wartość wskaźnika gwałtownie
spadła do poziomu z roku 1993. Od tamtego czasu wartość wskaźnika utrzymywała się na
bardzo podobnym poziomie. Dopiero pod koniec badanego okresu wskaźnik spadł do
poziomu zero, a powodem tego był rozpoczynający się światowy kryzys finansowy (sytuacja
negatywna).
W przypadku Hiszpanii, wartość wskaźnika spadła poniżej 0 w latach 2001 – 2004. W
przeciwieństwie do Irlandii, pod koniec badanego okresu wartość wskaźnika w Hiszpanii
zaczęła się podnosić osiągając końcowy poziom 0,2.
Analizują wykres kształtowania się wskaźnika dla Grecji, zauważyć można, że podobnie jak
w Irlandii w początkowym okresie wskaźnik wzrósł (ale nie tak gwałtownie), a później w
przeciągu kolejnego roku spadł. W kolejnych latach wartość wskaźnika utrzymywała się na
poziomie podobnym. Pod koniec badanego okresu podobnie jak w przypadku Hiszpanii
wartość wskaźnika zaczęła się podnosić.
18
Bank costs – income ratio
Bank costs - income ratio
1,4
1,2
1
0,8
Irlandia
0,6
Grecja
0,4
Hiszpania
0,2
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
1996
1995
1994
1993
1992
0
Wskaźnik ten to kluczowy miernik finansowy, szczególnie ważny przy dokonywaniu wyceny
banków. Pokazuje on stosunek kosztów do przychodów danego przedsiębiorstwa.
Prawidłowo obliczony wskaźnik daje inwestorom przejrzyste informacje na temat
skuteczności i jakości prowadzenia działalności przez jej właścicieli. Im wartość wskaźnika
jest niższa, tym bardziej opłacalny staje się dany bank. Znaczące zmiany w wartościach
wskaźnika dużo mówią na temat ewentualnych problemów banku. Jeżeli wartość wskaźnika
wyraźnie rośnie z jednego okresu na drugi, oznacza to, że koszty rosną w szybszym tempie
niż przychody, co z kolei może sugerować, że bank poprzez skupienie się na sprawach mniej
ważnych (np. przyciągnięcie nowych inwestorów), zaniedbał sprawy związane z
prawidłowym rozwojem.
Analizując wykres można zauważyć że najniższymi wartościami wskaźnika charakteryzował
się bank Irlandii. Na początku badanego okresu wartość wskaźnika systematycznie spadała.
W roku 1996 nastąpił gwałtowny, utrzymujący się ponad rok wzrost wartości wskaźnika, co
oznaczało, że koszty rosły w tym okresie szybciej niż przychody. Następnie w roku 1997
można zauważyć nagły spadek wartości wskaźnika (a co za tym idzie w oczach inwestorów
poprawia się ocena banku). W latach 1999 – 2004 wartość wskaźnika utrzymywała się na
podobnym poziomie, a od roku 2005 zaczęła ponowie systematycznie wzrastać.
Badając sytuację banku hiszpańskiego można zauważyć, że od początku badanego okresu do
roku 2000 wartość wskaźnika utrzymywała się na względnie takim samym poziomie. W roku
2000 nastąpił dwuletni systematyczny wzrost wartości wskaźnika, po czym w roku 2002
wartość ta zaczęła się gwałtownie obniżać, osiągając w roku 2009 wartość 0,9.
Analizując sytuacje banku greckiego zauważyć można, że przez pierwsze trzy lata badanego
okresu wartość wskaźnika wykazywała się spokojnym stabilnym wzrostem. W roku 1995
19
wartość ta zaczęła spadać, osiągając w najlepszym momencie poziom około 0,6. W roku 1999
wskaźnik ten gwałtownie podniósł się do poziomu 1, a rok później ponownie spadł do
poziomu 0,75. Od tamtej pory wartość wskaźnika kształtuje się na podobnym poziomie.
Bank z-score
Bank z - score
90
80
70
60
50
Irlandia
40
Grecja
30
Hiszpania
20
10
0
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Model z – score wskazuje prawdopodobieństwo bankructwa spółki w przeciągu następnych
dwóch lat. Im wyższa wartość tego modelu, tym mniejsze prawdopodobieństwo bankructwa.
Działanie modelu polega na analizie finansowej przedsiębiorstwa na podstawie bilansu i
rachunku zysków i strat.
Analizując przedstawiony wyżej wykres zauważyć można, że najwyższymi wartościami
modelu charakteryzował się bank w Irlandii. Przez pierwszy rok badanego okresu wartość
modelu podniosła się gwałtownie z 20 do 60. Przez kolejny rok wartość utrzymywała się na
zbliżonym poziomie. W roku 1997 wartość ta spadła do poziomu 30, a rok później ponownie
gwałtownie wzrosła do poziomu ponad 80 (najlepszy okres dla banku Irlandii). Od roku 1999
kiedy wartość modelu była najkorzystniejsza do końca badanego okresu wartość modelu
drastycznie i systematycznie spadała osiągając w ostatnim roku wartość na poziomie 10.
Badając bankowość grecką zauważyć można, iż przez cały badany okres wartość wskaźnika
nie przekraczała przedziału 10 – 30. Najkorzystniejszą sytuację bank grecki wykazał na
początku badanego okresu w roku 1995 oraz w latach 2003 – 2005 kiedy wartość wykazała
wyraźną tendencję wzrostową. W środkowym przedziale czasu wartość modelu kształtowała
się na podobnym poziomie, bez wyraźnych trendów wzrostowych czy spadkowych.
20
Sytuacja banku hiszpańskiego przez pierwsze trzy lata charakteryzowała się systematycznym
trendem wzrostowym. W roku 1997 wartość modelu zaczęła spadać osiągając w roku 1999
najniższą i najgroźniejszą wartość ukształtowaną na poziomie 10. Po osiągnięciu najniższego
poziomu wartość modelu w przeciągu kolejnych dwóch lat gwałtownie wzrosła do poziomu
80 (wartość najwyższa). W latach 2001 – 2002 bank Hiszpanii po raz kolejny osiągnął
niebezpieczny poziom równy 10. Od roku 2002 trudno zauważyć obecność jakiegoś
wyraźnego trendu.
Life insurance premium volume / GDP
Life insurance premium volume / GDP
0,3
0,25
0,2
Irlandia
0,15
Grecja
0,1
Hiszpania
0,05
0
Jest to wskaźnik aktywności oceniający przepuszczalność rynku ubezpieczeń na życie w
odniesieniu do rozwoju gospodarczego kraju. Wartość wskaźnika rośnie wraz ze wzrostem
poziomu dochodów kraju. Wskaźnik wartości ubezpieczeń na życie w odniesieniu do PKB
charakteryzuje się silniejszą korelacją niż wskaźnik wartości ubezpieczeń majątkowych do
PKB.
Analizując dane z wykresu powyżej, można zauważyć, iż wszystkie porównywane kraje
wykazują w badanym okresie systematyczną tendencję wzrostu wartości wskaźnika.
Wyraźnie zauważalny jest jednak wykres pokazujący kształtowanie się wskaźnika w Irlandii,
który charakteryzuje się większą dynamiką niż dwa pozostałe wykresy. W latach 1979 – 1997
wartość wskaźnika kształtowała się tutaj na podobnym poziomie. W roku 1997 wartość
wskaźnika wyraźnie wzrosła z poziomu 0,05 do poziomu 0,13. W przeciągu kolejnych
czterech lat wartość gwałtownie spadała osiągając poziom równy poziomowi odnotowanemu
przed wzrostem. Od roku 2003 do końca badanego okresu wskaźnik ten wykazuje wyraźną
tendencję wzrostową, co oznacza, że również poziom dochodów kraju wyraźnie wzrastał.
21
Zarówno w Grecji jak i Hiszpanii wskaźnik ten systematycznie wzrastając kształtuje się na
podobnym poziomie.
Non-life insurance premium volume / GDP
Non - life insurance premium volume
/ GDP
0,06
0,05
0,04
Irlandia
0,03
Grecja
0,02
Hiszpania
0,01
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
0
Wskaźnik aktywności oceniający przepuszczalność rynku ubezpieczeń majątkowych w
odniesieniu do rozwoju gospodarczego kraju. Podobnie jak wcześniej opisywany wskaźnik
jego wartość rośnie wraz ze wzrostem poziomu dochodów w danym kraju.
Porównując badane kraje, zauważyć można, że po raz kolejny Irlandia charakteryzuje się
najwyższym poziomem wskaźnika w ciągu całego badanego okresu. Poziom dochodów w
Irlandii podnosił się zatem znacznie szybciej niż w Grecji czy Hiszpanii. W latach 1987 –
2001 wartość wskaźnika kształtowała się na zbliżonym poziomie w granicach 0,03 – 0,04. W
roku 2001 zauważyć można wzrost wartości do poziomu 0,05 i co za tym idzie wzrost
poziomu dochodów. W następnych latach spadek. W ostatnim roku badanego okresu
wskaźnik ten osiągnął poziom 0,04.
Wykres przedstawiający wartość wskaźnika dla Grecji plasuje się pod względem wielkości
pomiędzy Irlandią a Hiszpanią. W badanym okresie wskaźnik ten wykazuje generalnie
tendencje wzrostową. Podobnie jest z wykresem przedstawiającym kształtowanie się
wskaźnika przepuszczalności rynku ubezpieczeń majątkowych do PKB dla Hiszpanii. Tutaj
wartość wskaźnika jest względnie stała, jedynie w ostatnich trzech latach badanego okresu
wartość ta nieznacznie się obniżała, co może również oznaczać spadek poziomu dochodów
kraju.
22
Stock market capitalization / GDP
Stock market capitalization / GDP
1,6
1,4
1,2
1
Irlandia
0,8
Grecja
0,6
Hiszpania
0,4
0,2
0
19961997199819992000200120022003200420052006200720082009
Wskaźnik ten wykorzystywany jest w celu oceny wielkości rynku akcji. Wartość tego
wskaźnika wskazuje na wielkość rynku akcji w stosunku do wielkości gospodarki. Jego
wartość wzrasta wraz ze wzrostem rozwoju gospodarczego. Ważne jest aby pamiętać, że
wskaźnik ten może być brany pod uwagę jedynie w krajach posiadających giełdę papierów
wartościowych. Obecnie z wskaźnika tego mogą korzystać 102 kraje z całego świata.
Wykres powyżej przedstawia kształtowanie wskaźnika w takich krajach jak Irlandia, Grecja i
Hiszpania. Można zauważyć, że najlepszą sytuację posiadała zdecydowanie Hiszpania, w
której to wartość wskaźnika z roku na rok nieustannie wzrastała wraz ze wzrostem poziomu
rozwoju gospodarczego.
W przypadku Irlandii, wartość wskaźnika w latach 1996 – 2001 powoli wzrastała. W roku
2001 nastąpiło załamanie, a wartość wskaźnika spadła o połowę z poziomu 0,8 do poziomu
0,4. W latach 2003 – 2006 wartość wskaźnika nieznacznie wzrosła. Natomiast od roku 2006
do końca badanego okresu można zauważyć powolny spadek wartości wskaźnika, co
wskazuje również na spadek rozwoju gospodarczego Irlandii.
Analizując wykres wskaźnika dla Grecji, można zauważyć dynamiczny wzrost wartości w
latach 1996 – 2001. Były to także najlepsze lata dla rozwoju greckiej gospodarki. Od roku
2000 do roku 2003 wartość wskaźnika znacznie spadła z poziomu 1,1 do poziomu 0,4. Od
2003 roku do końca badanego okresu gospodarka grecka ożywiła się i wartość wskaźnika
zaczęła ponownie wzrastać.
23
Stock market total value traded / GDP
Stock market total value traded / GDP
4
3,5
3
2,5
Irlandia
2
Grecja
1,5
Hiszpania
1
0,5
0
Wskaźnik ten jest wskaźnikiem aktywności oceniającym wolumen obrotu na rynku akcji w
odniesieniu do produktu krajowego brutto. Wartość wskaźnika rośnie wraz ze wzrostem PKB.
Wskaźnik ten często wykorzystywany jest do oceny płynności rynku akcji.
Analizując wyżej przedstawiony wykres ponownie zauważyć można, iż najkorzystniejsze
wartości wskaźnika osiągnęła w badanym okresie Hiszpania. Wartość wskaźnika wyraźnie
wykazywała tutaj tendencję wzrostową. Płynność rynku akcji w Hiszpanii jest zatem
oceniania najwyżej spośród badanych krajów.
W przypadku Irlandii w badanym okresie wartość wskaźnika nie przekraczała przedziału 0,1
– 0,5. Jedynie w przeciągu ostatnich trzech lat wartość wskaźnika zaczęła wyraźnie wzrastać.
Analizując rynek akcji w Grecji, można zauważyć, że wartość wskaźnika 1994 – 1999
wykazywała tendencję wzrostową. W ciągu kolejnych dwóch lat nastąpił spadek wartości
wskaźnika z poziomu 1,2 do poziomu 0,2. Od roku 2002 do końca badanego okresu wartość
wskaźnika powoli wzrasta. Rynek akcji w Grecji jest rynkiem najmniej płynnym spośród
porównywanych rynków.
24
Stock market turnover ratio
Stock market turnover ratio
2,5
2
1,5
Irlandia
Grecja
1
Hiszpania
0,5
0
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
Wskaźnik wydajności, który mierzy aktywność lub płynność na rynku akcji w stosunku do
jego wielkości. Niewielki ale aktywny rynek akcji będzie charakteryzował się wysokim
poziomem wskaźnika, natomiast duży ale mniej płynny rynek będzie charakteryzował się
niskimi wartościami wskaźnika.
Analizując wykres powyżej, największą uwagę zwraca wykres obrazujący kształtowanie się
wskaźnika rynku hiszpańskiego. Wyraźnie odbiega on od dwóch pozostałych wykresów.
Oznacza to, że dla rynku hiszpańskiego wskaźnik ten wypadł najkorzystniej. Przez cały
badany okres, pomijając lata 2002 – 2003 wskaźnik ten charakteryzował się tendencją
wzrostową.
Badając rynek akcji Grecji, zauważyć można że w początkowych latach badanego okresu
wskaźnik ten odnotowywał systematyczny wzrost wartości. Jedynie w latach 1999 – 2001
Grecja odnotowała znaczny spadek wartości wskaźnika, jednak w kolejnych latach wartość ta
ponownie z roku na rok wzrasta.
Wyniki przedstawione na wykresie dla rynku akcji Irlandii okazały się najmniej korzystne.
Wartości wskaźnika są tutaj niższe, niż w pozostałych krajach. Analiza kształtowania się
wskaźnika w badanym okresie przypomina analizę kształtowania wskaźnika dla rynku
greckiego.
25
Number of listed companies per 10K population
No. of listed companies per 10K
population
0,9
0,8
0,7
0,6
0,5
Irlandia
0,4
Grecja
0,3
Hiszpania
0,2
0,1
0
1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
Wskaźnik ten wskazuję liczbę notowanych spółek przypadającą na 10tys. mieszkańców.
Również i w tym przypadku wartość wskaźnika rośnie wraz ze wzrostem poziomu dochodów.
W państwach które charakteryzują się wysokimi przychodami i płynnym rynkiem udział
notowanych firm będzie wyższy niż w przypadku krajów o średnich lub niskich przychodach.
Analizując wykres można zauważyć, iż po raz kolejny to Hiszpania wypada najlepiej w
grupie porównywanych krajów. W ciągu całego badanego okresu liczba notowanych spółek
na rynku hiszpańskim systematycznie wzrasta. Największą dynamikę wzrostu wskaźnik ten
odnotował w roku 2001, kiedy to w czasie niemalże jednego roku wzrósł z poziomu 0,35 do
poziomu 0,7. Oznacza to, że w badanym okresie hiszpańska gospodarka odnotowywała także
systematyczny wzrost dochodów.
Biorąc pod uwagę wykres obrazujący kształtowanie się wartości wskaźnika w Grecji, można
wysnuć wniosek, iż liczba notowanych spółek przypadająca na 10tys. mieszkańców w
badanym okresie była względnie stała i mieściła się w przedziale 0,2 – 0,3. Gospodarka
Grecji rozwijała się zatem w badanym okresie w o wiele mniejszym tempie niż gospodarka
Hiszpanii.
Analizując wykres przedstawiający kształtowanie się tego wskaźnika w Irlandii, łatwo
zauważyć można, iż wskaźnik ten w początkowych latach badanego okresu charakteryzował
się niewiele wyższymi wartościami, niż w Grecji czy Hiszpanii. Jednak w przeciwieństwie do
tych dwóch krajów w połowie badanego okresu wartość wskaźnika nie zaczęła rosną, a maleć
osiągając w roku 2006 poziom 0,1, która w porównaniu z Hiszpanią jest 8 razy mniejsza.
Oznacz to, że w tym czasie krajowe przychody zaczęły maleć.
26
Private bond market capitalization / GDP
Private bond market capitalization / GDP
1,4
1,2
1
0,8
Irlandia
0,6
Grecja
Hiszpania
0,4
0,2
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
0
Wskaźnik wielkość rynku prywatnych zobowiązań. Ocenia on wolumen prywatnych
zobowiązań będących przedmiotem obrotu na lokalnym rynku giełdowym niespłaconych
przez dane państwo w stosunku do PKB. Wartość tego wskaźnika rośnie wraz ze wzrostem
PKB.
Analizując wykres przedstawiony powyżej zauważyć można, iż wszystkie porównywane
kraje w badanym okresie wykazywały tendencję wzrostową. Szczególną uwagę należy
zwrócić na wykres przedstawiający kształtowanie się wskaźnika w Hiszpanii. Charakteryzuje
się on nie tylko wyższymi wartościami wskaźnika ale także o wiele większą dynamiką
wzrostu w porównaniu z Grecją czy Irlandią. Oznacza to, że wielkość rynku prywatnych
zobowiązań znacznie wzrosła, szczególnie w ostatnich latach badanego okresu.
Badając kształtowanie się tego wskaźnika w Irlandii zauważyć można, iż w latach 1990 –
2006 wartość wskaźnika powoli i systematycznie wzrastała osiągając w roku 2006 wartość
najwyższą równą 0,4. Od tego roku jednak wskaźnik ten zaczyna spadać (jako jedyny spośród
wszystkich porównywanych), a powodem tego może być trwający w tym czasie wielki kryzys
finansowy.
Analizując wskaźnik wielkości rynku prywatnych zobowiązań w Grecji, odnotować można
systematyczny i powolny wzrost jego wartości. Wskaźnik ten w badanym okresie zamknął się
w przedziale rozpoczynającym się w okolicach zera, a kończący w okolicach równych 0,2.
27
Public bond market capitalization / GDP
Public bond market capitalization / GDP
0,9
0,8
0,7
0,6
0,5
Irlandia
0,4
Grecja
0,3
Hiszpania
0,2
0,1
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
0
Jest to wskaźnik wielkości rynku obligacji państwowych. Wskaźnik ten ocenia wolumen
publicznych zobowiązań będących przedmiotem obrotu na lokalnym rynku giełdowym
niespłaconych przez dane państwo w stosunku do PKB. Wartość tego wskaźnika rośnie wraz
ze wzrostem PKB.
Patrząc na wykres powyżej, zauważyć można, że wykres pokazujący kształtowanie się
wskaźnika w Irlandii, jako jedyny w badanym okresie wykazuje systematyczną tendencję
spadkową. Oznacza to, że wielkość rynku obligacji państwowych z roku na rok malała.
Analizując sytuację na rynku Hiszpanii i Grecji, można zauważyć, iż Grecja jako jedyne
państwo wykazuje rosnącą tendencję wzrostową wartości wskaźnika, osiągając swój
najwyższy poziom w roku 2009. Oznacza to, że spośród badanych krajów to właśnie Grecja
emituje najwięcej obligacji państwowych. W przypadku Hiszpanii, wskaźnik ten w latach
1990 – 1997 wzrastał, jednak od roku 1998 zaczął systematycznie spadać osiągając na koniec
badanego okresu wartość równą 0,3.
28
International debt issues / GDP
International debt issues / GDP
3
2,5
2
Irlandia
1,5
Grecja
1
Hiszpania
0,5
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
0
Wskaźnik ten mierzy przepływy netto międzynarodowych obligacji w stosunku do krajowej
działalności gospodarczej. Kraje o stosunkowo niskich dochodach będą się tutaj
charakteryzowały wysokimi wartościami wskaźnika.
Analizując wykres przedstawiony powyżej, zauważyć można że wykresy przedstawiające
kształtowanie się tego wskaźnika w Irlandii, Grecji i Hiszpanii są do siebie bardzo podobne.
We wszystkich trzech krajach wskaźnik ten wykazuje tendencję wzrostową, z wyraźnym
zwiększeniem dynamiki wzrostu w roku 2004 dla wskaźnika Irlandii (powodem takie
zjawiska może być rozpoczynający się międzynarodowy kryzys finansowy) Najniższa
wartość wskaźnika dla porównywanych krajów uplasowała się w przedziale 0,1 – 0,3, a
największa dla Grecji i Hiszpanii w przedziale 0,9 – 1,4. Końcowa wartość wskaźnika dla
Irlandii była niemalże trzy razy większa osiągając poziom 2,8.
29
Loans from non-resident banks (net) / GDP
Loans from non - resident banks (net)
/ GDP
0,12
0,1
0,08
Irlandia
0,06
Grecja
0,04
Hiszpania
0,02
0
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Wskaźnik ten pokazuje udział międzynarodowych dłużnych papierów wartościowych w PKB.
Wskaźnik ten rośnie wraz ze wzrostem dochodów kraju.
Analizując wykres powyżej, zaobserwować można iż krzywe odwzorowujące kształtowanie
się wskaźnika w trzech badanych krajach przez cały badany okres (pomijając 3 ostatnie lata)
wykazują tendencje wzrostową. Pod koniec badanego okresu wartość wskaźnika w Irlandii i
Hiszpanii zaczęła się obniżać. Najkorzystniejsze wartości wskaźnika odnotowała Irlandia,
natomiast wartości wskaźnika w Grecji i Hiszpanii są porównywalne.
Loans from non-resident banks (amt outstanding) / GDP
Loans from non - resident banks (amt
outstanding) / GDP
4
3,5
3
2,5
Irlandia
2
Grecja
1,5
Hiszpania
1
0,5
0
19961997199819992000200120022003200420052006200720082009
30
Wskaźnik ten pokazuje stosunek kredytów udzielonych przez banki ze strefy offshore do
PKB. Wskaźnik ten rośnie wraz ze wzrostem dochodów kraju.
Analizując wykres przedstawiający kształtowanie tego wskaźnika w Irlandii, Grecji i
Hiszpanii, zauważyć można następujące zależności. Przede wszystkim wartości wskaźnika są
zdecydowanie większe dla Irlandii niż Grecji czy Hiszpanii. Krzywa charakteryzująca
kształtowanie wartości wskaźnika w Irlandii wykazuje wyraźną tendencję wzrostową,
podczas gdy wykresy Grecji i Hiszpanii przez cały badany okres praktycznie utrzymują się na
jednakowym poziomie (0,3 – 0,5).
Off - shore bank deposits / domestic bank deposits
Off - shore bank deposits / domestic bank
deposits
1,4
1,2
1
0,8
Irlandia
0,6
Grecja
0,4
Hiszpania
0,2
0
Wskaźnik ten pokazuje relacje depozytów złożonych przez obywateli danego kraju w
bankach off – shore w stosunku do depozytów złożonych w bankach krajowych. Wartość tego
wskaźnika będzie wysoka w krajach charakteryzujących się niskimi lub malejącymi
dochodami. Sytuację taką można częściowo wytłumaczyć brakiem zaufania gospodarstw
domowych czy przedsiębiorstw do krajowego systemu bankowego.
Analizując wykres przedstawiony powyżej, zauważyć można, że wyraźnie wyższymi
wartościami wskaźnika charakteryzuje się wykres odnoszący się do Irlandii. Jest to również
jedyny wykres, który z w badanym okresie czasu wykazuje wyraźna tendencję wzrostową.
Oznacza to, że to irlandzki system bankowy w oczach potencjalnych inwestorów tracił
zaufanie. Sytuacja taka mogła być także spowodowana, kryzysem bankowym powstałym w
wyniku istniejącego kryzysu finansowego.
31
Wykresy przedstawiające kształtowanie się wskaźnika w Grecji i Hiszpanii są niemal takie
samego. W obydwu krajach wartość wskaźnika w badanym okresie powoli malała, osiągając
w 2009 roku wartość poniżej 0,1.
Remittance inflows / GDP
Remittance inflows / GDP
0,025
0,02
0,015
Irladnia
Grecja
0,01
Hiszpania
0,005
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
0
Wskaźnik ten pokazuje stosunek przekazów pieniężnych do PKB. Wraz z rosnącym
znaczeniem przepływów migracyjnych, przekazy pieniężne stały się ważnym źródłem
napływu kapitału w krajach rozwijających się. Im wyższa wartość tego wskaźnika tym lepiej.
Analizując rysunek powyżej zauważyć można, że najmniej sprzyjający wykres wskaźnika
wykazuje Irlandia, w której to wskaźnik ten z roku na rok wykazuje coraz to mniejsze
wartości. Wykres kształtuje się tutaj w przedziale wartości nie przekraczających 0,006 –
0,002, a więc jest również bardzo stabilny i pozbawiony gwałtownych zmian kierunków.
Patrząc na wykres Hiszpanii, odnotować można powolną tendencję wzrostową. Podobnie jak
wykres wskaźnika Irlandii, również i tutaj kształtowanie wskaźnika charakteryzuje się
stabilnością.
Inaczej jest w przypadku Grecji. W pierwszych czterech latach badanego okresu, wartość
wskaźnika stopniowo rosła, osiągając swój najwyższy poziom 0,023. Od roku 1994 aż do
końca badanego okresu wartości te zaczęły gwałtownie spadać, osiągając w roku 2009
poziom nieco wyższy niż Irlandia (0,04).
32
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)