To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Afganistan
Republika, 32 mln ludności, religia - islam 19.08.1919 - uzyskanie niepodległości (od Wielkiej Brytanii)
1919-1973 - monarchia, następnie republika
Afganistan składał się z plemion, produkuje 93% opium. Muhammad Zahir Chan - władca w latach 1919-1973, działał dla dobra narodu. Był zafascynowany Turcją i reformami Ataturka. Próbował unowocześnić swoje państwo. W Kabulu funkcjonował uniwersytet. Jego proponowane reformy jednak nigdy nie naruszały sytuacji na prowincji, gdzie panował system rodowo-plemienny, tradycyjny. Pakistan chciał część Afganistanu przyłączyć do swojego państwa. Przez długi czas nie utrzymywał z nim stosunków dyplomatycznych. Konsekwentnie blokował jakiekolwiek kontakty Afganistanu z USA. Afganistan dobrze współpracował z ZSRR. Jako pierwszy uznał je za państwo (podmiot prawa międzynarodowego). Duża część wojska przechodziła szkolenia w szkołach oficerskich w Rosji. W parlamencie afgańskim pojawiła się partia komunistyczna obok bardzo fundamentalnych wyznawców islamu. Ta równowaga uległa jednak pewnemu zachwianiu. Wieś zaczęła się niepokoić reformami proponowanymi przez Szacha. W 1973 doszło do przewrotu. Muhammad Daud Chan chciał przyśpieszyć reformy przy pomocy armii. Dla mieszkańców prowincji było to naruszenie ich podstaw. Powstawać zaczęły oddziały partyzanckie (Mudżahedini), zaczęły się aresztowania opozycji. Większość komunistów znalazła się w więzieniu. Przewrót przeprowadził Amin, dokonał zamachu na Dauda i jego rodzinę królewską. Amin był człowiekiem drugiego szeregu, stąd władzą przejął Taraki. Amin uwięził Tarakiego, a sam przejął władzę. Był okrutnym człowiekiem. ZSRR tę zmianę przyjął źle, bo Amin usunął protegowanego z Moskwy, nadwyrężył autorytet Kremla. Z jednej strony podlizywał się ZSRR, z drugiej jednak nęcił USA współpracą handlową. Nie uzyskał „namaszczenia” Breżniewa. Bunty lokalne zaczęły się przetaczać falami przez państwo, wrogo odnoszono się do nowoczesnej medycyny. Amin zwrócił się o przesłanie kontyngentów wojskowych do Moskwy. ZSRR nie obawiał się wprowadzić wojsk do Afganistanu (USA wycofało się z Wietnamu, a potem z Iranu). Bano się jednak sytuacji wewnętrznej w Afganistanie. 27.12.1973 - początek operacji „Sztorm”
Amin długo nie wiedział, kto go atakuje. Dopiero po telefonie ze swojego sztabu uświadamia sobie sytuację. Amina i jego syna zastrzelono. W hangarze w Bagram na następcę namaszczono Babraka Karmala. Został przewodniczącym Rady Rewolucyjnej. Świat widział w działaniach Kremla przekroczenie strefy wpływów danej mu w latach 1943-45. USA wyposażyło Mudżahedinów w broń. Rosjanie bez kłopotów opanowywali najważniejsze punkty rebeliantów. Z czasem jednak ta wojna stała się trudniejsza. Ludność afgańska zaczęła uważać, że reformy zaczęli narzucać Rosjanie. Zaczyna ona postępować coraz brutalniej (napalm, bombardowanie wsi, rozstrzeliwanie mężczyzn). Mudżahedini zaczęli odpowiadać tym samym - z jeńcami postępowali niezwykle brutalnie. Pociski „ziemia-powietrze” zaczęły przynosić ogromne straty Rosjanom. W połowie lat 80. Widać było, że ta wojna przynosi Kremlowi porażki, niezadowolenie społeczeństwa. Pojawił się problem z kombatantami. Brakowało środków na tę wojnę. Wojna afrykańska bardzo mocno przyczyniła się do upadku ZSRR. Gorbaczow nie mógł się jednak zdecydować na wycofanie wojsk. Szans na utrzymanie Afganistanu było coraz mniej. 15.02.1988 - wycofano ostatnie oddziały armii czerwonej.
(…)
… Rabbaniego (prezydent 1992-1996). Od 1996 państwem teokratycznym rządzą talibowie. Państwo jest sprawiedliwe, eliminowanie wszelkich elementów kryminalnych (mudżahedinów). Odtworzono gospodarkę na najprostszej płaszczyźnie (wymiana towarowa). Likwiduje się wszelkie formy rozrywki. Zycie było proste, Omar nie był fanatykiem, nie chciał rozwijać fanatyzmu poza Afganistan. Osama bin Laden (który był Kurdem…
…) był popierany przez ZSRR, ale zostaje pozostawiony sam sobie. Traci wpływy. Mudżahedini zaczynają się kryminalizowac. Jedyną siłą są duchowni muzułmańscy, którzy są w stanie się przeciwstawić. Jednym z mułłów jest Mohammad Omar (szef Rady Naczelnej Afganistanu 1996-2001). Uczniami mułłów byli talibowie, a ich początkiem - pogranicze afgańsko-pakistańskie. Nadżibullah tracił poparcie coraz gorzej zaopatrywanej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)