Sytuacja w Afganistanie w ostatnich trzech dekadach XX wieku
Temat nr 37
na początku lat 70. władzę w Afganistanie sprawował król Zaher Szach
długotrwała susza z lat 1970-73 doprowadziła do śmierci 80 tysięcy osób, mimo pomocy żywnościowej z Rosji, USA i Chin
w wyniku napięcia wewnętrznego doszło do zamachu stanu w wyniku którego władzę przejął w 1973 roku generał Mohammed Daud Chan, stając się premierem, prezydentem, ministrem obrony i ministrem spraw zagranicznych
w 1977 roku Daud wprowadził w życie konstytucję, jednak systematycznie odsuwał od władzy lewicę opierając się na arystokracji i elementach konserwatywnych
w IV 1978 roku doszło do kolejnego zamachu stanu w wyniku którego zginął Daud Chan wraz ze swoimi współpracownikami, a władzę przejęła Ludowo-Demokratyczna Partia Afganistanu z Mohammadem Tarakim na czele, który zaraz potem przegnał z kraju swego rywala, Babraka Karmala
wprowadzenie reformy rolnej i kulturalnej i próba zmiany kraju według modelu komunistycznego spowodował opór tradycyjnej ludności i islamistów - w III 1979 roku wybuchło w Heracie pierwsze islamskie powstanie
rozpoczęła się wojna domowa, która miała podłoże tak polityczne (starcia pomiędzy frakcjami L-DPA, umiarkowaną Parczam [Sztandar] i radykalną Chalk [lud]), jak i narodowościowe (właściwi Afgańczycy, tzw. Patenowie, stanowili tylko ok. 50% ludności kraju)
we IX 1979 roku Taraki został zamordowany przez swojego bliskiego współpracownika, wicepremiera Amina
w obawie przed wybuchem rewolucji islamskiej w Afganistanie (jak to miało miejsce w sąsiednim Iranie), Leonid Breżniew podjął decyzję o interwencji wojskowej ZSRR
27 XII 1979 - desant komandosów KGB na Kabul, zamordowanie Amina i osadzenie na stołki Bebraka Kemala, który szybko poprosił o pomoc wojskową ZSRR
w obliczu interwencji ZSRR poza strefami wpływów tego państwa prezydent USA Jimmy Carter nałożył na ZSRR embargo dostaw żywności i technologii, Zgromadzenie Ogólne ONZ wezwało Rosjan do wycofania się, a niektóre państwa zachodnie zbojkotowały olimpiadę Moskwa'80
rozpoczęła się długa, trwająca prawie 10 lat wojna partyzancka pomiędzy wojskami rosyjskimi i mudżahedinami - w międzyczasie (1986) u władzy w Afganistanie Kemala zastąpił przywódca tajnej policji, Mohammad Nadżibullah
dobrze uzbrojone i wyćwiczone oddziały mudżahedinów korzystały ze wsparcia wojskowego USA i Chin, operowały zaś z terytorium Pakistanu
w obliczu braku sukcesów, wielkich strat i angażowanie blisko półmilionowej armii ZSRR postanowił wycofać w II 1989 roku swoje wojska z Afganistanu, pozostawiając na stołku Nadżibullaha, z którym Moskwa zawarła jednostronny pokój
(…)
… z parlamentem do ucieczki, tworząc z Afganistanu szeriat - państwo koraniczne (1997 - Rada Najwyższa w Kabulu) z mułłą M.Rabbanim na czele
w międzyczasie władzę w Afganistanie przejął mułła Omar
w wyniku wspierania terrorystów, prawdopodobnego ukrywania Osamy Bin Ladena na interwencję w Afganistanie zdecydowały się po wydarzeniach 11 IX 2001 USA - w oparciu o mudżahedinów opozycyjnego wobec Talibów Frontu…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)