To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Administracja samorządowa w II Rzeczypospolitej. § 6. Samorząd I. Przed unifikacją (do 1933 r.) 1. Samorząd gminny 1.1. Samorząd gmin wiejskich Do unifikacji (1933) samorząd terytorialny oparty był na rozwiązaniach istniejących w byłych państwach zaborczych. Zasadniczo, w zależności od obszaru kraju, występował on na szczeblu gminnym (wiejski i miejski), powiatowym i wojewódzkim. Samorząd gminny istniał, po uzyskaniu niepodległości, na całym obszarze państwa. W b. Królestwie Kongresowym gmina wiejska składała się z szeregu wsi i folwarków. Jej organami były: zebranie gminne, rada gminna i wójt. Rady wprowadził dekret Tymczasowego Naczelnika Państwa z 27.11.1918 r. Były one organem zarządzającym i kontrolującym wójta. Skład rady gminnej stanowili wójt i 12 członków, wybieranych tajnie przez zebranie względną większością głosów, spośród osób posiadających prawo udziału w zebraniu. Wójta wybierał starosta spośród 2 kandydatów wyłonionych przez zebranie. Drugi z kandydatów zostawał jego zastępcą. Od obu wymagano ukończenia 25 lat oraz pisania i czytania w języku polskim. Do kompetencji wójta należało zarządzanie bieżącymi sprawami gminy i wykonywanie uchwał rady. Poza tym był on organem wykonawczym administracji państwowej w zakresie spraw poruczonych. Zebrania gminne, będące organami uchwalającymi i kontrolującymi, były zwoływane 4 razy w roku. Przewodniczył im wójt. Obok gmin jednostką terytorialną były również gromady. Tworzyły je wsie i enklawy wchodzące w skład gmin. Ich struktura i kompetencje pozostały jednak, w porównaniu do zaboru rosyjskiego, niezmienione. Po uzyskaniu niepodległości, obok Kongresówki, w skład II RP weszły także tzw. Ziemie Zachodnie (część rosyjskich guberni zachodnich). Za rządów rosyjskich również i tam istniał samorząd wiejski. Na obszarze tym obowiązywała tzw. tymczasowa ustawa wiejska, będąca rozporządzeniem Komisarza Cywilnego Ziem Wschodnich z czerwca 1919 r. Wprowadzała ona, w porównaniu do Kongresówki, odmienną organizację gminy wiejskiej. Jej organami były rada gminna i zarząd gminny. Rada składała się z radnych i członków zarządu. Wybory do niej były dwustopniowe. Skład zarządu stanowili: wójt, jego zastępca i ławnik. Wszyscy oni byli wybierani przez radę, przy czym wójt i jego zastępca nie musieli być mieszkańcami gminy. Jednostką mniejszą od gminy była gromada. Na jej czele stał sołtys, wybierany przez zgromadzenie, zatwierdzany przez starostę i podległy wójtowi. Na ziemiach b. zaboru austriackiego ustrój gminy wiejskiej zasadniczo opierał się na ustawie gminnej z 1866 r. Novum była jedynie demokratyzacja struktur samorządu w Galicji Zachodniej, przeprowadzona przez Polską Komisję Likwidacyjną, która wprowadziła dodatkowe kurie wyborcze. Niewiele to dało, gdyż i tak większość członków rady gminnej stanowili wiryliści, którymi były osoby opłacające co najmniej 1/6 ogólnej sumy podatków bezpośrednich. W Galicji Wschodniej nadal pozostawiano obszary dworskie, ale były już one równorzędne gminie.
(…)
…. Powyżej tej liczby należało wybierać radę gminną, wtedy na 20 wyborców przypadał jeden radny. Natomiast władzą wykonawczą był zarząd gminy, składający się z sołtysa i ławników, wybierany przez zgromadzenia lub rady na okres 3 lat.
1.2. Samorząd gmin miejskich
Największe zmiany w zakresie samorządu miejskiego wystąpiły na ziemiach b. zaboru rosyjskiego. W b. Królestwie Polskim przeprowadzono…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)