Zwłoka i jej skutki.
Zwłoka (mora) - niewykonanie zobowiązania w terminie z przyczyn zależnych od stron, mogła pociągać za sobą modyfikację świadczenia.
Zwłoka dłużnika (mora debitoris) - powstawała gdy należność była już wymagana, a opóźnienie świadczenia nie było usprawiedliwione. Przy zobowiązaniach terminowych dłużnik popadał w zwłokę z samego prawa; przy bezterminowych - zwłoka powstawała po wezwaniu dłużnika przez wierzyciela do spełnienia świadczenia (interpellatio). W zobowiązaniach ex delicto takie wezwanie nie było potrzebne gdyż, „złodziej zawsze znajdywał się w zwłoce”.
Gdy dłużnik popadł w zwłokę, jego sytuacja uległa pogorszeniu:
jeśli musiał dostarczyć rzecz oznaczoną indywidualnie, to z chwilą zwłoki następowało uwiecznienie zobowiązania. Zobowiązanie trwało nadal, nawet gdy rzecz dłużna uległa przypadkowemu uszkodzeniu lub utracie.
Usunięcie skutków zwłoki (purgatio morae) następowało przez zaoferowanie opóźnionego świadczenia. Jeśli wierzyciel odmówił bez słusznej przyczyny to sam popadał w zwłokę.
Zwłoka wierzyciela (mora creditoris). Wierzyciel popadał w zwłokę, gdy odmawiał przyjęcia świadczenia bez słusznej przyczyny. Zwłoka wierzyciela nie zwalniała dłużnika od zobowiązania, ale polepszała jego sytuację. Została obniżona miara odpowiedzialności dłużnika. Od chwili popadnięcia wierzyciela w zwłokę, dłużnik, jeżeli wcześniej odpowiadał za culpa levis, od tej chwili odpowiada za dolus = culpa lata. Dłużnik mógł domagać się od wierzyciela zwrotów kosztów spowodowanych zwłoką.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)