To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
$ 126. Modyfikacje świadczenia. Odpowiedzialność za szkodę. Zawiązanie a wykonanie zobowiązania - te dwie czynności nie muszą być wykonane w tym samym czasie
- problemy ze świadczeniem:
- może okazać się nie możliwe do realizacji
- może nie zostać zrealizowane
- może zostać zrealizowane z opóźnieniem
- może zostać zrealizowane w sposób niepełny lub nieprawidłowy (np. wydanie rzeczy uszkodzonej)
- w związku z tym wierzyciel może ponieść szkodę
Szkoda - umniejszenie majątku
- przy obl ex contractu i quasi-… odszkodowanie jest dodatkowym zobowiązaniem
- przy obl ex delictu i quasi-… szkoda jest przyczyną powstania zobowiązania, odszkodowanie jest jego głównym elementem
- siła wyższa - zdarzenia niezawinione przez działalność człowieka, np. pożar, rozbicie statku, naturalna śmierć niewolnika
- świadczenia oznaczone indywidualnie - ryzyko ponosił wierzyciel
- świadczenia oznaczone gatunkowo - ryzyko ponosił dłużnik
- ale w umowie można to uregulować inaczej
- zdarzenie zawinione - szkoda wyrządzona przez ludzkie działanie albo zaniechanie
- musi być związek przyczynowy między działaniem sprawcy a powstaniem szkody
- musi zaistnieć wina jako element subiektywny:
- dolus - podstęp, świadome i dobrowolne działanie albo zaniechanie, obliczone na wyrządzenie szkody, np. zabicie niewolnika,
za szkodę odpowiadają wszyscy dłużnicy (odpowiedzialność zbiorowa)
- culpa - inaczej neglegentia, wina nieumyślna, przeciwieństwo dolus, wyłączenie z odpowiedzialności, jeśli strona nie odnosiła korzyści
np. bezpłatne przechowywanie rzeczy
- culpa lata - poważne zaniedbanie, w prawie poklasycznym tendencja do zrównywania odpowiedzialności z dolus
- culpa levis - lekkie zaniedbanie
Custodia - specjalny obowiązek strzeżenia rzeczy
- dłużnik znalazł się w posiadaniu rzeczy wierzyciela w celu przechowania lub wykonania jakiejś usługi
- odpowiada za dolus, culpa, szkody wyrządzone przez osoby trzecie, np. zwierzęta
- za custodia odpowiadają:
- komodatariusz (bezpłatnie użytkujący cudzą rzecz)
- właściciel magazynu, spichrza, gospody, stajni zajezdnej
- drobni rzemieślnicy, zajmujący się czyszczeniem lub naprawą rzeczy
Naprawienie szkody - strony same ustalały, czy przywrócenie stanu pierwotnego, czy odszkodowanie pieniężne - jeśli nie ustaliły:
- proces formułkowy - odszkodowanie pieniężne
(…)
…-, 3-, 4-krotna wartość przedmiotu deliktu, np. kradzież konia, złodziej oddawał konia (przywrócenie stanu pierwotnego) + płacił 3-krotną wartość konia (kara prywatna)
- zniewaga - według uznania sędziego
Kara umowna - dodatkowe umowne zabezpieczenie wykonania świadczenia
- ustanawiane zwykle w formie stypulacji
- dłużnik musiał zapłacić umówioną karę, jeśli nie wypełnił zobowiązania…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)