To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Wykład 5 STRUKTURA I FUNKCJONOWANIE EKOSYSTEMÓW LĄDOWYCH Zagadnienia: 1. Zróżnicowanie ekosystemów 2. Zróżnicowanie klimatu na Ziemi 3. Gleby na kuli ziemskiej - Gleby torfowo-glejowe - Gleby bielicowe - Gleby brunatne - Gleby laterytowe - Czarnoziem 5. Biosfera, biom, ekosystem 6. Biomy 7. Różnorodność gatunkowa 8. Konwergencja (upodobnienie) zespołów Ekosystem − ogół organizmów dowolnego obszaru, pozostających we wzajemnych relacjach, wraz z ich abiotycznym środowiskiem. Ekosystem − biocenoza + biotop (zespół organizmów + ich siedlisko). Ekosystem łąki i lasu Ekosystem bagienny Ekosystem wód śródlądowych Struktura roślinności w jeziorze i rzece Las tropikalny Preria Klimat na Ziemi jest przestrzennie bardzo zróżnicowany. Do biegunów dochodzi tylko 40% energii w porównaniu z tą, jaka trafia w rejon równika. Nierównomierne rozgrzanie atmosfery powoduje powstanie w niej prądów konwekcyjnych. Prądy te unoszą powietrze nasycone parą wodną w stronę troposfery, na wysokość 10-12 km. Panująca tam niższa temperatura i niższe ciśnienie powodują schłodzenie powietrza i skroplenie pary wodnej. Cyrkulacja równikowo-zwrotnikowa: zachodzi w strefie między zwrotnikiem Raka i Koziorożca, jest to miejsce najsilniejszej cyrkulacji mas powietrza. To ona w dużym stopniu kształtuje rozkład temperatur na Ziemi. Para wodna – 0,5 km3 - zużycie energii 355 mln. MW Jest to ok. 20 % energii słonecznej Gdyby ustały deszcze, to poziom oceanu obniżałby się w tempie 120 cm na rok. Ląd nagrzewa się szybko, ale też szybko traci ciepło, dlatego klimat na lądzie charakteryzuje się dużymi wahaniami temperatury i wilgotności. Woda nagrzewa się dłużej i schładza się wolniej niż ląd, dlatego klimat nad morzami i oceanami, a także w ich pobliżu, zmienia się wolniej i łagodniej. Wyróżnia się 6 podstawowych typów klimatu: (1) klimat polarny; ( 2 ) klimat zimny; ( 3 ) suchy; ( 4 ) umiarkowany; ( 5 ) tropikalny; ( 6 ) wysokogórski. Na Ziemi dominuje 6 typów gleb. Ich rozkład przestrzenny jest wybitnie równoleżnikowy i silnie skorelowany z klimatem. 1. torfowo-glejowe gleby tundrowe ( w klimacie polarnym ); 2. bielice – dominują w strefie klimatu zimnego i umiarkowanego ; 3. czarnoziemy – w strefie klimatu suchego Euroazji i centralnej części Ameryki Północnej (stepy i prerie ); 4. gleby pustynne i szaroziemy – w strefie klimatu suchego północnej Afryki, południowej Azji i centralnej Australii ; 5. gleby laterytowe – w strefie klimatu tropikalnego ; 6. gleby górskie . Rozmieszczenie głównych typów gleb na Ziemi.
(…)
… tropikalnego;
6. gleby górskie.
Rozmieszczenie głównych typów gleb na Ziemi. 1 - torfowo-glejowe gleby tundrowe oraz lodowce i lądolody; 2 -
bielice; 3 - czarnoziemy; 4 - gleby pustynne i szaroziemy; 5 - gleby laterytowe; 6 - gleby górskie
Najmłodsze gleby, czyli inicjalne, występują tam, gdzie skała macierzysta wychodzi na powierzchnię
Wydmy
W tworzeniu się takich gleb największe znaczenie mają bakterie, glony, grzyby i porosty, niekiedy również mszaki.
Gleby inicjalne powstają w wyniku erozji skał i odkładania się materii organicznej.
Gleby mogą powstawać z cząstek mineralnych.
Gleby mogą składać się również niemal wyłącznie z materii organicznej (martwych roślin) – TORF.
Tempo procesu glebotwórczego zależy przede wszystkim od temperatury. W niskiej temperaturze i małej
wilgotności, proces glebotwórczy trwa bardzo długo. W Arktyce lub na pustyniach cienka warstwa gleb powstaje
przez tysiące lat.
Po wybuchach wulkanów gleby mogą powstawać bardzo szybko półmetrowa warstwa gleby powstaje w ciągu
kilkunastu lub kilkudziesięciu lat..
Gleby torfowo-glejowe dominują w tundrze Niewielkie opady, ale i niewielkie parowanie, dzięki czemu gleba jest
stale wilgotna.
Dekompozycja jest powolna, a akumulacji…
….
Kwaśny odczyn roztworu glebowego powoduje, że liczne kationy (Ca, K, Mg i Na) ulegają wypłukaniu, w wyniku
czego powstaje odbarwiona warstwa wymywania - eluwialna (złożona głównie z krzemionki).
Nieco głębiej wytrącają się związki glinu i żelaza, co przejawia się w postaci żółto, rdzawo lub brązowo zabarwionej
warstwy wmywania - iluwialnej.
Gleby brunatne
Brunatny kolor tych gleb wynika z obecności dużej ilości związków żelaza i glinu, połączonych z kwasami
humusowymi. Tworzy się tutaj szybko rozkładająca się próchnica typu mul,
Gleby laterytowe
Gleby laterytowe powstają w procesie lateryzacji, zachodzącm w gorącym i wilgotnym klimacie
międzyzwrotnikowym. Materia organiczna rozkłada się bardzo szybko, a ciepłe i obfite opady wypłukują kationy i
krzemionkę, łatwo wytrącają się czerwone tlenki…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)