To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
SYSTEM I Ź R Ó D Ł A PRAWA S Ą DOWEGO OG Ó LNE WIADOMO Ś CI O PRAWIE Ś REDNIOWIECZNYM I WCZESNONOWO Ż YTNYM Charakter prawa epoki feudalizmu. Termin „ prawo feudalne ” - wieloznaczne i nieadekwatne dla wielu urządzeń, obejmujące okres od prymitywnej fazy rozpadu wspólnot rodowo-plemiennych aż do czasów państw nowożytnych. Znaczenie prawa rzymskiego - niewielkie w pierwszej fazie rozwoju, ale wraz z rozwojem gospodarki i przemianami struktur społecznych następuje recepcja prawa rzymskiego. Źródła prawa - prawo zwyczajowe, prawo stanowione, prejudykaty. Uznawanie za źródło prawa jurysprudencji ( np. dzieła glosatorów i komentatorów, czy opinie uczonych doktorów praw) Źródła poznania prawa - przekazy historyczne, dokumenty, spisy, kompilacje, kodeksy, zbiory wyroków, literatura prawnicza. Cechy charakterystyczne praw państw epoki średniowiecznej i wczesnonowożytnej: prymat prawa zwyczajowego nad stanowionym, partykularyzm stanowość prawa. Prymat prawa zwyczajowego. Prawo zwyczajowe - historycznie pierwsze. Dominowało, gdy aparat władzy był słabo rozwinięty, jak w monarchiach wczesnofeudalnych czy podczas rozdrobnienia feudalnego. Władza nie miała jeszcze środków na wydawanie i egzekwowanie aktów prawnych. Zwyczajowi nadawano sankcję, nie przez akty prawne, ale przez praktykę stosowania go przez organy państwowe - głównie sądy. Początkowe przekazywane ustnie, spisywane zostały poprzez upowszechnienie się pisanych wyroków i aktów czynności prawnych. Z czasem spisywano je jako reguły ogólnie, a nie jednostkowe. Początkowo akty prawotwórcze to zmiany lub uzupełnienia prawa zwyczajowego. Zmiana następuje w XIII w → nowa ideologia prawodawstwa - teoretyczne uzasadnianie prawotwórczej działalności władców/papieża zajęli się legiści/kanoniści na gruncie prawa rzymskiego/kanonicznego, które dawały uzasadnienie mocy stanowienia praw przez władcę.
Związany z tym problem wzajemnego stosunku „zwy czaju" i „ustawy" → obawa przed wzmocnieniem władzy królewskiej - nadrzędność prawa zwyczajowego, w interesie monarchów - prymat ustawy nad zwyczajem. → odrodzenie arystotelesowskiej koncepcji państwa - prawo jako twór prawodawcy. 3 etapy przechodzenia od prawa zwyczajowego do prawodawstwa państwowego: powstawanie prywatnych spisów prawa zwyczajowego potwierdzenie autentyczności prawa zwyczajowego przez władzę intensywne prawodawstwo królewskie - cel: ustanawianie nowych norm prawnych. W XIV-wiecznej doktrynie postglosatorów → obok postulatów możliwie najpełniejszej regulacji życia prawnego normami prawa stanowionego, postulaty dotyczące formalnej strony procesu ustawodawczego → rozszerza się krąg organów stanowiących prawo.
(…)
… stanu (gł. mieszczanie) możliwe były inne uregulowania ze względu na organizacje kupieckie czy cechowe → charakter korporacyjny.
W okresie monarchii absolutnej tendencje do unifikacji prawa to min. również tendencje do ograniczenia partykularyzmu personalnego na rzecz powszechnie obowiązujących praw.
Rola nauki i nauczania prawa. Głównymi ośrodkami nauki prawa i skupiskami uczonych prawników były uniwersytety - głównie Bolonia → glosatorzy (szkoła zajmująca się analizą tekstów części kodyfikacji justyniańskiej).
Podstawą studiów prawniczych było prawo rzymskie (ius civile - legiści) i kanoniczne (ius canonicum - kanoniści), dzięki czemu nabrały one charakteru uniwersalnego.
Odrodzenie zainteresowań prawem rzymskim wiązało się z działalnością szkoły glosatorów, a prawem kanonicznym z dziełem mnicha…
…" dla hiszpańskiej nauki prawa (Salamanca) → prekursorzy nowożytnej szkoły prawa natury - podstawy ideologiczno-doktrynalnej ruchu kodyfikacyjnego w XVIII w. i współczesnego prawa prywatnego. Metoda zwana późną scholastyką, ze względu na jezuitów wykładających tam.
Doba renesansu - wzrost znaczenia prawników i fakultetów prawa, którym w niektórych krajach przyznawano prawo wydawania w trudniejszych sprawach…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)