ŹRÓDŁA PRAWA KARNEGO
Code penal z 1810 r .
Pierwszy klasyczny kodeks karny „triumfującego mieszczaństwa", wzór dla kolejnych.
Osiągnięcie z punktu widzenia techniki legislacyjnej. Tylko przepisy karnego materialnego. Wstęp i 4 części (po 2 na ogólną i szczególną), jasny i precyzyjny, trójpodział przestępstw na zbrodnie, występki i wykroczenia (kryterium kara i sąd właściwy).
Treść → antyfeudalny, ale bardzo surowy w celu odstraszania (ze względu na sytuację społeczną) → szerokie stosowanie kar śmierci, też kwalifikowanych, przywrócenie konfiskaty i kar mutylacyjnych (piętnowanie), kara dodatkowa śmierć cywilna. Szczególnie rozbudowany katalog przestępstw związanych z ochroną własności i bardzo surowe kary.
Zmiany:najpierw usunięto niektóre okrutne kary (kwalifikowana śmierć, pręgierz, śmierć cywilna. Stopniowo coraz większe łagodzenie kar, szersze uwzględnianie okoliczności, ostrzejsze traktowanie recydywistów, rozwijanie elementów poprawczych, środki wychowawcze wobec nieletnich.
Po drugiej wojnie światowej - (ruch tzw. nowej obrony społecznej) kolejne reformy w duchu szkoły socjologicznej, głównie dot. nieletnich, opieki.
obowiązywał do 1994 r. Kodeksy karne austriackie. Theresiana z 1768 r. (Maria Teresa) - feudalny, ale pewne postępy, głównie dotyczące formalnej strony, jak systematyzacja materiału i tworzenie pojęć ogólnych. W kwestii treści nadal feudalny - wielość kar okrutnych, tortury (wraz z rycinami jak odpowiednio je wykonać → stąd nazwa Nemesis Theresiana), stosowanie analogii, kar arbitralnych, różnice stanowe, podział kar na bardzo ciężkie, ciężkie i lekkie, mające cel wyłącznie odstraszający, przepisy prawa materialnego i procesowego razem. w praktyce Maria Teresa wielokrotnie uniewinniała skazanych na karę śmierci. Leopoldina z 1786 r. - (Leopold II, władca Wlk. Ks. Toskani) → wiele wad formalnych, ale w materii realizował idee oświeceniowe, jak: likwidacja okrutnych kar cielesnych i hańbiących oraz kary śmierci. Podstawowa kara - pozbawienie wolności o surowych rygorach. Mały zasięg obowiązywania, ale duże oddziaływanie. Josephina z 1787 r . - (Józef II, Austria) tylko prawo karne materialne (procedura skodyfikowana rok później); 2 części: I — o przestępstwach i karach kryminalnych oraz II — o przestępstwach i karach politycznych (mniejsze, bo sądzone przez władze administracyjno-porządkowe;krótka, wolna od kazuistyki, jasna i prosta; przyjęcie zasady nullum crimen sine lege w art. 1 → zniesienie arbitralności sędziów (nulla poena sine lege); brak zróżnicowania na stan społeczny; subiektywny i indywidualny charakter odpowiedzialności karnej;
zrównanie usiłowania z dokonaniem przestępstwa; pominięcie instytucji przedawnienia przestępstwa i kary; katalog przestępstw - ujęcie zbrodni obrazy majestatu jako zamachu przeciwko państwu, a nie przeciw panującemu, zniesienie karalności czarów, wprowadzenie karalności pojedynków, przestępstwa przeciw religii i obyczajności jako „polityczne", ale utrzymana karalność samobójstwa; katalog kar - utylitaryzm społeczny → zniesienie kary śmierci; podstawowa kara - pozbawienia wolności, ale duża surowość w ich wykonaniu - podział ze względu na czas trwania na czasowe, długie i długotrwałe (do 100 lat!), oraz ze względu na stopień dolegliwości na łagodne, ciężkie i najcięższe z możliwością obostrzenia;
(…)
… nadzwyczajne złagodzenia kary i przedterminowe zwolnienia.
Elastyczny i abstrakcyjny → utrzymał się długo, choć formalnie ujęto go w nowe ramy w 1852 r. z pewnymi zmianami (zastąpiono w 1974 r.):
* usunięcie przepisów z dziedziny procedury karnej
* wprowadzono trójpodział przestępstw na zbrodnie (cz. I), występki i wykroczenia (cz. II).
* nowa (ograniczająca) definicja zdrady głównej i obrazy majestatu…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)