Źródła prawa cywilnego - historia

ŹRÓDŁA PRAWA CYWILNEGO
Landrecht pruski z 1794 r. Zawieszenie publikacji Landrechtu pod wpływem rewolucji we Francji → wprowadzono po włączeniu ziem II rozbioru jako posiłkowy w stosunku do praw prowincjonalnych.
bardzo obszerny (blisko 20tys art.), napisany kazuistycznie, z wieloma mentorskimi wskazówkami etycznymi. Objął prawie całość prawa materialnego (państwowe, administracyjne, karne, prywatne - 15tys art.), napisany po niemiecku, ale językiem niezrozumiałym, rozwlekłym, liczne dygresje i życiowe przykłady. Oparty na prawie powszechnym → typowy przykład kodeksu przejściowego między feudalizmem a kapitalizmem („pruska droga”), min. obok nowoczesnej definicji własności, istniała własność podzielona, oparty na stanowej strukturze, przywilejach szlachty, poddaństwie chłopów → wraz z reformami Steina-Hardenberga załamały się podstawy Landrechtu.
Kodeks cywilny austriacki z 1811 r. (ABGB). Prace zaczęte za Marii Teresy zakończyły się za Józefa II - Kodeksem Józefińskim w 1786 (głównie prawo osobowe). Za Leopolda II - powstał w 1797 r. Kodeks cywilny zachodniogalicyjski → nawiązywał do prawa natury, nieliczne przepisy feudalne → liczne dyskusje i zakończenie prac w 1811 r. jako ABGB. Ok. 1500 art., krótki wstęp i 3 części - o prawie osobowym, o prawie rzeczowym i o przepisach wspólnych prawom osobowym i rzeczowym. Kwestie materialne - oparty na abstrakcyjnie ujmowanych założeniach równości podmiotów prawa, wolnej własności i swobody umów, i choć powstał w czasie istnienia podziałów stanowych, to zostały one uregulowane w odrębnych przepisach, tzw. politycznych
kwestia formy - sformułowania krótkie i proste, wyraziste, z odwołaniami do zasad słuszności i rozsądku o ujęciu ogólnym. W systematyce i terminologii nawiązywał do prawa rzymskiego. W ciągu XIX w nie zmieniany choć - zniesiono feudalizm, poddano regulacji ABGB własność chłopską, wydawanie ustaw szczegółowych dot. spraw nieprzewidzianych w ABGB, reformy konstytucyjne - pierwsza faza (lata 60. i 70.) w duchu liberalizmu, od lat 80. nawrót do reform antyliberalnych (hasła solidaryzmu społecznego)
Początek XX w. - 3 nowele: zmiany w dziedzinie prawa osobowego, rzeczowego i spadkowego, przepisy o sprostowaniu i odnowieniu granic, zmiany w niektórych przepisach prawa zobowiązań (najobszerniejsza).
Obowiązuje do dziś w Republice Austrii.
Kodeks Napoleona. Tuż po rewolucji liczne zmiany w prawie w duchu liberalizmu, laicyzacji i indywidualizacji
1800 r. - Napoleon powołuje 4-osobową komisję (prawników ancien-regime'u) → projekt do Rady Stanu → ostateczna wersja to 36 ustaw połączonych w jedno pod nazwą Kodek cywilny Francuzów w 1804 , a w 1807 zmieniono nazwę na kodeks Napoleona, ostatecznie nazwany Code civil. Ponad 2tys art., 3 księgi (systematyka nawiązująca do Instytucji, usankcjonowanie 3 wolności - osoby, własności i obrotu):
... zobacz całą notatkę