To tylko jedna z 5 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
C. ZOBOWIĄZANIA Z DELIKTU I JAK GDYBY Z DELIKTU $ 143. Ogólna charakterystyka zobowiązań z deliktu. Crimina publica - przestępstwa publiczne, np. zdrada państwa, uchylenie się od służby wojskowej, zamordowanie człowieka wolnego, umyślne podpalenie
- godziły w interesy ogółu
- podlegały represji ze strony organów państwowych w osobnym procesie karnym
Delicta privata - inaczej maleficia, delikty prywatne, np. kradzież, zniewaga, wyrządzenie szkody
- godziły w interes jednostki, osobisty lub majątkowy
- poszkodowany sam dochodził swoich racji na drodze procesu cywilnego
- sankcje bardziej surowe niż przy kontraktach, dodatkowa kara, możliwość kumulacji powództw
- ochrona procesowa
- actio poenales - powództwa karne
- najczęściej stosowane - można wytoczyć przeciwko sprawcy, ale nie przeciwko jego spadkobiercom
- mogli wytoczyć spadkobiercy poszkodowanego, nie dotyczyło to zniewagi - można wnosić kumulatywnie przeciwko współsprawcom
- actio reipersecutoriae - powództwa odszkodowawcze
- mogły być z nimi kumulowane powództwa karne
- actio mixtae - powództwa mieszane
- łączyły elementy karnych i odszkodowawczych
- nie mogą być kumulowane z innymi powództwami
- funkcja
- chroniły prawowitych posiadaczy przed utratą, zniszczeniem albo uszkodzeniem rzeczy
- chroniły przed zakłóceniami obrotu prawnego z powodu oszustwa, wymuszeń, poszkodowania wierzycieli
$ 144. Kradzież i rabunek Furtum - kradzież
- szerokie pojęcie
- umyślny zabór rzeczy dla osiągnięcia korzyści, - przywłaszczenie sobie rzeczy posiadanej albo dzierżonej
- świadome przyjęcie nienależnego świadczenia (teraz oszustwo)
- pomoc przy zaborze rzeczy (teraz pomocnictwo) - pomoc w ukryciu się sprawcy kradzieży (teraz poplecznictwo)
- pomoc w zbyciu skradzionej rzeczy (teraz paserstwo)
- warunkiem było świadome działanie wbrew woli właściciela i chęć zysku
- przedmiotem były rzeczy ruchome, ale także osoby alieni iuris, np. porwanie dziecka
- typy kradzieży
- furtum rei - kradzież rzeczy
- furtum usus - kradzież używania, bezprawne posłużenie się rzeczą
np. depozytariusz, który używał rzeczy przyjętej w depozyt,
komodatariusz, który przekroczył dane mu uprawnienia w używaniu rzeczy
- furtum possesionis - kradzież posiadania, jeśli właściciel zabierał samowolnie
(…)
… wartość rzeczy skradzionej - należy do actio poenales
- odpowiedzialność uczestników kradzieży kumulowała się, każdego z nich można oddzielnie pozwać o zapłacenie kary prywatnej - może wnieść właściciel oraz osoba, na której ciąży obowiązek custodia
- zasądzony podlegał infamii
- rei vindicatio - normalne powództwo windykacyjne
- należy do actio reipersecutoriae
- stosowane przy furtum nec manifestum (przy furtum manifestum poszkodowany najczęściej sam odbierał rzecz)
- condictio furtiva - specjalny typ powództwa o bezpodstawne wzbogacenie przeciwko złodziejowi
- należy do actio reipersecutoriae
- stosowane przy furtum nec manifestum - stosowane w przypadkach nie objętych ochroną przez rei vindicatio
- można domagać się odszkodowania w wysokości równowartości rzeczy, jeśli złodziej rzecz sprzedał…
… prywatnej quadruplum przez 1 rok od momentu rabunku
$ 145. Bezprawne wyrządzenie szkody
Lex Aquilia - z 286 pne, ustawa chroniąca plebejuszy przed bezkarnym niszczeniem ich majątków przez patrycjuszy
- regulowała przypadki:
- zabicia niewolnika albo czworonożnego zwierzęcia stadnego
- odszkodowanie to najwyższa wartość rzeczy w ciągu 1 roku przed deliktem
- zranienia niewolnika albo czworonożnego…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)