Zniewaga- opracowanie

Zniewaga (iniuria).
Zniewaga to bezprawne naruszenie osobowości człowieka wolnego. Ustawa XII tablic regulowała kazuistycznie trzy odrębne przypadki naruszenia osoby człowieka:
membrum ruptum - ciężkie i trwałe okaleczenie (np. odcięcie ręki), upoważniało poszkodowanego do żądania talionu czyli odwetu. Poszkodowany mógł jednak ugodzić się ze sprawcą o odszkodowanie
os fractum - „złamanie kości”, w tym przypadku ustawa przewidywała stawki pieniężne, mianowicie gdy poszkodowany był osobą wolną - odszkodowanie w wysokości 300 asów, a niewolnik - 150 asów (płatnych do rąk jego właściciela)
pozostałe naruszenia cielesne bez trwałych śladów, np. policzek - 25 asów odszkodowania.
Po reformie pretorskiej, miejsce sztywnych sankcji ustawowych wprowadzony został jednolity środek procesowy o elastycznym charakterze. Była to tzw. actio iniuriarum aestimatoria - pretor dopuszczał poszkodowanego jako powoda do oszacowania doznanej zniewagi w pieniądzach (aestimatio). Tej granicy sędzia nie mógł przekroczyć, mógł jednak żądaną kwotę obniżyć.
W przypadkach ciężkiej zniewagi (iniuria atrox) sam pretor dokonywał oszacowania i wtedy sędzia zazwyczaj nie śmiał obniżyć tej kwoty.
Actio iniuriarum aestimatoria była powództwem o charakterze najbardziej osobistym, nie przechodziła na dziedziców ani po jednej, ani po drugiej stronie. Iniuria ściągała na sprawcę infamię. Powód zaś narażał się na zapłatę 1/10 części dochodzonej sumy pozwanemu, jeżeli nie doprowadził go do zasądzenia.
... zobacz całą notatkę