Włodzimierz Odojewski, Zasypie wszystko, zawieje…. W łodzimierz Odojewski - (ur. 1930 r. ) - poeta, prozaik, dramatopisarz, publicysta radiowy, krytyk lite racki. Urodził się w Poznaniu i tam uczęszczał do Collegium Marianum. Po wybuchu II wojny światowej jakiś czas przebywał na Podolu u krewnych (podobnie jak w powieści Piotr Czere stwieński). W 1944 roku został aresztowany przez Niemców i przebywał w więzieniu w Gnieźnie. Po okupacji zamieszkał w Szczecinie. Debiutował w 1947 r. wierszami opublikowanymi na łamach miesięcznika „ Młoda Myśl ” , rok później zamieścił swoje utwory poetyckie w „ Tygodniku Wybrze ża ” . Studiował w Poznaniu. W 1948 r. wstąpił do PPS (później był członkiem PZPR, z której wystąpił w 1958 r. ). W 1951 r. na antenie Polskiego Radia odczytana została jego debiutancka powieść Wy spa ocalenia - pierwsza część tzw. cyklu podolskiego, który pisarz będzie tworzył przez całe życie. W latach 1952-1954 Odojewski współpracował z tygodnikiem „ Po prostu ” , a w okresie 1956-1959 był dziennikarzem poznań skiego „ Tygodnika Zachodniego ” . W tym czasie drukował utwory m.in. w „ Twórczości ” , „ Miesięczniku Literackim ” i „ Życiu Literackim ” . W 1961 roku został kierowni kiem Studia Współczesnego Teatru Polskiego Radia w Warszawie. Posadę tę stracił w 1968 r. po wy d arzeniach marcowych. W 1971 r. wyjechał do Paryża, a następnie do Berlina, skąd przeniósł się wkrótce do Monachium, wybierając życie na emigracji (azyl polityczny uzyskał w 1973 r. ). Nawią zał współpracę z Rozgłośnią Polską Radia Wolna Europa, w której w latach 1974-1992 prowadził audycje o tematyce kulturalnej. Żyjąc za granicą, nie przestał pisać; swoje nowe utwory prozatorskie zamieszczał odtąd w polskich czasopismach emigracyjnych: londyńskich „ Wiadomościach ” , paryskiej „ Kulturze ” i berliń skim „ Archip elagu ”. W latach 1980-1989 był członkiem Rady Narodowej RP w Lon dynie. Uznany za jednego z najbardziej oryginalnych pisarzy polskich XX wieku, był wielokrotnie nagradzany i odznaczany, m.in. Nagrodą Fundacji im. Kościelskich w Genewie (1966), Nagrodą Literacką im. Pawła Hertza (paryskiej „ Kultury ” , 1985), nagrodą polskiego Pen Clubu (1998) oraz Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1994). Jes t autorem następujących utworów : powieści: Wyspa ocalenia ( jako powieść radiowa w 1951 r. , wyd. książkowe 1964 r. ), Biał e lato (1958), Miejsca nawiedzone (1959), Małe zepsute mechanizmy (1960), Czas odwrócony (1965). Oksana (1999), Odejść, zapomnieć, żyć (2001); opowiadań : Opowieści leskie (1954), Upadek Tobiasza (1955), Kwarantanna (1960), Zmierzch świata ( 1962), Zabezpieczanie śladów (1984), Zapomniane, nieuśmierzone...
(…)
…, podkreślająca przekleństwo, które faktycznie zaciążyło nad tą ziemią i nad losami całej zbiorowości?”. - A. Werner
Bohaterowie powieści
Paweł Woynowicz -jego ojciec był polskim patriotą i typem pozytywisty - walczył w legionach Piłsudskiego i podczas wojny polsko-bolszewickiej roku 1920; później, kiedy zamieszkał na Podolu, uchodził za „liberała sprzed pierwszej wojny”. Kandydował do sejmu…
… na kresach wschodnich II Rzeczypospolitej pod okupacją niemiecką i radziecką (początek czasu akcji powieściowej wyznacza moment, w którym Niemcy hitlerowskie ogłaszają komunikat o mordzie katyńskim w połowie kwietnia 1943 roku a koniec - ofensywa radziecka na wschodzie i wkroczenie Armii Czerwonej w granice przedwojennej Polski w pierwszych dniach stycznia 1944 roku). Liczne partie retrospektywne…
… i psychologicznej. Uwzględniając fakt, że dzieło to jest głównym ogniwem tzw. cyklu podolskiego, można określić je mianem współczesnego eposu (autor ukazał dzieje narodu polskiego na kresach wschodnich w przełomowym momencie dziejów). Natomiast ze względu na nowatorską konstrukcję i wprowadzenie różnych technik narracyjnych utwór Odojewskiego to niewątpliwie przykład powieści polifonicznej, w tym sensie…
… nie tylko oddaje wiernie koloryt kresów wschodnich jako krainy wielonarodowej, lecz także wzmacnia polifoniczny charakter powieści.
Streszczenie
Paweł Woynowicz pędzi do sąsiedniego majątku swoich krewnych - do Czupryni. Wiezie list z Czerwonego Krzyża do swojej bratowej Katarzyny. Okazało się później, że była to informacja o śmierci brata (Alojzego) w Katyniu. Jednak Paweł początkowo nie podejrzewał…
…. Pierwsza oficjalna edycja krajowa wyszła w 1990 r. nakładem Czytelnika. Zasypie wszystko, zawieje... uhonorowano nagrodą londyńskich „Wiadomości” im. H. Naglerowej, przyznawaną przez Związek Pisarzy Polskich na Obczyźnie, a także Nagrodą im. A. Jurzykowskiego w Nowym Jorku, a w 1976 r. - nagrodą Szwedzkiego Komitetu Katyńskiego.
Powieść została przetłumaczona na język francuski i niemiecki. W 1996…
… (wspomnienia głównych bohaterów, głównie Pawła i Katarzyny) - wykorzystujące mowę pozornie zależną lub rozbudowane monologi w formie strumienia świadomości - sprawiają, że czas akcji powieściowej rozszerza się, obejmując wydarzenia wcześniejsze, na przykład wrzesień 1939 roku (Aleksy żegna się z Katarzyną i wyrusza na front), lata międzywojenne (wspomnienia Pawła o rodzicach), a także okres rewolucji…
…, że ukazane w nim wydarzenia stanowią wypadkową różnych punktów widzenia, są wielogłosową mozaiką, na którą składają się w głównej mierze nie tyle wypowiedzi narratora prowadzącego, ile projekcje rozmaitych stanów świadomości głównych bohaterów powieści (przede wszystkim Pawła, Piotra i Katarzyny): Powieść napisana jest w konwencji strumienia świadomości i przeplatających się, długich monologów…
… i czekali na oddział. Paweł postanowił się na kilka dni wyprawić do wsi i dowiedzieć się czegoś o lekarzu, do którego podobno niedawno jeździła Katarzyna. Odnalazł go w chacie sołtysa, ale lekarz nie mógł sobie przypomnieć Katarzyny. Po chwili stwierdził, że owszem, była kiedyś u niego pewna zamożna kobieta, ale chciała, by wykonał zabieg, którego on nie wykonuje i skierował ją do Krzyżtopola. Paweł zaczął…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)