03.1921.
Zawiera informacje takie jak: z czego składa się tekst wstępu, zasady konstytucji, republikańska forma ustroju, zasada rządów parlamentarnych.
71.ZASADY KONSTYTUCJI MARCOWEJ (17.03.1921)
Prace nad tekstem konstytucji zainicjowano już w 1917 roku. W styczniu 1919 rząd stworzył Biuro Konstytucyjne ale jego projekty nie odpowiadały Komisji Konstytucyjnej Sejmu Ustawodawczego, którą kierowali: Władysław Seyda, Maciej Rataj i Edward Dubanowicz. Wykorzystując projekty zgłoszone przez rząd, partie a nawet osoby prywatne, przygotowali własny projekt konstytucji. W czerwcu 1920 przedłożyła go plenum sejmu. Przygotowując projekt Komisja oparła się na Konstytucji III republiki Francuskiej z 1875 roku. Jako podstawę formy organizacyjnej państwa przyjęto ustrój parlamentarny, uznając go za najbardziej odpowiedni. Główne spory dotyczyły struktury parlamentu, uprawnień i wyboru prezydenta, statusu Kościoła Katolickiego i mniejszości narodowych. Ostatecznie przyjęto rozwiązania kompromisowe, zwłaszcza w sprawie struktury parlamentu i stosunku państwa do Kościoła Katolickiego. Końcowym rezultatem było uchwalenie przeważającą liczbą głosów w dniu 17.03.1921 nowej konstytucji zwanej popularnie Konstytucją Marcową.
Tekst składał się ze wstępu i 126 artykułów podzielonych na 7 rozdziałów:
podstawy ustroju państwa
władza ustawodawcza
władza wykonawcza
sądownictwo
prawa i obowiązki obywateli
zmiany i rewizja konstytucji
przepisy przejściowe
Zasady konstytucji marcowej, które stanowiły podstawę ustroju politycznego miały niejednolity rodowód. Na ich wybór przez twórców składały się różnorodne czynniki. Decydowały o tym zarówno teorie i koncepcje dominujące wówczas w doktrynie prawa państwowego zwycięskiej koalicji, jak i silne po I Wojnie Światowej prądy demokratyczne i postępowe, ogarniające całą Europę, wreszcie tendencje polityczno- ustrojowe występujące w społeczeństwie polskim, ukształtowane pod wpływem dochowywania wolnościowych tradycji RP Szlacheckiej i stanowiące reakcję na systemy polityczne państw zaborczych.
Zasada ciągłości państwa polskiego- niepodległa Polska nie była państwem nowym, powstałym w XX wieku, ale państwem wskrzeszonym po blisko stuletniej niewoli. Odbudowane państwo było organizacją polityczną tego samego narodu, który istniał w końcu XVIII wieku. Świadomość zbiorowa tej łączności nie podlegała wątpliwości. Potwierdzeniem ciągłości tradycji narodowo- państwowej zawierał wstęp do konstytucji. Republikańska forma ustroju politycznego- artykuł I Konstytucji Marcowej stwierdzał, że „Państwo Polskie jest Rzecząpospolitą”. Tej formalnej nazwy twórcy konstytucji używali na oznaczenie ustroju republikańskiego. Ta forma ustroju spotkała się z powszechną aprobatą społeczeństwa polskiego w okresie międzywojennym.
Zasada zwierzchnictwa narodu- artykuł II głosił, że „władza zwierzchnia w RP należy do narodu”. Stanowiło ono podstawę ustroju politycznego państwa. Uznanie narodu za źródło i piastuna władzy zwierzchniej oznaczało formalne dopuszczenie do udziału w życiu politycznym wszystkich obywateli. Znajdowała w tym wyraz demokracja polityczna. Z tej zasady wynikała swoboda tworzenia i działalności partii politycznych, spełniających funkcje ogniwa pośredniczącego między społeczeństwem a państwem
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)