ZASADY KONSTRUKCJI SYSTEMU PRAWA :HIERARCICZNOŚĆ, KRYTERIA HIERARCHICZNOŚCI
Zasada hierarchiczności oznacza, że normy prawne są uporządkowane w systemie prawa według określonej hierarchii, adekwatnej do hierarchii aktów prawnych. Najwyższym aktem prawnym jest ustawa zasadnicza (konstytucja), niżej usytuowane są ustawy zwykłe, następnie rozporządzenia i zarządzenia (system źródeł prawa ma charakter zamknięty).
Hierarchia norm prawnych opiera się na trzech zasadniczych kryteriach:
1./ kryterium obowiązywania normy prawnej - określa, że moc obowiązywania normy określanej jako norma niższego stopnia, wypływa z autorytetu normy innej, określonej jako norma wyższego stopnia. Norma niższego stopnia obowiązuje, jeśli została ustanowiona na podstawie (formalnego) upoważnienia normy wyższego stopnia. Według tego kryterium wyznaczone są także sposoby wzajemnego uchylania mocy obowiązującej norm. Norma wyższa może uchylić moc obowiązującą normy niższej (niższa nie może uchylić wyższej). Normy równorzędne zaś mogą wzajemnie uchylać swoją moc ale posiłkując się kryterium czasowości lub szczegółowości.
2./kryterium podmiotowe - hierarchiczności systemu prawa opiera się na istnieniu rozdziału kompetencji prawodawczych. Np. Konstytucja - zgromadzenie narodowe + referendum, ustawy - Sejm i Senat, umowy międzynarodowe - ratyfikowane są przez prezydenta a czasem wymagają jeszcze zgody w ustawie. Ustawy to akty samoistne, co znaczy, że mogą być uchwalone bez specjalnego upoważnienia, zawartego w konstytucji, wymagają jedynie upoważnienia generalnego i zgodności z konstytucją.
3./kryterium przedmiotowe - oznacza, że określone sprawy, odnoszą się do określonych szczebli w hierarchii aktów prawnych - to materia, która ma być regulowana decyduje o tym w jakiego rodzaju akcie, ma być uregulowana. Np. materia szczególne ważna może być normowana wyłącznie przez konstytucję, np. wykonanie postanowień ustawy to materia rozporządzeń.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)