ZANIECZYSZCZENIA ŚRODOWISKA RTĘCIĄ Rt ęć (zwana żywym srebrem ) w przyrodzie występuje zarówno w stanie rodzimym jak i zwi ązanym a głównym źródłem jej jest minerał o nazwie cynober HgS. W latach 50-ych naszego wieku nast ąpiły masowe zatrucia rybami z zatoki Minamata w Japonii. Wody tej zatoki odbiera ły ścieki z fabryki aldehydu octowego , gdzie jako katalizator u żywana była metylortęć . W 1972 roku w Iraku silnemu zatruciu uleg ło tysiące osób po spożyciu ziarna zaprawionego fungicydem zawieraj ącym metylortęć . Klasycznymi objawami zatrucia parami rt ęci są: pobudzenie, utrata pamięci, bezsenność, drżenie zamiarowe, zapalenie dzi ąseł. Najcz ęstszymi objawami zatrucia metylortęcią są: parestezja, zaburzenia s łuchu, wzroku i ataksja. Efekty zatrucia są najczęściej nieodwracalne. Emisja rt ęci może następować w wyniku naturalnych procesów geochemicznych i biologicznej metyzacji oraz jako skutek dzia łalności człowieka. Najistotniejsze pod tym wzgl ędem są procesy spalania paliw, niektóre procesy hutnicze, produkcja chloru, wytwarzanie i sk ładowanie baterii, lamp, produkcja i stosowanie rt ęciowych środków ochrony roślin oraz spalanie odpadów. Szacuje si ę, że globalna emisja rtęci do powietrza i wody wynosi 6000 ton, w tym emisja antropogeniczna wynosi 3500 ton/rok. Dla obszarów Europy zanieczyszczenie rt ęcią wynosi około 400 ton/rok, w tym 69% stanowi zanieczyszczenie pochodz ące ze spalania paliw, 18% z produkcji chloru, 7% ze sp alania odpadów, 6% z metalurgii metali nieżelaznych. W polskich warunkach przeci ętnie z jednej tony spalonego węgla kamiennego wyemitowanych zostaje 0,17 g zwi ązków rtęci. Przy spalaniu odpadów wska źnik ten jest 10-krotnie wyższy. Średni europejski wskaźnik emisji rtęci z procesów produkcji chloru z wykorzystaniem w elektrolizie katod rtęciowych wynosi 4 g/Mg chloru, średnia emisja z produkcji cynku wynosi 5-7 g/Mg, miedzi 12 g/Mg. Rt ęć należąca do specyficznych zanieczyszcze ń wód i ścieków, usuwana jest z nich w następujących przypadkach: oczyszczania gruntu (remediacji) i wody gruntowej na terenach przemys łowych, przekroczeń DS dla odprowadzania ścieków do wód powierzchniowych lub do ziemi, przekrocze ń DS (uzgodnionych) dla odprowadzania ścieków do kanalizacji miejskiej . Metody oczyszczania dzieli si ę na fizykochemiczne i biologiczne. Do I-ej grupy nale żą: chemiczne strącanie, flotacja, sorpcja, krystalizacja, cementacja, ekstrakcja, wymiana jonowa. W śród metod biologicznych wyróżnia się biosorpcję na preparowanych sorbentach z
(…)
…. Jest ona wchłaniana w 95%, podczas gdy związki
nieorganiczne rtęci dwuwartościowej tylko w 10-20% niezależnie od
pobieranego pokarmu. Metylortęć gromadzi się przede wszystkim w lipidach i
lipoproteinach, skąd łatwo przenika przez błony komórkowe. Rtęć metaliczna i
jej nieorganiczne związki wchłaniane są przez skórę. Układ oddechowy ma
duże znaczenie we wchłanianiu par rtęci, gdyż przenika ona szybko przez
błony…
… dochodzi do stopniowego
zagęszczania metylortęci. Jest ona wchłaniana w 95%, podczas gdy związki
nieorganiczne rtęci dwuwartościowej tylko w 10-20% niezależnie od
pobieranego pokarmu. Metylortęć gromadzi się przede wszystkim w lipidach i
lipoproteinach, skąd łatwo przenika przez błony komórkowe. Rtęć metaliczna i
jej nieorganiczne związki wchłaniane są przez skórę. Układ oddechowy ma
duże znaczenie…
…
wyróżnia się biosorpcję na preparowanych sorbentach z
immobilizowanych glonów lub na kłaczkach osadu czynnego oraz
redukcję jonów rtęci do metalicznej przy udziale bakterii odpornych na
jej działanie. Rtęć należy do najbardziej niebezpiecznych dla środowiska
zanieczyszczeń zawartych w gazach odlotowych ze spalania odpadów. Od
1990 roku w Niemczech obowiązuje dopuszczalna emisja 0,05
mg Hg/m3…
…. Związki rtęci wydalane są głównie z moczem i kałem, okres
połowicznego wydalania z organizmu soli nieorganicznych wynosi od 37 do 48
dni, a metylortęci około 70 dni. Na ogół po jednorazowym podaniu
toksyczność związków nieorganicznych jest wyższa niż
organicznych połączeń. Jednak przy narażeniu długotrwałym najbardziej
niebezpieczne są związki alkilortęciowe. Wywołują one działanie
embriotoksyczne…
…/kg.
Dopuszczalne dzienne spożycie metylortęci wraz z mięsem ryb, które są
głównym źródłem rtęci, dla człowieka wynosi 30 g/dzień. Nie stwierdzono
zbyt wielkich koncentracji rtęci w glebach ponieważ pomimo jej sorpcji przez
substancję organiczną i minerały ilaste podlega również wyługowaniu, a
ponadto wyparowuje po zredukowaniu do formy metalicznej. Rtęć nie
podlega na ogół dużej koncentracji w roślinach i nie spełnia w nich
żadnej określonej funkcji metabolicznej.
Mikroorganizmy podobnie jak grzyby odznaczają się dużą tolerancją (także
nabytą) na podwyższone stężenia rtęci. Określono, że w suchej masie warzyw
jest przeciętnie 3 razy więcej rtęci niż w glebie. Do najbardziej wrażliwych
roślin na nadmiar rtęci należą buraki cukrowe, kukurydza i róże.
Interreakcje między pierwiastkami modyfikują…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)