To tylko jedna z 10 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Współcześnie nazwę konstytucji nosi ustawa zasadnicza państwa. Jest to ustawa wyposażona w najwyższą moc prawną.
Konstytucja określa podstawowe zasady ustroju politycznego i ustroju społeczno-gospodarczego państwa. W szczególności w konstytucji unormowana jest w głównych zarysach struktura organów państwowych i sposób ich powoływania, kompetencje tych organów oraz ich wzajemne związki, wreszcie podstawowe prawa i obowiązki obywateli.
Konstytucja jest najwyższym aktem prawnym w państwie. Jest ustawą zasadniczą. Należąc wraz z innymi ustawami do jednej grupy źródeł prawa, konstytucja zajmuje w niej przodującą pozycję.
O pierwszoplanowej roli konstytucji w systemie prawnym państwa decydują dwie zasady, które powszechnie się przyjęły i są we współczesnych państwach respektowane:
konstytucja może być zmieniona tylko w szczególnym trybie, nie stosowanym przy uchwalaniu innych ustaw, który z reguły charakteryzuje się zwiększonym quorum i koniecznością uzyskania kwalifikowanej większości głosów;
wszystkie akty prawne w państwie muszą być zgodne z konstytucją; w ten sposób determinuje ona charakter całego systemu prawnego.
Konstytucja stanowi prawną podstawę działalności wszystkich podstawowych organów w państwie.
Prawo konstytucyjne w średniowieczu oznaczało regułę zakonu. W Polsce przed rozbiorami konstytucją nazywano każdą uchwałę sejmową ustanawiającą prawo.
Większość państw opiera strukturę swych organów na tzw. zasadzie trójpodziału władz, której głosicielem był w XVIII wieku francuski prawnik i filozof Monteskiusz.
Według tej zasady w państwie powinny istnieć trzy autonomiczne ośrodki władzy, niezależne od siebie i wypełniające różne zadania: władza ustawodawcza, władza wykonawcza i władza sądownicza. Władza ustawodawcza należy do parlamentu, wykonawczą sprawuje głowa państwa i rządz, zaś sądowniczą niezawisłe sądy. Parlament ustanawia prawa, do władzy wykonawczej należy ich realizacja, sądy rozstrzygają spory. Każdy ośrodek władzy jest niezależny od innych, zatem żaden nie może zyskać przewagi i doprowadzić do władzy absolutnej.
Organem państwowym jest odpowiednio zorganizowana instytucja, utworzona na podstawie przepisów prawa i powołana do wykonywania określonych zadań w imieniu państwa, będąca częścią aparatu państwowego. Z podmiotowego punktu widzenia organ państwowy może być jednoosobowy lub kolegialny.
Podstawowy podział, wynikający z zasady trójpodziału władz, wyróżnia:
organy ustawodawcze (Sejm, Senat)
organy wykonawcze (organy administracyjne)
organy sądowe (niezawisłe sądy)
(…)
… do odpowiedzialności konstytucyjnej może być złożony przez komisję sejmową, grupę posłów liczącą co najmniej 50 osób lub Trybunał Konstytucyjny. Wniosek taki rozpatruje sejmowa Komisja Odpowiedzialności Konstytucyjnej i jej stanowisko stanowi podstawę do podjęcia przez Sejm stosownej decyzji. W razie pociągnięcia do odpowiedzialności uchwała komisji, w której zwraca się do Sejmu z takim wnioskiem, stanowi akt…
… instancją sądową. Sędziów Sądu Najwyższego mianuje Prezydent na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa. Stanowisko to mogą uzyskać sędziowie o najwyższych kwalifikacjach prawniczych i moralnych oraz odpowiednim stażu w wymiarze sprawiedliwości.
Sąd Najwyższy dzieli się na 4 izby:
Izbę Cywilną
Izbę Karną
Izbę Administracyjną Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
Izbę Wojskową
Na czele Sądu Najwyższego stoi pierwszy…
… sprawiedliwości, zwane niekiedy organami ochrony prawnej. Organy wymiaru sprawiedliwości są grupą niejednolitą. W jej skład wchodzą zarówno organy orzekające, jak i organy spełniające rozliczne funkcje pomocnicze.
Podstawowym organem kontroli państwowej jest Najwyższa Izba Kontroli.
Sejm jest najwyższym organem władzy państwowej w Polsce, jednym z dwóch (obok Senatu) organów ustawodawczych. reprezentuje…
…, jak i z własnej inicjatywy. Podejmując sprawę Rzecznik może, zależnie od jej charakteru, wybrać jeden z następujących trybów postępowania:
samodzielnie prowadzić postępowanie wyjaśniające
zwrócić się o zbadanie sprawy do organów nadzoru, prokuratury, kontroli
zwrócić się do Sejmu o zlecenie Najwyższej Izbie Kontroli przeprowadzenia kontroli określonej sprawy.
Może od sądów, prokuratury i innych organów ścigania…
… lub całym terytorium Polski. Może wprowadzić stan wyjątkowy na czas nieprzekraczający trzech miesięcy, jeżeli jest zagrożone bezpieczeństwo wewnętrzne państwa lub w razie klęski żywiołowej. Przedłużenie stanu wyjątkowego może nastąpić tylko raz na okres nie dłuższy niż trzy miesiące, za zgodą Sejmu i Senatu.
Najwyższa Izba Kontroli nie należy ani do organów władzy, ani do organów administracji państwowej…
… do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji. Kontrola instancyjna następuje tylko na wskutek wniesienia odwołania.
Sądy dzielą się na:
sądy powszechne
sądy szczególne
Najwyższym organem sądowym jest Sąd Najwyższy, zarówno w odniesieniu do sądów powszechnych, jak i do sądów szczególnych. Sprawuje on zwierzchni nadzór w zakresie orzekania nad wszystkimi sądami powszechnymi i szczególnymi. Jest najwyższą…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)