Zawiera 3 strony zagadnień takich, jak: chorał gregoriański, msza, officium, tropy, psalmy, antyfona.
Średniowieczna monodia liturgiczna (chorał gregoriański: psalm, hymn, antyfona; Masza, officium; trop, sekwencja, dramat liturgiczny)
Chorał gregoriański - reforma i kodyfikacja- Grzegorz I Wielki stąd nazwa gregoriański
- Obejmuje śpiewy Kościoła rzymskokatolickiego, ściśle związanych z liturgią. (liturgia mszalna i pozamszalna)
- Różne gałęzie chorału: mediolański, galijski, mozarabski- proweniencja i wpływy lokalne. Mediolański- diecezja mediolańska, inaczej śpiew ambrozjański. Galijski- Francja Prowansja
Mozarabski- wizygocki, Hiszpania.
Rozpowszechnienie i dominacja chorału rzymskiego - objął cały teren Kościoła zachodniego.
Cechy: - jednogłosowość (monodia, śpiew bez towarzyszenia instr. symbolizuje modlitwę i koncentruje uwagę na tekście), - czysto wokalny charakter, - wykonywany wyłącznie przez mężczyzn,
- tekst łaciński (Alleluja, Hosanna, Amen- sł. Hebrajskie, Kyrie eleison -greckie),
- rytmika oparta o prozodię tekstu,
- specyficzna tonalność, - własna notacja. Płynne kształtowanie przebiegu wysokościowego dzięki przewadze postępów sekundowych i tercjowych, powodowało, że każda większa odległość zyskiwała silny walor napięciowy.
Języki narodowe dopiero w latach 60. XX wieku.
Dominacja tekstu nad muzyką. Sposoby przyporządkowania tekstu i melodii:
- sylabiczny (jedna sylaba- jeden dźwięk)
- neumatyczny (jedna sylaba - jeden dźwięk lub niewielka grupa zespolona jednym akcentem)
- melizmatyczny ( jedna sylaba- kilkanaście dźwięków) melizmaty występowały w słowach Amen, Gloria, Kyrie eleison, Hosanna i Alleluja.
Trzy techniki wykonawcze:
Śpiew antyfonalny - dialog dwóch chórów
śpiew responsorialny - dialog solisty i chóru
śpiew ciągły ( albo chór albo solista)
Tonalność : 4 tonacje autentyczne, 4 plagalne
Ewolucja notacji muzyczne w chorale, pismo neumatyczne: cheironomiczne, diastematyczne. Guido wprowadza solmizację, nazwy od zgłosek z hymnu św. Jana Chrzciciela.
Msza - najważniejsza forma liturgii, symboliczne odwzorowanie wieczerzy pańskiej, stałe (ordinarium) i zmienne(proprium) części mszy + celebransa- śpiew solowy. Msza muzyczna jest formą cykliczną. Msza za zmarłych Pro defunctis, requiem ma 9 części. ( z kanonu: Proprium Prima Missae In Nativate Domini)
Officium- liturgia godzin, nabożeństwa odprawiane o różnych porach dnia ( Jutrznia, Chwalba, Pryma, Tercja, Seksta, Nona, Nieszpory, Kompleta). Magnificat to najważniejszy element Nieszporów.
Tropy- wstawki tekstowe, muzyczne i tekst.-muz. do oryginalnych śpiewów liturgicznych, we fragmentach melizmatycznych. Były wstawkami jednogłosowymi. Za twórcę uznano zakonnika Tuotilo (klasztor ST. Gallen. W XIIw. Pojawiły się tropy dialogowane, które były źródłem dramatu liturgicznego. Niektóre tropy oderwały się od pierwotnych śpiewów i funkcjonowały jako osobne pieśni.
(…)
…, sekwencja następuje po śpiewie właściwym. Niektóre sekwencje upodobniły się do hymnów(rymowane, zwrotkowe).
Tropy i sekwencje wniosły pierwiastek świecki do chorału(teksty poetyckie), naruszały pierwotne śpiewy. Sobór trydencki usunął prawie wszystkie tropy, z sekwencji zostały 4:
Veni Sancte Spiritus - zesłanie Ducha Św. Kanon:Stephen Langton
Dies Irae- dzień gniewu, element stały requiem. Kanon: Tomasz…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)