Omówione zagadnienia na egzamin z anatomii i embriologii ryb, część II. W notatce znajdziemy opisane: rozwój układu wydalniczego, przebieg gastrulacji, narządy świetlne i elektryczne, komórki barwnikowe, obwodowy uklad nerwowy
wątroba, gruczoły krwiotwórcze, tkanka nabłonkowa (textus epithelialis), powstawanie przewodu pokarmowego, gruczoły – powstawanie i podział, mięśnie szkieletowe, tkanka łączna oporowa, gruczoły egzokrynowe, budowa serca i ośrodki automatyczne.
1.Rozwój układu wydalniczego Układ wydalniczy powstaje w procesie Gastrulacji W miejscu gdzie znajdowała się pragęba powstaje wpuklenie endodermalne, rozrasta się w kierunku ektodermy. W miejscu zrastania się tych dwóch listków zarodkowych powstaje szczelina, z której rozwija się otwór odbytowy. Z mezodermy pośrodkowej powstaje początkowo sznur nerkotwórczy, z którego różnicują się nefronty, dalej powstaje z nich właściwy układ wydalniczy.
Układ moczowy łączony jest w opracowaniu wspólnie z układem płciowym, albowiem istnieją między nimi obiema bliskie związki rozwojowe i anatomiczne, dzięki którym różne części układu moczowego wchodzą w skład lub tylko w różnym stopniu obsługują układ płciowy. Narządy moczowe uczestniczą w uwalnianiu z organizmu ryby części niepotrzebnych i szkodliwych substancji w postaci moczu. Układ moczowy ryb zbudowany jest z nerek (ren), wytwarzających mocz oraz moczowodów (ureter), które odprowadzają go na zewnątrz. Nerki ciągną się pod szkieletem osiowym jako długie, parzyste narządy i sięgają przeważnie od okolicy serca aż do nasady ogona. Nerka u ryb kostnoszkieletowych skład się z:
1/ przednercza (nerka głowowa) - pronephros;
2/ śródnercza (nerka tułowiowa, pranercze) - mesonephros.
Jednostką morfologiczno - funkcjonalną nerek jest nefron. Każdy nefron zbudowany jest z:
- kanalika głównego (kanalik kręty I rzędu),
- ciałka nefronu (kłębek nerkowy, ciałko Malpighiego),
- pętli Henlego (zstępujące i wstępujące ramię pętli nefronu),
- kanalika krętego II rzędu.
Ciałko nerkowe jest strukturą, która składa się z:
(a) kłębka naczyniowego (glomerulus) tj. poskręcanych (2 - 6) pętli naczyń włosowatych, pomiędzy którymi znajduje się istota podstawowa tkanki łącznej, zawierającej białka i mukopolisacharydy oraz komórki typu makrofagów;
(b) torebki Bowmana - otaczającej glomerulus i składającej się z blaszek: wewnętrznej (nabłonek jednowarstwowy płaski), przylegającej do błony podstawowej naczyń krwionośnych i blaszki zewnętrznej, przechodzącej następnie w ścianę kanalika głównego.
Nefrony rozwijają się ze sznura nerkotwórczego mezodermy i wykazują początkowo układ metameryczny. Stopniowo jednak metameria zaciera się, wskutek wrastania dalszych nefronów pomiędzy już istniejące. Wydłużają się też kanaliki nerkowe, co prowadzi w efekcie do zagęszczenia tkanek i wytworzenia zwartego ciała nerki. Na podstawie położenia, rozwoju i czynności nefronów rozróżnia się dwie nerki: przednercze (pronephros) i śródnercze (mesonephros). Przednercze jako nerka głowowa, u większości ryb kostnoszkieletowych, przekształca się po zaniku ciałek nerkowych w narząd limfoidalny, zdolny do wytwarzania białych krwinek. U niektórych jak np. węgorzycy czy ostrosza zachowuje swe właściwości wydalnicze przez całe życie. Śródnercze jest właściwym miejscem kumulowania substancji usuwanych z organizmu i w związku z tym, nefrony śródnercza łączą się z moczowodem pierwotnym i wyprowadzają przezeń produkty wydalnicze. U ryb kostnoszkieletowych jest to narząd parzysty, silnie wydłużony, o
(…)
… komórek
Kontrolowanie układu wewnątrzwydzielniczego zależy od podwzgórza. W podwzgórzu są skupiska komórek neurosekrecyjnych, które uwalniają hormony wpływające na funkcjonowanie innych gruczołów dokrewnych a przede wszystkim przysadki mózgowej.
Są to hormony takie jak:
czynnik uwalniający hormon wzrostu
czynnik hamujący uwalnianie hormonu wzrostu
czynnik uwalniający i hamujący uwalnianie hormonu melanotropowego
czynnik uwalniający i hamujący uwalnianie prolaktyny
hormon uwalniający adrenokortykotropinę
hormon uwalniający tyreotropinę
hormon uwalniający gonadotropinę
Oprócz tego podwzgórze produkuje hormony antydiuretyczne, takie które wpływają na mięśnie gładkie. Wazopresyna i izotocyna spływają z podwzgórza do przysadki mózgowej, gdzie są magazynowane.
12. Mięśnie szkieletowe Mięśnie tułowia
Boki…
… międzykomórkowej występuje duża ilość włókien sprężystych, w związku z czym odznacza się ona elastycznością. Chrząstka sprężysta nie wapnieje. U kręgowców wyższych spotykana jest w małych chrząstkach krtani, nosa i małżowinie usznej.
(B) Tkanka kostna (textus osseus)
Występuje tylko u kręgowców. Charakteryzuje się bardzo dużym stopniem twardości dzięki wysyceniu solami mineralnymi (głównie wapnia…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)