WYKŁAD I i II
„Pedagogika społeczna jest nauką praktyczną, rozwijającą się na skrzyżowaniu nauk o człowieku, biologicznych i społecznych z etyką i kulturoznawstwem (teorią i historią kultury) dzięki własnemu punktowi widzenia. Można go najkrócej określić jako zainteresowanie wzajemnym stosunkiem jednostki i środowiska, wpływem warunków bytu i kręgu kultury na człowieka w różnych fazach jego życia, wpływem ludzi na zapewnienie bytu wartościom przez ich przyjęcie i krzewienie oraz przetwarzanie środowisk siłami człowieka w imię ideału” (H. Radlińska, Pedagogika społeczna, Wrocław, 1961, s. 361).
„Pedagogika społeczna bada możliwości przekształcania środowiska z punktu widzenia pomocy ludziom w rozwoju oraz poszukuje przesłanek dla działań przekształcających” (A. Kamiński, 1974, s. 12) szczególnie dla informacyjnego przygotowania działań praktycznych. W skład tego przygotowania wchodzą: przesłanki projektowania, diagnoza społeczna i preparacja podmiotów działających.
Pedagogika społeczna - jako nauka stosowana - dotyczy tego, co może nastąpić pod wpływem celowych - opartych na wartościowaniu albo doświadczeniu powinności - działań ludzkich w zakresie objętych kompetencją pedagogiczną.
Jednym z głównych przedmiotów badań pedagogiki społecznej jest PRAKSJA (gr. praksis: działanie, czynności) obejmująca między innymi takie kategorie jak:
potencjał indywidualny i społeczny (siły ludzkie i siły społeczne),
ogólne cele działania: wartości i normy aksjologiczne (rzeczywistość jest przetwarzana w imię ideałów, zasad, godziwych potrzeb),
warunki działania (na przykład możność działania w sensie sytuacyjnym),
generalne sposoby działania: siłami własnymi - jednostek i środowiska - dokonuje się rzeczywista przemiana środowiska,
środki działania (na przykład spożytkowanie sił ludzkich),
podmiot działający (w szczególności możność działania w sensie dyspozycjonalnym),
wyniki działania: przetworzone środowisko tak, i pod takim względem, aby korzystnie wpływało na samorealizację osobową, zapewniało byt wartościom, nasycało społeczne obszary wartościami.
Podstawowe kategorie pojęciowe pedagogiki społecznej:
Środowisko to te elementy otoczenia, w których zasięgu oddziaływań znajduje się obiekt (N. Wolański, 1983, s. 10)
Środowisko nie jest sumą elementów, ale całością: jest systemem.
Dominujące elementy środowiska:
naturalny (przyrodniczy),
kulturowo - cywilizacyjno - ekonomiczny,
społeczny (relacje ludzkie i ich uwarunkowania),
aspekty nieobserwowalne, psychiczne, duchowe, aksjologiczne,
historyczny.
Środowisko obiektywne - to zespół elementów otoczenia pozostających ze sobą w różnorodnych zawiązkach.
(…)
… to, co ludzi łączy,
koncepcja społeczeństwa otwartego (obywatelskiego), czyli zbiorowości, w której realizowane są idee pluralizmu i tolerancji,
idea demokracji (W. Theiss, 1996).
Edukacja środowiskowa obejmuje między innymi:
pracę środowiskową (community work), która polega na dostarczaniu jednostkom, grupom, organizacjom profesjonalnego wsparcia o charakterze technicznym, edukacyjnym czy organizacyjnym…
…= -------------------------------------------------------------------- Diagnoza zasobów (jednostkowych, środowiskowych)
To, co zapisano w liczniku tego równania stanowi diagnozę negatywną, mianownik jest diagnozą pozytywną.
Po diagnozie należy przyjąć plan działania. W zależności od istniejącego problemu zostanie podjęta różnego rodzaju pomoc psychologiczna czy pedagogiczna (jak np. rehabilitacja, reedukacja, psychoterapia, interwencja kryzysowa, uczestnictwo w grupie…
… stanowiącym o jakości relacji zachodzących w środowisku życia, jak też o jego przekształceniach jest postawa, jaką jednostka przyjmuje wobec środowiska.
** Helena Radlińska wyróżnia następujące typy postaw jednostki wobec środowiska:
Postawa czynna (twórcza) - polega na urzeczywistnianiu wartości, ulepszaniu warunków środowiskowych. Kształtują ją czynniki osobowe (zdrowie, wiek, cechy psychiczne) i czynniki…
… działaniami. „Ratowany” zdaje się na jego polecenia, czasem nawet nie jest świadomy zdarzeń i nie umie lub nie może współdziałać z ratownikiem. Ratownictwo staje się często elementem wstępnym, wprowadzającym do zorganizowanych działań opiekuńczych.
Helena Radlińska opisuje opiekę jako formę działań świadczonych we wszystkich sytuacjach życiowych, w których ludzie dotknięci niekorzystnym układem wydarzeń…
…, teorii organizacji.
Pojęcie instytucja ma różne znaczenia. Jedno z najbardziej ogólnych sformułowań określa ją jako zespół osób realizujących żywotne cele danej zbiorowości za pomocą określonych środków.
W innych podejściach instytucję określa się jako zespół norm regulujących stosunki społeczne bądź jako formy organizacyjne (Mała encyklopedia prakseologii i teorii organizacji, 1978, s. 86).
W znaczeniu…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)