ZABEZPIEZENIE SPOŁECZNE (wiąże się z art. 67 Konstytucji)
Pojęcie to, w piśmiennictwie ujmowane szeroko, obejmowało różne techniki służące zaspokajaniu uzasadnionych społecznie potrzeb. Do takich technik, co do których jest absolutna zgodność w piśmiennictwie i w orzecznictwie, należą 3 techniki ubezpieczenia społecznego. Te 3 techniki nie wyczerpują problemu pojęcia zabezpieczenie społeczne. Możne mieć wątpliwości czy pewne regulacje mieszczą się w pojęciu zabezpieczenia społ., np. przepisy podatkowe, które ułatwiają obliczenie podatku osobom samotnie wychowującym dzieci; dodatki mieszkaniowe; stypendia dla studentów - nie ma co do tego zgodności. W piśmiennictwie zachodnim pojawił się problem pomocy ułatwiającej dostęp do pomocy prawnej osobom, które nie są w stanie opłacić takiej pomocy. Być może te kierunki objęte zostaną w przyszłości pojęciem zabezpieczenia społ., obecnie nie ma co do tego zgodności.
Technika ubezpieczenia społecznego Mówiąc o stosunku ubezpieczenia społ., to trzeba pamiętać, że jest to stosunek, który powstaje na podstawie ustawy - ex lege. Jest to stosunek osobisty, podmiotowy, trwały i gaśnie wraz ze śmiercią ubezpieczonego. Jeżeli ubezpieczony pozostawił po śmierci rodzinę, to powstają pewne określone w ustawie konsekwencje tego, że za życia pozostawał on w stosunku ubezpieczenia społ. - ochrona dla tej rodziny. Stosunek ubezpieczenia społ. jest adresowany dla wszystkich osób zarobkujących - chodzi zarówno o stosunek pracy jak i o działalność zarobkowa prowadzona na własny rachunek oraz każdy inny tytuł prawny który jest objęty z mocy ustawy obowiązkiem ubezpieczenia. Czy dana działalność zarobkowa jest objęta ubezpieczeniem społ. o tym decyduje ustawodawca. W tej technice zarobkowanie jest tytułem ochrony ubezpieczenia społ. Treść stosunku ubezpieczenia społ. jest regulowana i kształtowana przez przepisy prawa ubezpieczenia społ., czyli strony (ubezpieczony i organ rentowy) nie mogą swoimi oświadczeniami woli kształtować odmiennie sytuacji prawnej. Prawo do świadczeń, które jest określone w przepisach prawa ubezpieczenia społ., powstaje z mocy ustawy po spełnieniu ostatniego warunku wymaganego przez prawo. Przesłanki nabycia tych uprawnień są ściśle z góry określone przez ustawę. Jest to traktowane jako bezpieczeństwo socjalne wszystkich osób, które podejmują prace zawodową, bo ustawa daje możliwość do zapoznania się z warunkami ubezp. społ. w przypadku np. macierzyństwa, inwalidztwa. Ochrona przewidziana w ustawie dotyczy zjawisk typu biologicznego, czyli zjawisk dotyczących biologicznej sfery życia człowieka - śmierć, choroba. Albo o zjawiska typu społecznego np. bezrobocie. W polskim systemie prawnym obecnie bezrobocie nie jest objęte systemem ubezp. społ., ale w II RP było - kwestia wyboru zakresu przedmiotowego. Zjawiska stanowiące przedmiot ochrony są ściśle i wyczerpująco określone w ustawie - wyliczenie taksatywne. Są nazwane i zdefiniowane.
(…)
…. Mieszczą się w nich również świadczenia rodzinne, które do 1995 roku były częścią ubezp. społ. , obecna regulacja z 2004 r. zalicza je do zaopatrzenia społ. Poza tym w tej kategorii mieści się również renta socjalna (ustawa z 2003 r. ), świadczenia przedemerytalne(ustawa z 2004 r.) Technika ta nie pozostaje w żadnym związku z pracą wykonywaną przez uprawnionego. Może ona obejmować zarówno osoby zarobkujące jak również bezrobotne - kryterium stanowi wysokość dochodu np. przy świadczeniach rodzinnych. Charakterystyczna cechą jest to, że świadczenia płyną bezpośrednio z budżetu Państwa, a nie z funduszu stworzonego z oddzielnych składek. W przypadku świadczeń rodzinnych podmiotem udzielającym tych świadczeń jest wójt, burmistrz albo prezydent. Jest to zadanie gminy zlecone przez administrację rządową…
… również mają charakter roszczeniowy, czyli jeżeli wniosek uprawnionego nie został rozpatrzony pozytywnie, to może skierować sprawę do sadu. Przy czy od charakteru świadczenia zależy czy to będzie sąd powszechny (sprawa cywilna 1 kpc, np. renta socjalna) czy sad administracyjny (np. świadczenia rodzinne). Świadczenia typu zaopatrzeniowego są przyznawane w sposób schematyczny, czyli podstawą nie jest wysokość dochodu…
… osoby zobowiązanych do alimentacji. Uważa się, że cywilnoprawny obowiązek alimentacji wynikający z kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wyprzedza powinność organów pomocowych do udzielania tej pomocy. Te środki mogą być również ściągnięte z masy spadkowej, jaka pozostała po zmarłym benieficjencie tej pomocy. Podsumowując technika ta stanowi uzupełnienie roszczeniowych form zaspokajania uzasadnionych…
… zróżnicowany w zależności od sytuacji ekonomicznej i faktycznej, w jakiej dana osoba lub rodzina występuje. Nie ma tu schematyzmu, ale występuje indywidualizacja wymiaru i rodzaju tych świadczeń. Zwykle o tym decyduje pracownik socjalny zajmujący się przyznawaniem tych świadczeń na obszarze gminy. Pracownik ten ustala potrzeby danego uprawnionego na podstawie wywiadu środowiskowego, co również jest cechą…
…, dlatego że podmiotem pomocy społ. może być zarówno obywatel, jak i cudzoziemiec. Może to być również pojedyncza osoba fizyczna jak i grupa osób np. cała rodzina. Tutaj ustawodawca „rodzinę” traktuje inaczej, gdyż za członków rodziny uważa się też osoby pozostające w luźnym związku - konkubinat. Świadczenia pomocowe są wypłacane wyłącznie na terytorium naszego państwa. Jest to charakterystyczna cecha tej techniki…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)