Wykład - zjawiska nieliniowe w odbiorniku radiowym

Najistotniejsze zjawiska nieliniowe w odbiorniku radiowym. Rząd nieliniowości. Wpływ na odbiór.
Modulacja skrośna - pasożytnicze zmodulowanie sygnału użytecznego silnym sygnałem niepożądanym z poza pasma pożądanego.Za modulację skrośną odpowiada nieliniowość 3 rzędu. Ponieważ na wejściu odbiornika mamy najczęściej jeden obwód rezonansowy, więc do obwodu wzmacniacza w.cz. jednocześnie z sygnałem pożądanym przenikają sygnały niepożądane. Zwykle te sygnały są tłumione przez następne obwody rezonansowe i e efekcie na wyjściu odbiornika uzyskujemy odbiór niezakłócony. Jednak zdarza się, że do wyjścia odbiornika przenika sygnał niepożądany, który jakgdyby nie został stłumiony mimo znacznej różnicy częstotliwości między jego falą nośną a falą nośną sygnału pożądanego do którego został dostrojony odbiornik. Jest to możliwe gdy do wzmacniacza w.cz przenika dość silny niepożądany sygnał i wskutek nieliniowości następuje modulowanie sygnału pożądanego sygnałem niepożądanym. W takim wypadku kolejne obwody rezonansowe wzmacniacza nie są w stanie wyeliminować sygnału przeszkadzającego, gdyż przenosi się on za pośrednictwem fali nośnej sygnału pożądanego. Takie zjawisko nosi nazwę modulacji skrośnej. Charakterystyczną cechą modulacji skrośnej jest to, że sygnał przeszkadzający występuje zawsze jednocześnie z sygnałem pożądanym.
Intermodulacja - pojawienie się w kanale użytecznym sygnałów zakłócających, których harmoniczne sumy lub różnicy mają takie częstotliwości, które wnikają w kanał użyteczny (na skali powstaje stacja, która nie powinna się tam znajdować). Dwa dostatecznie silne sygnały niepożądane, przenikające do obwodu wejściowego wzmacniacza w.cz mogą w pewnych przypadkach z powodu zjawiska intermodulacji powodować duże zakłócenia na wyjściu odbiornika. W przypadku nieobecności sygnału pożądanego do którego jest dostrojony odbiornik na wyjściu mogą występować oba sygnały niepożądane jednocześnie a w obecności sygnału pożądanego dodatkowo występuje gwizd interferencyjny. Istota zjawiska intermodulacji polega na pierwszym elemencie wzmacniającym wskutek nieliniowości pojawia się przemiana sumacyjna w wyniku której wytwarzają się składowe o częstotliwościach na które może reagować odbiornik. Blokowanie silnym sygnałem zakłócającym - to efekt „zatykania” odbiornika na wskutek detekcji sygnału w.cz. na nieliniowości stopni wejściowych odbiornika.(zmniejszenie głośności lub utrata głośności stacji, zazwyczaj występuje w pobliżu nadajników).
... zobacz całą notatkę