Wykład - Teoria do przedmiotu

Teoria „potencjału człowieczeństwa” A. Wiercińskiego Austropitekalna „małpa” w człowieku obejmuje system cielesny , aparat zmysłowy i popędy, emocje i prerefleksje cielesne. Z kolei „potencjał człowieczeństwa” ofiarowuje przede wszystkim refleksyjne rozpracowanie środowiska przyrodniczego i cielesności, poczucie jedności, celowości, sensu, piękna. Idąc śladem Wiercińskiego, można dokonać pewnej idealizacji wskazującej na „małpie” reakcje i specyficznie ludzkie zachowania, widziane jako możliwości, które czasami się spełnia a czasami nie.
Realizacja wspomnianych możliwości wynikających z rozdwojenia człowieka na stronę małpią i ludzki potencjał może zachodzić w trzech kierunkach:
-strona zwierzęca może całkowicie zdominować potencjał człowieczeństwa; -strona zwierzęca może zdominować potencjał niezupełnie, dając pewne możliwości ujawniania go;
-potencjał realizuje się w pełni poprzez podporządkowanie sobie zwierzęcego ciała, zapanowanie nad odruchami i emocjami, uczynienie zeń jedynie nosiciela (wierzchowca) ludzkich możliwości i odejście od małpiego sposobu percepcji rzeczywistości na wszystkich poziomach. Można to osiągnąć poprzez dodanie do zwykłej ontogenezy biokulturowej procesu inicjacyjnego. W trakcie inicjacji bowiem wszelkie ustępstwa na rzecz popędowo-emocyjnej strony małpiej są niedopuszczalne i wytłumione, występuje opanowanie ciała i nakierowanie na transcendencję.
Mityczną reprezentacja polaryzacji człowieka jest znana powszechnie opowieść o bliźniakach czy towarzyszach, z których jeden reprezentuje cechy prymitywne, dzikie i groźne, drugi zaś jest inteligentny i sprytny, jak np. Jakub i Ezaw, Giligamesz i Enkidu, Quetzalcotal i Xolotl.
Model Polaryzacji Człowieka w Koncepcji Wiercińskiego
Małpia natura
Potencjał człowieczeństwa
1. Ego cielesne:
scentralizowana reprezentacja własnego ciała bezpośrednio związana przez postrzeżenia i archetypy ze stereotypami emocjonalnymi
1'. Ego intuicyjne: scentralizowana reprezentacja relacji skojarzeniowych (reprezentacja myślowa), oddzielona od postrzeżeń i archetypów warstwą wyo­brażeń symbolizujących; odrywanie i kore­lowanie elementów wyobrażeniowych i intuicyjnych - fantazjowanie i myślenie abstrakcyjne
2. Świadomość ekstraspekcyjna dominowana przez postrzeganie, emocje i nastroje ekstrawertyzujące czynności i zachowania; „małpa tylko wie i czuje"
2'. Świadomość introspekcyjna i reflek­syjna uobecniająca wyobrażenia, myśli (intuicje pojęciowe) i doznania woli oraz wpływająca na rozpływy mocy skojarze­niowej; „człowiek wie, że wie, i że czuje oraz kieruje swą aktywnością psychiczną"

(…)

…'. Motywowanie wolicjonalne kierowa­ne modelami celów i ich hierarchizowania (wytwarzanie systemów wartości), co umożliwia autodeprywacje (praktyki ascetyczne) - dowolność działań
12. Zachowania „napędzane" przyczynowo ku zadanemu stanowi dojścia; (kauzalizm)
12'. Zachowania „przyciągane" celem
czyli uświadomionym modelem przyszło­ści (finalizm)
13. Autocentryzm i/lub altruizm nepotyczny względnie recyprokalny
13'. Altruizm powinnościowy sięgający niespokrewnionych wrogów, a nawet abstrakcyjnych idei
14. Eksploatacja otoczenia naturalnego
14'. Techniczne tworzenie nowego otoczenia albo odrywanie się od otoczenia przez pozyskanie inicjacyjnie przekształconego organizmu
15. Przywiązanie do niszy ekologicznej
15'. Pęd ku nieznanemu środowisku
…
... zobacz całą notatkę