To tylko jedna z 5 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Przestrzeganie i stosowanie prawa
Przestrzeganie prawa to postępowanie zgodne z prawem, zarówno obywateli jak i organów państwa. Jest to zachowanie adresata normy prawnej zgodne z treścią dyspozycji tej normy.
Nieprzestrzeganie prawa może polegać na:
- zachowaniu sprzecznym z prawem (contra legem) czyli naruszeniem prawa, złamaniem prawa. Zachowania takie polegają na działaniu lub zaniechaniu działania niezgodnym z dyspozycją normy bezwzględnie obowiązującej (imperatywnej).
- zachowaniu obok prawa (praeter legem) czyli omijaniem prawa, obejściem prawa. Omijanie prawa polega na osiągnięciu celu zabronionego przez jedną normę w wyniku takiego zachowania, które pozornie stanowi przypadek zastosowania innej normy, niż norma obchodzona. Np. obywatel polski wchodzi w miejsce cudzoziemca przy nabywaniu przez cudzoziemca nieruchomości na terenie RP, aby uniknąć konieczności uzyskania odpowiedniego zezwolenia.
Dążąc do omijania prawa ludzie sięgają zwykle po zwężającą lub rozszerzającą wykładnię prawa, wykorzystują niejasności języka prawnego, luki w prawie.
Art. 58 § 1 kc: czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna, chyba, że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy.
Do tej grupy należy także zachowanie będące nadużyciem prawa podmiotowego. Jest to działanie najczęściej zgodne z brzmieniem przepisu prawa, ale sprzeczne z zasadami współżycia społecznego lub społeczno-gospodarczym przeznaczeniem prawa. Np. właściciel nieruchomości prowadzący na swej posesji działalność gospodarczą związaną z emisją przykrych zapachów nie może powoływać się na swoje prawo własności w myśl zasady „wolnoć Tomku w swoim domku”. Taki przypadek jest uznawany przez art. 5 kc za naruszenie prawa.
Art. 5 kc: nie można czynić ze swego prawa użytku, który byłby sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony.
Stosowanie prawa jest to sformalizowane działanie kompetentnych organów władzy publicznej polegające na podejmowaniu i realizacji decyzji władczych indywidualnych i konkretnych. Kompetencja organów wynika z przepisów. Procedura postępowania tych organów jest ściśle uregulowana poprzez przepisy tak zwane proceduralne (kpa, kpc, kpk). Decyzje są indywidualne, czyli dotyczą konkretnych podmiotów (osób fizycznych, prawnych itp.).
Zawierają wskazanie (nakaz, zakaz, zezwolenie) określonego zachowania się, czyli są konkretne.
(…)
…,
- ze „starzenia” się regulacji prawnych, gdy pojawia się rozbieżność pomiędzy regulacją prawną a rzeczywistością.
Rodzaje wykładni prawa
ze względu na podmiot, który jej dokonuje
- wykładnia autentyczna - dokonywana jest przez ten sam podmiot, który ustanowił przepis.
np. w rozporządzeniu Ministra Finansów z 16.12.2000 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów zamieszczone…
… przepisów prawnych przy wykorzystywaniu reguł znaczeniowych (semantycznych) i konstrukcyjnych (syntaktycznych, stylistycznych) języka prawnego i naturalnego, a także na zastosowaniu reguł poprawnego myślenia - logiki formalnej oraz reguł logiki prawniczej.
Z uchwały Sądu Najwyższego z 18.09.1980 r. (VI KZP 10/82; OSPIKA 1983, poz. 229)
„Zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy o powszechnym zaopatrzeniu…
… obowiązuje w danym miejscu i czasie
- subsumcja (podciągnięcie faktu pod normę), zwana też kwalifikacją prawną i podjęcie decyzji
- wykonanie decyzji.
Wykładnia prawa (interpretacja prawa) oznacza proces ustalania właściwego znaczenia przepisów prawnych.
Przedmiotem wykładni nie są normy prawne lecz przepisy prawne.
Potrzeba przeprowadzania wykładni prawa wynika z:
- naturalnych i nieuniknionych…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)