Istota, legitymizacja, funkcje, cele i granice władzy w świetle poglądów Hobbesa.
Istota, legitymizacja, funkcje, granice i cele władzy.
Mówimy, że państwo jest ustanowione, gdy wielość ludzi godzi się czy zawiera ugodę, każdy z każdym, iż skoro jakiemuś człowiekowi czy też zgromadzeniu większość tej wielości da uprawnienie do reprezentowania osoby zbiorowej, obejmującej ich wszystkich. Z tego ustanowienia wypływają wszelkie uprawnienia suwerena i kompetencje, będące mocą przeniesioną na niego za zgodą całego zebranego ludu.
Wielość ludzi, zjednoczona w jedną osobę, czyli państwo, wielki i potężny Lewiatan to jednocześnie władza państwowa, wszechmocna i wielmożna. Może to być zarówno jedna osoba, jak też zgromadzenie. Zbiorowy suweren jest równie absolutny, co jedynowładca. Suweren składa się z woli zbiorowej jednostek, które powołały go do życia. Nie jest on jednak od nich zależny, ponieważ suweren nie zawarł z nikim umowy. To ludzie ją pomiędzy sobą zawarli. Cokolwiek ten suweren uczyni, nie jest to niezgodne z prawem, a żaden z poddanych nie ma prawa go oskarżać o niesprawiedliwość, bo to jedynie on ustala, co jest prawem. Nie może się więc zdarzyć, że suweren złamał umowę. Żaden człowiek, który ma moc suwerenną, nie może być zabity lub w jakikolwiek inny sposób ukarany przez swych poddanych.
Władza suwerenna rozstrzyga, jakie poglądy są właściwe w państwie - on ma uprawnienie do cenzury prewencyjnej. Do niego należy decydowanie o tym, kto ma zabierać głos, jakie będą doktryny wykładane w książkach. Do niego należy należyte kierowanie opinią publiczną, i kierowanie działaniami ludźmi tak, iżby prowadziły one do pokoju i zgody.
Z władzą suwerenną związane jest ustanawianie reguł, dzięki którym człowiek ma wiedzieć, z jakich dóbr może korzystać i jakie działania może wykonywać, nie doznając przeszkody bliźnich. Suweren reguluje zatem prawa własności. On także rozstrzyga kwestie orzekania sądowego. Rozpatruje wszelkie spory między poddanymi w zakresie prawa państwowego, oraz naturalnego. Wszelkie prawa w ogóle nie mogą być przekazane ani oddzielone od osoby suwerena. Prawo natomiast nie jest radą, lecz rozkazem, który musi być spełniony przez poddanych.
Ludziom nie wolno buntować się przeciw władzy. Hobbes ostro potępiał formy oporu, szczególnie przeciwko ustrojowi państwowego. Jest to niedopuszczalne. Nawet władza może być okrutna, może prześladować, co leży przecież w zakresie jej kompetencji. Najgorszy jest jednak stan natury, permanentnej wojny - gorszy niż okrutna władza. Ludzie zaopatrzeni zostali przez naturę wielkimi szkłami powiększającymi, którymi są ich uczucia i miłość samego siebie. Prowadzi to do tego, że najsilniej widzą własną krzywdę, co popycha ich do bezmyślnego buntu. Nie mają jednak tych lunet, które by im pozwalały ujrzeć zagrożenia stanu natury.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)