To tylko jedna z 10 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Odrodzenie filozofii Portyku w Rzymie i neostoicyzm
Ostatnia faza rozwoju szkoły stoickiej
Spośród wielkich szkół powstałych w epoce hellenistycznej największą żywotność przejawiała Stoa. Wyróżniały się w niej postaci Seneki, Epikteta, Marka Aureliusza, Muzoniusza Rufusa. Skromniejsze miejsce zajmuje Hierokles, który ograniczył się do przedstawienia etyki stoickiej w sposób szkolny i popularyzujący. Inni przedstawiciele szkoły wyróżniali się też na polach interpretacji mitów, astronomii, poezji. W dwóch pierwszych wiekach ery chrześcijańskiej nastąpiło prawdziwe odrodzenie się filozofii stoickiej.
Neostoicyzm rozwinął się w Rzymie i rozwinął następujące cechy:
Dominujące lub niemal wyłączne stało się zainteresowanie większości stoików etyką.
Ograniczone zostały fizyka i logika, a teologia nabrała zabarwienia spirytualistycznego.
Po upadku republiki, kiedy rozluźniły się więzy jednostki z państwem i społeczeństwem, szukała ona doskonałości w swoim własnym wnętrzu.
W konsekwencji ukształtowało się poczucie głębokiej więzi człowieka z Bogiem, które swój szczyt osiągnęło w neoplatonizmie.
Platonizm, który wywarł wpływ już na Posejdoniosa, w wersji medioplatońskiej zainspirował wielu stoików rzymskich.
Neostoicyzm przesiąknięty był mocnym uczuciem religijnym, które w widoczny sposób zmieniało klimat duchowy dawnej filozofii stoickiej.
Neostoicy potwierdzili ideał swoich poprzedników - z dwóch największych spośród nich, jeden był niewolnikiem, a drugi cesarzem.
Seneka
Lucius Annaeus Seneka urodził się w Kordobie na przełomie ery pogańskiej i chrześcijańskiej. W Rzymie został wprowadzony w filozofię stoicką. Brał czynny udział w polityce, został wychowawcą Nerona. Odsunął się od polityki, gdy popadł w konflikt z Neronem. W wyniku późniejszych podejrzeń cesarza, został skazany na popełnienie samobójstwa. Wyrok przyjął i wykonał ze stoickim hartem. Zostawił po sobie bardzo bogatą spuściznę. Uważa się, iż Seneka jest najbardziej nowoczesnym pisarzem literatury łacińskiej.
Stoa stała się wraz z Seneką jeszcze bardziej wrażliwa na wymogi eklektyczne. Rzymski filozof bronił swojej duchowej wolności w stosunku do nauki szkoły, głosił potrzebę wsłuchiwania się we wszystkie głosy i, o ile są wartościowe, przyjęcia ich. W konsekwencji przejął pewne normy mądrości głoszone jeszcze przez Epikura. Seneka nie jest jednak eklektykiem, ponieważ jego wolność i otwarcie zakorzenione są w stoickim odczuwaniu, które zawsze zabarwia sobą to, co przyjmuje. Nie potrafi utworzyć adekwatnych kategorii teoretycznych, które mogłyby zastąpić kategorie wypracowane przez stoicyzm.
(…)
… świata, jego zwyczajność („nihil novi sub sole”).
Widać w „Rozmyślaniach” ducha innego niż trwał w klasycznej i hellenistycznej Grecji. Pobrzmiewa tu już rozpad świata antycznego, nieubłagane nadejście chrześcijaństwa. Czas przełomu prowokuje poczucie bezwartościowości wszystkiego. A jednak Marek Aureliusz jest przekonany, że nauka stoicka jest nadal w stanie wykazać sens życia i określonych rzeczy…
…, ciepłym tchnieniem (pneumą), a więc miała tę samą naturę ontyczną, co ciało. Marek Aureliusz odstępuje od tego schematu i przyjmuje trzy zasady konstytuujące człowieka: ciało (soma), duszę (psyche) i rozum (nous). Za hegemoniczną zasadę kierującą człowieka uznaje rozum, czyli umieszcza tę zasadę poza duszą.
Nauka ta jest inspirowana tendencjami spirytualistycznymi, które nie mogły się zgodzić…
… utożsamionym z pneumą.
Koncepcje człowieka - Zjawisko podobne do tego, które odnaleźć można w teologii Seneki, tkwi też w jego psychologii. Filozof przyjmuje platoński podział duszy na trzy części, ale wszystkie je pojmuje jako władze hegemonicznej części duszy. O wiele bardziej niż średnia szkoła stoicka podkreśla dualizm duszy i ciała - idzie w tym prawie tak daleko, jak Platon w „Fajdonie”. Koncepcje…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)