Odkrycie ezoterycznych pism Arystotelesa i jego ograniczone znaczenie historyczno-filozoficzne
Zamilknięcie Perypatu na dwa wieki w epoce hellenistycznej
Od około 270 roku do połowy I wieku przed Chrystusem życie Perypatu toczyło się w klimacie przeciętności. Szkoła odnosiła pewne sukcesy jako instytucja o charakterze wychowawczym, ale była praktycznie nieobecna w debatach ideowych.
Około 270 roku scholarchą został Likon z Troady, który interesował się przede wszystkim zagadnieniami pedagogicznymi. W filozofii ukierunkował się na etykę, w której najwyższe dobro zdefiniował jako „radość duszy”, w szczegółach ulegając wpływom stoickim.
Współczesny Likonowi Hieronim z Rodos głosił nauki wyraźnie przesiąknięte epikureizmem. Utrzymywał, że najwyższym dobrem jest brak cierpienia.
Po Likonie scholarchą został Ariston z Keos, który „wsławił się” tylko dość powierzchownymi refleksjami etycznymi, które przede wszystkim dotyczyły charakterologii.
Kolejnym przywódcą Perypatu został Kritolaos z Faselis, który, choć chciał trzymać się nauki Arystotelesa, dość szybko uległ materialistycznym wpływom stoickim. Kontynuował on perypatetycką naukę o trzech rodzajach dóbr: dobrach duszy, dobrach ciała i dobrach zewnętrznych, wynosząc dobra duszy wysoko ponad pozostałe.
Po Kritolaosie scholarchą został jego uczeń, Diodor z Tyru, który kontynuował naukę swojego nauczyciela, a przy tym próbował tworzyć w etyce syntezę nauk Perypatu, stoików i epikurejczyków.
Odkrycie ezoterycznych pism Arystotelesa, wielka edycja Andronikosa z Rodos i powolne odradzanie się filozofii arystotelesowskiej w I wieku przed Chrystusem
Pisma Arystotelesa, które przygotowywał do swoich wykładów, ze względu na ich specjalistyczną i techniczną treść, nie tylko nie zostały opublikowane, lecz nie zostały nawet usystematyzowane pod względem literackim. Umierając, Teofrast powierzył te pisma Neleusowi, który szybko wszedł w konflikt z nowym scholarchą, Stratonem i wywiózł bibliotekę z Aten do Azji Mniejszej. Spadkobiercy Neleusa przez lata ukrywali te pisma w piwnicy. Udało się je odkupić na przełomie II i I wieku Apellikonowi z Teos, który zawiózł je z powrotem do Aten i tu po raz pierwszy wydał - niestety z wieloma błędami, w związku z czym były one niezrozumiałe. Niedługo po ich opublikowaniu Ateny zostały splądrowane przez Sullę, a Likejon poniósł dość duże straty. Sulla wywiózł cenne rękopisy do Rzymu. Tu skopiował je gramatyk Tyrannion, od którego materiały otrzymał Andronikos z Rodos. Wykorzystał on je do stworzenia monumentalnej edycji dzieł Arystotelesa i Teofrasta.
(…)
… z Agai, Aspazjos, Adrastos z Afrodyzji, Herminos, Arystokles z Messany.
Arystotelizm dwóch pierwszych wieków chrześcijaństwa, w przeciwieństwie do arystotelizmu ostatniego wieku pogaństwa, ujawnia określone wpływy platonizmu, a zwłaszcza medioplatonizmu. Arystokles z Messany nazywa wręcz Akademię „Perypatem Platona”.
Neoarystotelizm Aleksandra z Afrodyzji
Aleksander z Afrodyzji był największym spośród…
… należy rozpocząć systematyczne uprawianie filozofii. W podobny sposób postąpił z innymi tekstami, tworząc Corpus Aristotelicum.
Cyceron donosi, że perypatetycy współcześni Andronikosowi (Staseas z Neapolu, Ariston z Aleksandrii, Kratippos z Pergamonu, Boetos z Sydonu, Ksenarchos z Seleukei, Mikołaj z Damaszku) nie znali jeszcze nowej edycji dzieł Arystotelesa. W każdym razie to Andronikos został jedenastym scholarchą Perypatu (między nim a Diodorem brakuje dwóch nazwisk) i to on mógł go odbudować. Jego działalność filozoficzna nie sprowadzała się do egzegezy i komentowania pism Arystotelesa. W psychologii, na przykład, pojął za Ksenokratesem duszę jako relację liczbową - w oczywisty sposób odchodząc od poglądów Stagiryty.
Nowy kurs arystotelizmu w dwóch pierwszych wiekach ery chrześcijańskiej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)