NORMY I PRZEPISY PRAWNE.
1. Pojęcie normy postępowania.
Norma postępowania - wysłowiony nakaz, zakaz lub dozwolenie, któremu towarzyszy specyficzny kontekst społeczny; dotyczy ona tylko takich zachowań, które są uzależnione od adresata normy; jednym z rodzajów norm postępowania są normy prawne.
2. Generalność i abstrakcyjność norm prawnych. Norma prawna - najmniejszy, stanowiący sensowną całość element prawa. Normy są przeważnie:
generalne: skierowane do pewnej kategorii adresatów poprzez wymienienie ich cech rodzajowych, a nie do adresata indywidualnego,
abstrakcyjne: wzór zachowania określony jest przez wskazanie rodzajowych a nie konkretnych cech tego zachowania, wzór ten może być kazuistyczny ale norma pozostaje abstrakcyjna dopóki istnieje możliwość wielokrotnego spełniania tego wzoru przez adresatów.
3. Elementy norm prawnych.
hipoteza,
dyspozycja,
sankcja (wg nieobowiązującej już trójelementowej koncepcji normy prawnej). 4. Hipoteza normy prawnej.
Hipoteza wskazuje adresata (ewentualnie cel i sposób jego działania - elementy podmiotowe) normy oraz okoliczności, w jakich adresatowi jest nakazane, zakazane lub dozwolone coś czynić. Może mieć to charakter mniej lub bardziej dokładny, ale zwykle hipoteza stanowi rozbudowany element normy prawnej. Często jest rozproszona w tekstach aktów normatywnych. Hipoteza może też zawierać elementy przedmiotowe, zewnętrzne w stosunku do adresata, a także czas czy miejsce działania.
5. Dyspozycja normy prawnej.
a) rodzaje zachowań regulowanych w dyspozycji (ze względu na sposób uregulowania przez prawo):
czyny - faktyczne zachowania psychofizyczne,
czynności konwencjonalne - zachowania, którym normy nadają specyficzne znaczenie, inne niż to, które wynikałoby z faktycznego przebiegu czynności; dzieli się je na prawnie istotne (akty tworzenia prawa, akty stosowania prawa, czynności prawne, czyli zachowania osób fizycznych i prawnych oraz działania prawne, czyli czynności konwencjonalne regulowane przez prawo publiczne) i prawnie obojętne. Normy mogą nakazywać lub zakazywać podjęcia czynów lub nakazywać określone zachowania traktować jak dokonanie czynności konwencjonalnej istotnej prawnie.
b) klasyfikacja zachowań:
nakaz - może obejmować jeden typ zachowań, od którego nie można się uchylić bez poniesienia konsekwencji albo kilka sposobów wykonania określonego obowiązku (szczególnie w prawie cywilnym),
zakaz - wskazuje typy zachowań uznanych za niedopuszczalne; zakazywane są czyny, w przypadku czynności konwencjonalnej można mówić raczej o odebraniu jej skuteczności prawnej, jeśli naruszone zostały warunki zawarte w hipotezie, w przypadku zakazu wystarczy określenie normy sankcjonującej,
(…)
… za niedopuszczalne; zakazywane są czyny, w przypadku czynności konwencjonalnej można mówić raczej o odebraniu jej skuteczności prawnej, jeśli naruszone zostały warunki zawarte w hipotezie, w przypadku zakazu wystarczy określenie normy sankcjonującej,
dozwolenie: słabe - dozwolone są wszystkie zachowania, które nie są zakazane (są prawnie indyferentne - nullum crimen sine lege), nie dotyczy to organów władzy…
… dla niego dóbr. Funkcjami kary mogą być: odpłata złem za zło, resocjalizacja przestępcy, prewencja indywidualna, prewencja ogólna, izolacja przestępcy od społeczeństwa lub jego całkowita eliminacja z życia społecznego,? szczegółowe rozwiązania w przypadku określonych norm. * dla niektórych norm nie można znaleźć w systemie prawnym sankcji (leges imperfectae, znajdujące się najczęściej w prawie konstytucyjnym…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)