To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Koncepcje geopolityczne Eugeniusza Romera.
Eugeniusz Romer (1871 - 1954) - ojciec polskiej geopolityki - swoje poglądy wyłożył w pracy „Ziemia i Państwo”. Romer nazwał fizjograficzną Polskę pomostem między dwoma morzami, a jej indywidualność polityczną widział w jednoczących ją naturalnych węzłach komunikacyjnych. Nie zgadza się z koncepcją Nałkowskiego, że Polska jest krajem przejściowym, przedmurzem Zachodu ku Wschodowi i bramą Wschodu ku Zachodowi. Zauważa, że struktura lądu Europy wskazuje na podział północ-południe. Badania struktury lądu europejskiego doprowadziły go do wniosku, że Europa dzieli się na 4 części:
Wyspy Brytyjskie ze Skandynawią i Finlandią;
obszary niżowe od Atlantyku po Ural;
pas gór średnich od Atlantyku po Wisłę;
Europa medyterańska, rozciągająca się ku północy po wieńce gór łańcuchowych.
Jako pierwszy w Polsce zauważył geostrategiczną rolę rzek. Przypisywał im rolę rozstrzygającą o kierunkach i rozmiarach ekspansji państwa. Zwracał uwagę na wzajemną współzależność sieci wodnej z rzeźbą ziem polskich, co doprowadziło do wykształcenia równoleżnikowej strefowości terytorialnej Polski:
I pas, to szeroka kraina wielkich dolin z kolebką jądrem Polski, Wielkopolską Kujawami i Mazowszem;
II pas podgórski w obrębie wyżyn, wzniesionych po lewym brzegu górnej Wisły, a ciągnący się po Sudety i Karpaty, to Śląsk i Małopolska, a w ich przedłużeniu Ruś Czerwoną;
III pas zwany pomorskim z Pomorzem i Prusami.
Zauważa Romer jeszcze jedną cechę charakterystyczna rozczłonkowania terytorialnego Polski; mianowicie w naszej historii główne linie wodne zawsze były osią owych członków organizmu, nigdy granicą nawet podczas rozbicia dzielnicowego. Zwraca uwagę na geostrategiczną rolę basenu Wisły, którego posiadanie daje możliwość ekspansji w kierunku wschodnim. Natomiast za kres ekspansji wschodniej uważa Dźwinę, gdyż posiada ona słabo rozwiniętą sieć dopływów przez co posiada charakter rzeki granicznej.
O potrzebie odzyskania Gdańska i dostępu do Morza Bałtyckiego, przypomina według niego bieg Wisły w kierunku północnym. Przez ten fakt Polska jest stale zrośnięta z Bałtykiem. Natomiast rzeka Odra, która nie posiada żadnego dopływu z lewej strony, ma charakter rzeki granicznej. Zmiany graniczne na zachodzie Polski po II wojnie światowej przyjął Romer z zadowoleniem. W rozwoju stosunków geopolitycznych na świecie zauważa on szereg sprzeczności. Z jednej strony zwracał on uwagę na większą europeizację kulturalną, a z drugiej strony zauważał polityczne rozczłonkowanie. Sytuacje taka spowodowała powstanie nowego tworu, tzw. Cywilizacji amerykańskich europeidów.
(…)
… europeizację kulturalną, a z drugiej strony zauważał polityczne rozczłonkowanie. Sytuacje taka spowodowała powstanie nowego tworu, tzw. Cywilizacji amerykańskich europeidów. Przewidywał one w przyszłości zwiększenie roli Stanów Zjednoczonych w światowej polityce. „Kraj Największych Liczb” - to wg Romera Ameryka już przed II wojną światową. „Wola życia z ziemi i zżycia się z tą ziemią” - to wg Romera…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)