Wykład - istota i nieuchronność rewolucji naukowych

Nasza ocena:

3
Pobrań: 35
Wyświetleń: 413
Komentarze: 0
Notatek.pl

Pobierz ten dokument za darmo

Podgląd dokumentu
Wykład - istota i nieuchronność rewolucji naukowych - strona 1 Wykład - istota i nieuchronność rewolucji naukowych - strona 2

Fragment notatki:

ISTOTA I NIEUCHRONNOŚĆ REWOLUCJI NAUKOWYCH
Rewolu­cje naukowe to niekumulatywne epizody w rozwoju nauki, w których stary paradygmat zostaje zastą­piony częściowo bądź w całości przez nowy, nie dający się pogodzić z poprzednim
Jest to jednak tylko część odpowiedzi. Aby ją uzupełnić, zadać musimy kolejne pytanie: dlaczego zmianę paradyg­matu nazywać mamy rewolucją? Jakie analogie między rozwojem naukowym i politycznym - tak zasadniczo różnymi zjawiskami - pozwalają mó­wić w obu wypadkach o rewolucjach?
- źródłem rewolucji politycznych jest rosnące - przynajmniej u części społeczeństwa- poczucie, że istniejące instytucje nie są już w stanie rozwiązać problemów powstających w otoczeniu, które one same po części ukształ­towały
- źródłem rewolucji nauko­wych jest rosnące - znów zazwyczaj wśród wąs­kiej grupy społeczności uczonych - poczucie, że istniejący paradygmat przestał spełniać adekwatnie swe funkcje w poznawaniu tego aspektu przyrody, którego badania sam poprzednio umożliwił
Zaró­wno w rozwoju politycznym, jak i naukowym poczucie to prowadzi do kryzysu, który jest warun­kiem wstępnym rewolucji
Rewolucje społeczne dążą do takich prze­kształceń instytucji politycznych, jakich same te instytucje zabraniają. Powodzenie ich wymaga za­tem likwidacji niektórych instytucji na rzecz in­nych, a w okresie przejściowym społeczeństwo rządzi się po części bez instytucji. Tak jak kryzys osłabia rolę paradygmatów, tak też początkowo osłabia on rolę instytucji politycznych. Coraz więk­sza liczba ludzi wyłącza się z życia politycznego i zachowuje się w sposób inny, niż nakazują jego kanony. Gdy kryzys się pogłębia, wielu z nich opowiada się za jakąś konkretną propozycją prze­budowy społeczeństwa w ramach nowej struktury instytucjonalnej. Społeczeństwo dzieli się na dwa obozy, dwie partie, z których jedna stara się bronić starego porządku, a druga- wprowadzić nowy. Z chwilą gdy następuje taka polaryzacja, zaczyna brakować wspólnej płaszczyzny politycznej
Z chwilą gdy w sporze o wy­bór paradygmatu odwołujemy się do paradygmatu - a jest to nieuniknione - popadamy nieuchron­nie w błędne koło. Każda grupa, występując w obronie własnego paradygmatu, odwołuje się w argumentacji właśnie do niego
Zasadniczo istnieją tylko trzy rodzaje zjawisk, na gruncie których tworzyć można nową teorię:
- zjawiska uprzednio już dobrze wytłumaczone przez istniejące paradygma­ty; rzadko kiedy jednak są one motywem czy też punktem wyjścia do konstruowania nowej teorii
- zjawiska, któ­rych naturę określa istniejący paradygmat, lecz których szczegóły zrozumiane być mogą tylko w wyniku dalszego uszczegółowienia teorii. Są to zjawiska, których badaniu uczony poświęca więk­szość swego czasu. Jego celem jednakże jest tu raczej uściślenie istniejących paradygmatów niż zastąpienie ich innymi ... zobacz całą notatkę



Komentarze użytkowników (0)

Zaloguj się, aby dodać komentarz