To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Wykład 3. 07.03.2008 r.
1. Grecja - okres badań 400 - 338 r. p. n. e.; traktaty postrzegane jako instrument działania bogów (odwołania do bóstw); rodzaje traktatów:
a) traktaty pokoju - zawierane na określony czas; nie miały zwykle długiej trwałości; rozróżnienie podmiotowe traktatów pokoju
zwykłe - zawierane między stronami walczącymi (belligerentami)
wieczyste - zawierane także z podmiotami niewalczącymi
Treść traktatu pokoju była znormalizowana i określała warunki zakończenia wojny, obowiązki stron (wojna peloponeska, którą przegrały Ateny zakończyła się zburzeniem murów do Pireusa; zburzenie murów Samos) np. wydanie materiałów wojennych czy reparacje. Traktaty były zawierane nie tylko między politejami, ale i tak jak pokój Kalisza w 449 r. p. n. e. między Ligą Delijską i Imperium Perskim (barbarzyńcami), kończący wojny grecko - perskie. Warunki tego pokoju: Ateny gwarantują autonomię polis Jonii w Azji Mniejszej; zakazywał uchwalania Persom satrapów na wybrzeżach Morza Egejskiego; zakaz żeglugi statkom perskim po tym morzu, a Ateny zobowiązały się do nieingerencji w sferę Persów (Libia, Egipt, Cypr, Azja Mniejsza).
Pierwszym wieczystym traktatem pokoju był traktat Nicjasza (422/421 r. p. n. e.) zawarty w trakcie wojny peloponeskiej. Zerwano go po 3 latach. Był jednocześnie sojuszem defensywno - ofensywnym. Zawarty nie tylko między stronami walczącymi, ale też z Beocją, Koryntem i Megarą (strony niezaangażowane). Trzy ostatnie odmówiły ratyfikacji.
b) traktaty przyjaźni (philia) - łączono je z sojuszem; ok. VI w. p. n. e. stał się samodzielnym typem umowy; najwcześniejsze został zawarty między dwoma polis greckimi w Italii - ten miał również zastosowanie praktyczne, ponieważ w wojnie peloponeskiej polis odmówiły sojuszu czy to z Atenami czy Spartą, powołując się właśnie na philiai.
c) traktaty sojusznicze - od V w. p. n. e. rozróżniamy:
symmachiai - sojusznicze o charakterze ofensywnym (przeciwko wspólnemu wrogowi, oba państwa działają wspólnie); nie prowadziły do tworzenia żadnych struktur organizacyjnych
epimachiai - sojusznicze o charakterze defensywnym; jedna ze stron była walcząca (broniła się), a druga miała przyjść jej z pomocą
d) instytucjonalno - sojusznicze:
hegemonika symmachiai - podstawa dla swoistej organizacji międzynarodowej o charakterze sojuszniczym, pod pewnym przywództwem (hegemonią); takie sojusze tworzyły trzy polis: Ateny, Sparta, Teby (i Macedonia); np.:
Związek Ateński II (378 r. p. n. e.) sojusz ten utworzono przez szereg umów dwustronnych;
Liga Helleńska (338 r. p. n. e.) sojusz bardziej demokratyczny, oprócz umów była też przysięga na rzecz hegemona; przewidywała powstanie pewnych organów: Rada - Synedrion, która składała się z reprezentantów, przydzielanych proporcjonalnie; kompetencje Rady - rozpatruje spory terytorialne między państwami (w Lidze Helleńskiej Macedonia nie była zaangażowana), możliwość stosowania sankcji wobec tych polis, które złamały sojusz lub chciały się wycofać (Teby w 335 r. p. n. e.), funkcja międzynarodowego sądu karnego - karano również osoby fizyczne (np. oligarchowie z Chijos); niektóre miały stałe sekretariaty
(…)
… i ekonomicznych w innych polis; np. Związek Beocki (447 - 386 r. p. n. e.) pod przywództwem Teb, który miał charakter wojenny
amfiktionai - związki między polis na podstawie wspólnego kultu religijnego; podstawa dla współpracy politycznej i gospodarczej; rozwiązywały spory międzynarodowe; naruszenie zasad sojuszu zobowiązywało podpisujących do reakcji, np. zbeszczeszczenie miejsca świętego; podjęte działania…
… w. p. n. e. rozmywa się granica między dwoma w/w rodzajami wojny - sekularyzacja pojmowania wojny. Podział odradza się w II w. p. n. e. za dynastii machabejskiej i I w. p. n. e. (wojny przeciwko Rzymowi)
Grecy - zburzenie świątyni było przyczyną; próba zawarcia traktatu sprzecznego z już obowiązującym; działania odwetowe (represalia) nie były uznawane za dobrą przyczynę, ale mogły przerodzić…
… fizycznej postaci traktatu (inskrypcji)
2. Kartagina (Państwo Punickie) - była pod wpływem Azji Mniejszej i Grecji; traktaty miały sakralny charakter (odwołania do bogów i gwarancje trwałości traktatów z ich strony).
215 r. p. n. e. traktat między Kartaginą a Macedonią przeciw Rzymowi zawarty między królem Filipem V a dowódcą sił zbrojnych Kartaginy Hannibalem (nie między państwami) w sprawie pomocy…
…
convencio
pax
amitia
sponsio
societas
pactum
deditio
hospitium publicum
c) traktaty równoprawne i nierównoprawne
równoprawne
pokoju - poprzedzały rozejmy (indutiae) prowadzące do zaprzestania działań wojennych lub kapitulacji (deditio); określały strefy wpływów (509 r. p. n. e. - 306 r. p. n. e. między Rzymem i Kartaginą), ale dotyczy tez korzyści ekonomicznych; podobna treść do greckich traktatów…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)