Geneza ONZ
Pierwsze organizacje międzynarodowe we współczesnym rozumieniu pojawiły się w XIX wieku i należały do nich tzw. Unie Administracyjne (o dość wąskim zakresie działania) nie mające kompetencji w dziedzinie spraw politycznych, np. Komisje Rzeczne (1815 r. - Komisja Żeglugi na Renie, 1856 r. - Komisja Żeglugi na Dunaju), Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny (1865 r.), Powszechny Związek Pocztowy (1874 r.), Międzynarodowy Związek Metryczny (1875 r.).
Pierwszą organizacją międzynarodową o charakterze uniwersalnym i szerokich kompetencjach także politycznych była Liga Narodów (utworzona na mocy Paktu Ligi, będącego integralną częścią traktatów pokojowych zawartych po I Wojnie Światowej z 1919 r.).
Liga Narodów nie osiągnęła swojego podstawowego celu jakim było zapewnienie społeczności międzynarodowej pokoju i bezpieczeństwa. Za kres jej działalności w sensie faktycznym uznaje się wybuch II Wojny Światowej.
Już w trakcie działań wojennych w czasie II Wojny Światowej podejmowano pewne inicjatywy mające doprowadzić do powstania ONZ:
Karta Atlantycka - 14 VIII 1941 r. przyjęta przez w. Churchilla i F. D. Roosevelta) - określono zasady na jakich społeczność międzynarodowa miałaby być zorganizowana po zakończeniu wojny.
Deklaracja Narodów Zjednoczonych - 1 I 1942 r. podpisana w Waszyngtonie początkowo przez 26 państw, do końca wojny przez 47 państw.
Deklaracja Moskiewska „o bezpieczeństwie zbiorowym” - 30 X 1943 r. przez ministrów spraw zagranicznych ZSRR, USA, UK i Chin - ma być powołana w przyszłości organizacja międzynarodowa oparta na zasadzie suwerennej równości państw członkowskich.
Deklaracja Teherańska - 1 XII 1943 r. podpisana przez Roosevelta, Churchilla i Stalina - wielkie mocarstwa będą ponosiły główną odpowiedzialność za utrzymanie pokoju na świecie.
Konferencja w Dumbarton Oaks - 21 VIII - 7 X 1944 r., ministrowie spraw zagranicznych USA, ZSRR, UK i Chin; starano się przygotować projekt Karty Narodów Zjednoczonych; nie objęła wszystkich kwestii, których nie udało się rozstrzygnąć (przede wszystkim formuły głosowania w Radzie Bezpieczeństwa i organu sądowego - czy nadal będzie działał Stały Trybunał Sprawiedliwości Międzynarodowej, czy też powołać nowy organ sądowy).
Konferencja w Jałcie - 4-11 II 1945 r., Roosevelt, Churchill, Stalin - przedmiotem dyskusji był problem głosowań w Radzie Bezpieczeństwa ONZ („jałtańska reguła głosowania”); postanowiono, że konferencja założycielska ONZ odbędzie się w San Francisco i rozpocznie się 25 IV 1945 r. i będą w niej uczestniczyć sygnatariusze Deklaracji Narodów Zjednoczonych z 1 I 1942 r.; w 1945 r. przed rozpoczęciem konferencji odbyło się w Waszyngtonie trwające od 9 do 20 kwietnia spotkanie prawników, na którym uzgodniono, że zostanie utworzony nowy organ sądowy MTS włączony do struktury organów ONZ.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)