To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Eklektyzm Akademii i Cyceron
Powody pojawienia się i cechy eklektyzmu
Eklektyzm oznacza „wybieranie i ponowne łączenie” części zaczerpniętych z różnych doktryn. Tendencja ta dotknęła w pewnym momencie epikureizm (marginalnie), stoicyzm, Akademię (w całej pełni) oraz Perypat. Stało się tak, gdyż wyczerpał się żywotny ładunek poszczególnych szkół, a problematyka, którą się zajmowały, była jednostronnie spolaryzowana (etyczna). Poza tym zanotować należy rosnący wpływ ducha rzymskiego na grecką filozofię oraz przywrócenie wartości zdrowemu rozsądkowi. Niemałą rolę odegrał też sceptycyzm, burząc swoją krytyką każdy dogmat.
Filon z Laryssy i czwarta Akademia
Filon urodził się w Laryssie w połowie drugiego wieku przed Chrystusem. Po przybyciu do Aten wstąpił do Akademii, gdzie był uczniem Kleitomachosa. Po jego śmierci został scholarchą. Po wybuchu wojny Mitrydatesa przeciw Rzymianom opuścił Ateny i znalazł schronienie w Rzymie, gdzie pozostał do śmierci i gdzie znalazł ogromne uznanie.
Filon zaczynał jako sceptyk, lecz w pewnym momencie raptownie zmienił front: uznał, że stoickie kryterium prawdy (przedstawienie kataleptyczne) nie wytrzymuje krytyki, a skoro krytyki nie wytrzymuje tak wyrafinowane kryterium, to nie wytrzyma jej żadne inne. Nie znaczy to jednak, że rzeczy są obiektywnie niezrozumiałe; to ludzie ich nie rozumieją. To stwierdzenie oznacza uznanie prawdy ontologicznej.
Zmiana w filozofii Filona dokonała się prawdopodobnie dzięki skrytykowaniu przez Antiochosa nauki Karneadesa. Karneades twierdził, że istnieją przedstawienia fałszywe, ale nie ma żadnego kryterium, według którego można by odróżnić je od przedstawień prawdziwych. Antiochos dowiódł sprzeczności tych dwóch zdań, w związku z czym nauka Karneadesa upadła. Odpowiedź Filona jest następująca: nie należy całkowicie znosić prawdy i trzeba przyjąć odróżnienie prawdy od fałszu. Nie ma jednak kryterium, które doprowadziłoby nas do tej prawdy, w związku z czym pozostajemy związani prawdopodobieństwem.
Wydaje się, że Filon mógł przyjmować prawdę odciśniętą w duszy i umyśle - byłaby to koncepcja podobna do koncepcji wiedzy wrodzonej. Mógł inspirować się Platonem, lecz z pewnością nie przejął od niego anamnezy, która strukturalnie musi się łączyć z wynikami „drugiego żeglowania”.
Po przyznaniu pozytywnej wartości temu, co prawdopodobne, Filon mógł zaproponować etykę, która sugerowała konkretne reguły w zakresie moralności. Podzielił etykę na sześć części, a filozofa - moralistę porównał do lekarza, którego celem jest doprowadzenie i utrzymanie „pacjenta” w stanie szczęśliwości.
(…)
… nie odrodził się platonizm, lecz eklektyczna mieszanina różnych nauk - Antiochos nazywał siebie akademikiem, ale niewiele dzieliło go od stoików. Zamierzał doprowadzić do końca dzieło odnowienia starej Akademii, ale odzyskał Chryzypa, nie Platona. Nie wahał się nawet odrzucić platońskiej gnozeologii, nauki o ideach.
Przeciwko sceptykom podkreślał Antiochos, że nie można porzucić kryterium prawdy ani nauki…
… fizyczne należało odrzucić, gdyż rozważanie natury podtrzymuje umysł i wynosi go w górę, skąd może przyznać właściwe proporcje sprawom ludzkim. Nie wydaje się, by Cyceron żywił wątpliwość co do istnienia Boga. Najmocniejszym dowodem jest dla niego w tej kwestii zgoda wszystkich ludów. Tak samo nie miał wątpliwości co do istnienia opatrzności - zbyt wiele dowodów teleologii odnajdywał w sobie i wokół…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)