Demokracja pośrednia Ta forma demokracji wymaga rywalizacyjnych i systematycznych wyborów, zgodnie z upływem kadencji, a różne partie muszą mieć swobodę startowania w wyborach. Celem zróżnicowania dat wyborów spowodowany jest tym, że przede wszystkim zapobiega to paraliżowi państwa po wyborach i zmianie całej ekipy rządzącej. Także istotnym aspektem jest fakt, że gdyby wybory odbywały się na wszystkich szczeblach w tej samej dacie istniałoby duże prawdopodobieństwo przejęcia pełni władz przez jedno ugrupowanie polityczne. W demokracji żadne ugrupowanie/partia nie powinno mieć pełni władz.
Systemy wyborcze:
Czteroprzymiotnikowe: powszechne, równe, bezpośrednie/pośrednie, tajne (głosowanie) i większościowe. Pięcioprzymiotnikowe: powszechne, równe, bezpośrednie/pośrednie, tajne (głosowanie), większościowe i proporcjonalne. +/- System mieszany - np. Niemcy - Bundestag, Litwa, Węgry, Włochy - wykorzystanie obu powyższych systemów. Nie jest to jednak typowy trzeci system właśnie ze względu na wykorzystanie równoczesne dwóch wcześniejszych systemów wyborczych a nie jakiegoś innego systemu.
Omówienie zasad:
Zasada powszechności: zasada ta określa krąg osób upoważnionych do udziału w wyborach. Jedynym warunkiem udziału w wyborach jest osiągnięcie odpowiedniego wieku, obywatel powinien uzyskać prawo wyborcze równocześnie z uzyskaniem zdolności do czynności prawnych. Cenzusy to ograniczenia zasady powszechności wyborów spowodowane względami politycznymi, ekonomicznymi lub społecznymi. Partie Lewicowe - socjalistyczne, socjaldemokratyczne są odpowiedzialne właśnie zaniesienie cenzusów. Przykłady cenzusów: Rasowy (RPA do 1994 roku, Australia do 1964, USA do 1870 roku), Zawodowy (przedwojenna Polska żołnierze, stosunkowo popularny jeszcze w okresie powojennym, obecnie obowiązuje np. Singapurze, Malezji i na Filipinach),
Majątkowy (dotyczył największej grupy społecznej, był on bardzo popularny do połowy XIX wieku, głównie kwestia posiadania nieruchomości, od drugiej połowy XIX wieku prawem wyborczym dysponowali obywatele płacący podatek 1964 roku cenzus majątkowy zniesiono w USA, wyjaśniano, że jedynie osoby łożące na państwo mają prawo decydować o państwie), Płci (kobiety nie miały praw wyborczych, uważano, że kobiety są ”zbyt delikatne”, aby brać udział w polityce, 1902 rok, Australia - pierwsze państwo, w którym zniesiono ten cenzus, Finlandia 1906, Polska 1918, Niemcy 1918, Francja 1946, Lichtenstein 1984, w Afganistanie w 1998 roku przywrócono ten cenzus),
Religijny
Zamieszkania - domicylu (prawo wyborcze mają tylko obywatele danego okręgu wyborczego mieszkający w danym okręgu przez określony czas, stosunkowo popularny w USA i Wielkiej Brytanii),
(…)
… najemnych, funkcjonariusze i agentura carskiej policji, duchowni, Uważa się, że ograniczenie praw wyborczych powszechnych codo osób prawnie ubezwłasnowolnionych i osób skazanych prawomocnym wyrokiem sądu na karę pozbawienia praw publicznych lub konkretnie praw wyborczych nie jest problemem i jest zgodne z zasadą powszechności. Prawo wyborcze dzieli się na czynne i bierne. Zasada równości - równość formalna…
…, sposób ustalenia wyników wyborów. W świetle tej zasady wygrywa wybory kandydat, który zdobywa większość głosów. Istnieją 3 rodzaje większości: Większość względna - największa ilość głosów, chociaż mniej niż połowa (wybory na niej oparte zawsze kończą się ostatecznym wynikiem, minusem takiej większości jest to, że zwykle wybory wygrywa kandydat, na którego głosowała mniej niż połowa wyborców) Większość bezwzględna zwykła - 50% + 1 (w takich wyborach mandat uzyskuje zawsze kandydat, na którego głosowała ponad połowa wyborców, minusem jest to, że głosowanie zwykle odbywa się w dwóch turach, tego typu wybory są też droższe - dwie tury, „dwie kampanie”)
Większość bezwzględna kwalifikowana - 50% +1 + n głosów. Obecnie w wyborach powszechnych stosuje się głównie większość względną lub bezwzględną zwykłą. Papieża…
… dzielenia głosów. Przykładowo:
Metoda d'Hondta - liczbę głosów, jakie oddano napo szczególne partie dzielimy przez kolejne liczby naturalne, po drugie otrzymane w ten sposób ilorazy porządkujemy od największego do coraz mniejszego, po trzecie kolejne mandaty przyznajemy partiom, przy których wystąpiły coraz mniejsze ilorazy. W Polsce ustala się wyniki wyborów do rad gmin powyżej 20 tyśmieszkańców, po drugiewyboryradpowiatów, po trzeciewyborysejmikówwojewódzkich wybory dosejmu i wybory deparlamentu europejskiego. Przykład:
Mamy 8 mandatów, 5 partii (I - 42 tyś, II - 18 tyś, III - 9 tyś, IV - 32 tyś, V - 24 tyś) dzieli się następnie liczby przez kolejne liczby naturalne:
(1 2 3 4)
I
II
III
IV
V
42
18
9
32
24
21
9
4,5
16
12
14
6
3
10,6
8
10,5
4,5
2,25
8
6
I - 3
II - 1
III - 0 IV - 2
V - 2
Metoda Sainte Lague - różnica…
… Bundesrat w Niemczech. Są oni prawnie związani instrukcjami władz kraju pochodzenia. Występował on też w Polsce Ludowej. 10% wyborców danego okręgu wyborczego mogło wyjść z inicjatywą odwołania posła. Udział obywateli w wyborach może być ich prawem lub obowiązkiem. W większości państw udział w wyborach jest prawem. 32 państwa na świecie stosują obowiązek udziału w wyborach. W przypadku braku udziału…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)