DEFINICJA PRAWA
Najbardziej popularna jest pozytywistyczna definicja prawa:
Prawo to zespół norm postępowania pochodzących od państwa i zabezpieczonych przymusem państwowym.
Norma postępowania jest to wypowiedź wskazująca określonemu adresatowi pewien rodzaj zachowania w pewnych okolicznościach. Normy postępowania mogą przybierać różne formy słowne.
Cechy charakterystyczne norm prawnych:
twórcą norm prawnych jest organizacja państwowa (państwo za pośrednictwem swoich organów),
realizacja norm prawnych zabezpieczona jest przymusem państwowym, tzn. państwo nie tylko stanowi normy prawne, ale stara się także zabezpieczyć ich realizację.
Przymus państwowy znajduje swoje odzwierciedlenie w tzw. sankcjach. Podstawowa ich funkcja to zabezpieczenie realizacji norm. Wyróżnia się trzy typy sankcji: sankcje karne oraz sankcje egzekucji i sankcje nieważności (sankcje restytucyjne). Sankcja karna (represyjna) polega na wyrządzeniu pewnego rodzaju zła, dolegliwości osobie, która zachowała się w sposób niezgodny z prawem. Sankcje karne manipulują najbardziej istotnymi dla człowieka wartościami, takimi jak mienie (grzywna), wolność (pozbawienie wolności) i życie (kara śmierci). Polski kodeks karny wyróżnia tzw. kary podstawowe - grzywna, kara ograniczenia wolności, kara pozbawienia wolności (nie wymienia kary śmierci, polskie sądy kary śmierci orzekać nie mogą).
Z sankcją karną wiążą się dwa pojęcia:
prewencja ogólna jest to funkcja odstraszająca kary (kary należy tak dobierać, aby odstraszały innych członków społeczeństwa),
prewencja szczególna jest to funkcja wychowawcza, resocjalizacyjna kary (aby przestępca ponownie nie popełnił czynu przestępczego).
Polskie prawo oprócz kar podstawowych wyróżnia tzw. środki karne, które w swojej istocie stanowią kary dodatkowe, np.:
pozbawienie praw publicznych,
zakaz wykonywania zawodu,
pozbawienie prawa prowadzenia pojazdów mechanicznych,
podanie wyroku do publicznej wiadomości.
Sankcja egzekucji polega na tzw. przywróceniu stanu poprzedniego. Jeśli ktoś nie zachowuje się w sposób zgodny z prawem, to podejmuje się takie działanie, aby powstał stan wcześniejszy zgodny z prawem.
Sankcja nieważności (często występuje w prawie cywilnym, prawie handlowym i prawie administracyjnym) polega na tym, że jeżeli dana czynność nie została dokonana w sposób zgodny z prawem, to taka czynność nie wywołuje skutków prawnych, czyli jest nieważna.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)