To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
BERKLEY (1685 - 1753)
Irlandczyk ur. w Dublinie
Walczył z ateizmem i liberalizmem religijnym; był w celach misjonarskich w Rhode Island 1729-31; od 1734 był biskupem.
Poprzednicy:
pierwotnie jego poglądy należały do empirycznego prądu filozofii angielskiej
były związki z racjonalistyczną filozofią kontynentalną
Bacon, Locke, Newton, Kartezjusz, Melabranche
Z biegiem czasu poszedł w kierunku platonizmu odchodząc od empiryzmu
Poglądy:
Skrajny nominalizm
Skrajna postać empirystycznych dążeń Locke'a - głównie w poglądzie na idee ogólne i pojęcia abstrakcyjne. (Locke zaprzeczał by w świecie zew. one istniały, ale przyznawał że poj. abstr. Istnieją w umysłach). Berkley uważał, że w umyśle tak samo nie ma nic abstrakcyjnego jak i poza umysłem. np. idea rozciągłości - nikt nie jest w stanie sobie jej przedstawić bez takiej czy innej barwy; nie można przedstawić „barwy w ogóle” bez koloru ⇒ każda idea jaką posiadamy jest zupełnie określona i konkretna nie ma przedmiotów ani idei ogólnych, ogólne są jedynie wyrazy
w związku z tym nastąpiło zwężenie pojęcia idea (u Locke'a była tym samym co „przedstawienie”) do „wyobrażenia” [NIE MA INNYCH PRZEDSTAWIEŃ NIŻ P. KONRETNE CZYLI WYOBRAŻENIA]
skrajny sensualizm
rozum ma za przedmiot wyłącznie sprawy duchowe
dla poznania ciał jedynym źródłem są zmysły; w przypadku ciał wiedzieć i postrzegać to jedno i to samo
Locke: tyle tylko wiemy, ile doświadczamy ⇒ Berkley: to tylko istnieje, czego doświadczamy
Teoria matematyki Berkleya była najradykalniejszą sensualistyczną teorią wiedzy, jaka istniała ⇒ figury, które rysuje geometra na papierze, nie były dla Berkleya ilustracją lecz przedmiotem wiedzy matem., jedynie one mogą być bowiem oglądane przez zmysły rozum nie ma z matematyką nic do czynienia bo jego przedmiotem są wyłącznie sprawy duchowe (a trójkąty nie są duchami ani ich czynnościami) stąd matematyka może być jedynie rzeczą zmysłów W KONSEKWENCJI musiał zawsze walczyć z koncepcją wielkości nieskończenie małych, bo przecież były one im mniejsze tym bardziej niedostrzegalne Potępiał teoretyczne przyrodoznawstwo za abstrakcyjne pojęcia:
odrzucał mechanikę Newtona (zwł. absolutny ruch, przestrzeń i czas, które nie istnieją, skoro nie ma ich śladu w doświadczeniu zmysłowym), zaprzeczał istnieniu w świecie cielesnym sił i związków przyczynowych, uważał siłę ciążenia za fikcję. Przedmiotem doświadczenia były dla niego tylko wyobrażenia a te nie mogą działać i być przyczynami; siła i działanie to własności duchów, które znamy z wew. doświadczenia i przenosimy niesłusznie na przedmioty cielesne
(…)
… to z niedoskonałości naszej mowy Trwałość i jedność rzeczy? Ilekroć otwieram oczy i spostrzegam dom, tylekroć ten dom tworzy się na nowo? Jeśli dom widzi 10 osób to czy jest 10 domów? ⇒ Berkley: rzeczy są postrzeżeniami ale nie tylko ludzi, lecz i Boga - jako postrzeżenia Boże mają jedność i trwałość. Spirytualizm
Aby istniały idee muszą istnieć umysły, które w sobie te idee noszą ⇒ świat składa się nie z samych idei…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)