To tylko jedna z 5 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
dr hab. Witold Kawecki. Notatka składa się z 5 stron.
Wykład 3 (19.03)
Dobre obyczaje w nauce (1992) Zasady ogólne 1.1. Pracownika nauki obowiązują zasady etyki ogólnoludzkiej, w szczególności zasady
dobrych obyczajów w nauce.
Etyka ogólnoludzka obowiązuje pracownika nauki tak jak każdego człowieka, ale
odpowiedzialność jest jego większa ze względu na wyższy stopień świadomości, a także
dlatego, że pracownikom nauki przypisuje się wysoką rangę w społecznej hierarchii i
postrzega ich jako autorytety w życiu społecznym.
Pracownika nauki obowiązują przede wszystkim normy prawdomówności i
bezinteresowności. Zasady etyki i dobrych obyczajów obowiązują pracownika nauki we
wszystkich jego zachowaniach, a nie tylko w ramach działalności profesjonalnej. Jeśli
przepisy prawne lub służbowe naruszałyby etos ludzi nauki, to pracownik nauki powinien
dążyć do zmiany takich przepisów i uzgodnienia ich z kanonami dobrych obyczajów w nauce.
1.4. W sytuacji, gdy zastosowanie dobrych obyczajów w nauce popada w kolizję z innymi
ogólnie akceptowanymi systemami wartości, pracownik nauki powinien dokonywać wyboru
zgodnie z własnym sumieniem i podejmować osobistą decyzję w każdym konkretnym
przypadku moralnego konfliktu.
1.5. Pracownik nauki uznaje naukę za ważny składnik kultury i broni jej przed
nieuzasadnionymi zarzutami. Pracownik nauki powinien bronić prawa do badania każdego zagadnienia naukowego
niezależnie od jego doraźnej użyteczności w przeświadczeniu, że:
- w skali historycznej rozwój nauki prowadzi do ogólnego postępu cywilizacyjnego i poprawy
ludzkiego bytu;
- nauka zaspokaja naturalne potrzeby poznawcze człowieka;
- upowszechnienie wiedzy o świecie ulepsza ludzkie obyczaje.
1.6. Pracownik nauki jest obowiązany przeciwdziałać złemu wykorzystaniu osiągnięć
naukowych i użyciu ich przeciw człowiekowi.
Pracownik nauki powinien być świadomy, że wyniki jego działalności naukowej mogą być
źle użyte, ale nie powinno go to powstrzymywać w działalności czysto poznawczej.
Zobowiązuje go to natomiast do przeciwstawienia się próbom wykorzystania nauki do
niegodziwych - z punktu widzenia humanizmu - celów przez:
- ostrzeżenie decydenta o możliwych następstwach takich prób;
- odmowę współpracy;
- informowanie i mobilizowanie opinii publicznej, a w szczególności opinii środowisk
naukowych.
1.7. Pracownik nauki powinien ustawicznie poszerzać i pogłębiać swą wiedzę i doskonalić
umiejętności.
1.8. Pracownika nauki obowiązuje postawa krytyczna.
W swojej działalności profesjonalnej pracownik nauki szanuje poglądy autorytetów
(…)
… z faktami.
1.9. Pracownik nauki powinien bronić jej wolności.
Wolność nauki sprowadza się do wolności wyboru problematyki, wolności wyboru metody
rozwiązania, a przede wszystkim wolności myśli i wolności głoszonego słowa. Pracownik
nauki godzi się na ograniczenie wolności słowa i wyboru tematyki, jeśli ograniczenia te są
niezbędne w świetle nadrzędnych racji (na przykład tajemnicy państwowej) i są dokonywane
przez kompetentne gremia naukowe.
Pracownik nauki przeciwstawia się jako szkodliwym dla jej rozwoju:
- cenzurowaniu wypowiedzi i publikacji naukowych;
- ograniczaniu dostępu do materiałów źródłowych;
- utrudnianiu swobodnego przepływu informacji naukowej;
- utrudnianiu osobistych kontaktów między ludźmi nauki.
Pracownik nauki dąży do tego, aby samorządność była powszechną i trwałą formą życia…
… praktyki, a nie
ograniczenie swobodnego przepływu informacji naukowej.
Patentować można wynalazki ale nie odkrycia naukowe.
2.8. Pracownik nauki nie mnoży publikacji naukowych w celu upozorowanego wzbogacenia
swego dorobku.
Jeżeli upowszechnienie osiągnięć naukowych usprawiedliwia opublikowanie tej samej pracy
w różnych czasopismach, to należy powiadomić o tym redakcje tych czasopism i uzyskać ich
zgodę…
… czy odstąpienie autorstwa pracy naukowej
innej osobie, przyjęcie odstąpionego autorstwa, a zwłaszcza żądanie odstąpienia autorstwa są
niedopuszczalne. Tylko rzeczywisty autor dzieła ma prawo figurować jako taki i prawo to jest
niezbywalne.
2.3. Główną motywacją pracownika nauki powinna być pasja poznawcza i chęć wzbogacenia
dorobku nauki. Celem zaś powinno być poznanie prawdy.
Pracownik nauki ma prawo i obowiązek dochodzić swojego priorytetu naukowego. O
priorytecie rozstrzyga data publikacji naukowej lub data wpłynięcia maszynopisu do redakcji
wydawnictwa naukowego. Podstawą dochodzenia priorytetu może być również data złożenia
wniosku patentowego. Ogłaszanie nierzetelnych wyników badań, a także publikacje
nieudokumentowane, np. dla zapewnienia sobie priorytetu są niedopuszczalne. Zarówno
publikacje…
… stosunku zależności lub przewagi erudycyjnej nie licuje z godnością
pracownika nauki.
4.4. Pracownik nauki ocenia każdego studenta sprawiedliwie na podstawie jego osiągnięć.
Pracownik nauki stosuje jednakowe kryteria i jednakową skalę ocen dla wszystkich
studentów.
4.5. Pracownik naukowy traktuje jako poufne informacje natury osobistej uzyskane od
studenta w ramach działalności dydaktycznej.
4.6…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)