Wstęp do filozofii - wykład

1. Czym jest filozofia? Stwierdzenie podstawowe: Wszyscy filozofujemy. Filozofia „[…] zaczyna się od pytań, które nam się nasuwają, gdy swojski, powszedni świat zaczyna tracić swoją oczywistość i staje się problemem. […] Z chwilą, gdy […] swojskość zostaje w nas zakwestionowana, znajdujemy się naraz `jak w szczerym polu' (M. Buber)” . Wyraz filozofia posiada długą historię i w różnych okresach co innego wyrazem tym nazywano. Nigdy przy tym znaczenie wyrazu „filozofia” nie sprecyzowało się i nie ustaliło do tego stopnia, by można było podać jednoznaczne określenie tego wyrazu.
Etymologia Wyraz „filozofia” narodził się w starożytnej Grecji. Podobno już Pitagoras (ok. 580-500 przed. Chr.) używał tego słowa. Heraklit z Efezu (ok. 540-480) mówił o filozofach. Dopiero jednak Sokrates (470-399) nadał tej nazwie znaczenie, które się utrwaliło w historii. W dialogu ( Uczta ) między Sokratesem a Diotymą Platon (427-347) określa filozofię jako umiłowanie mądrości , uosabiając miłość do prawdy, dobra i piękna w bożku Erosie . Etymologicznie wyróżnić można w nim dwa składniki: vfilew (fileo) = miłuję, dążę i sofia (sofia) = mądrość, wiedza. Pierwotnie dla Greków wyraz filozofia znaczył tyle, co umiłowanie mądrości lub dążenie do wiedzy . Zgodnie z tym pierwotnym znaczeniem nazywano filozofią wszelkie badanie na­ukowe. Jan Hartman uważa, że filozofia „to w założeniu dobrze uzasadnione i systematycznie wyłożone poznanie, odnoszące się do najistotniejszych i najbardziej podstawowych kwestii, jakie tylko da się sformułować; ponadto droga myślowa do takiego poznania prowadząca oraz historyczny całokształt wysiłków poznawczych tego rodzaju. Do tego można dodać warunek: […] wypowiedzi filozoficzne muszą być zespolone, dzięki właściwej erudycji, dyscyplinie logicznej oraz umiejętności korzystania z urobionych już pojęć i wyrażeń, z całym intelektualnym dorobkiem ludzkości” .
Tab. za Anzenbacherem A. Anzenbacher, Wprowadzenie do filozofii ¸ Wydawnictwo WAM, Kraków 2003 8 , s. 17.
[Diotyma:] To nawet i dziecko zrozumie, że ci, którzy są czymś pośrednim pomiędzy jednymi i drugimi (mądrymi a głupimi: K.K.). Bo mądrość to rzecz niezaprzeczenie piękna, a Eros to miłość tego, co piękne; przeto musi Eros być miłośnikiem mądrości, filozofem, filozofem będąc, pośrodku jest pomiędzy mądrością i głupotą. I temu też winno jego pochodzenie. Bo ojciec jego mądry jest i bogaty, a matka niemądra i biedna ( Uczta , 203B-204C). Wstęp do filozofii , PWN, Warszawa 2005, s. 18.
... zobacz całą notatkę