Wstęp do edytorstwa, 23.10.2008
Pomysł na książkę bądź też gotową ofertę autora omawia się na kolegium w redakcji,
gdzie rozważa się, czy książka pasuje do strategii wydawniczej, poziomu wydawnictwa,
etc. Gdy książka jest kiepska, a jej poprawienie kosztowałoby za dużo pracy, wówczas
oferta zostaje odrzucona, bardzo wygodnym pretekstem jest argument, że nie pasuje do
strategii wydawniczej. Łatwiej jest odrzucić propozycję ze względów formalnych, niż
merytorycznych, które trzeba uzasadniać…
W razie zaakceptowania tworzona jest teczka książki czyli zbiór dokumentów
pojawiających się podczas projektu wydawniczego. Zaczyna ją dokument, który jest
początkiem nawiązania kontaktu z autorem – list z ofertą bądź też propozycja ze strony
wydawnictwa.
Redaktor wyszukuje recenzentów oceniających projekt – muszą to być osoby obeznane z
tematem,
W przypadku prac naukowych dla których jest składana prośba o dofinansowanie pracę
musi recenzować samodzielny pracownik naukowy, z innej uczelni i z innego ośrodka
naukowego1. Recenzja jest pracą autorską, sporządzaną na podstawie umowy autorskiej.
Recenzję przekazuje się autorowi, który musi ustosunkować się do poprawek – nie
wszystkie musi uwzględnić, lecz ew. odmowę powinien umotywować. Uwagi recenzenta
służą ulepszeniu tekstu tudzież eliminowaniu tekstów słabych, niepotrzebnie
zajmujących czas i środki wydawnictwa.
Recenzent nie powinien być autorem publikacji z danej dziedziny, gdyż wówczas może
wystawić skrajnie negatywną recenzję aby wyeliminować konkurencję dla własnych
dzieł. Należy uważać również na względy osobiste, aby uniknąć przeniesienia animozji
personalnych na grunt merytoryczny [e.g. Jaczynowska i Ziółek]. Przyjmijmy jednak, że
recenzent jest fachowcem w swej dziedzinie, nie lubi się czepiać, a jego uwagi mają
pomóc autorowi w wydaniu dobrej książki
Jeżeli recenzja jest pozytywna – redaktor przygotowuje wstępną koncepcję edytorską, a
także wstępny budżet, czyli: wszystko to, co chcemy, aby było w książce plus
wyszczególnienie podstawowych grup kosztów i czynności. Wydawnictwo wówczas ma
czas na zamówienia, e.g. gdy potrzeba map, należy zamawiać je z wyprzedzeniem, a nie
po ukończeniu tekstu.
Załatwianie praw do ilustracji, zwłaszcza z zagranicy trwa dość długo, zwłaszcza gdy
konieczny jest ten konkretny obraz, a często instytucje śledzą, gdzie są publikowane
ich zbiory i grożą sądem w razie nieuprawnionego wykorzystania ich materiałów.
Decyzja co do rodzaju papieru i oprawy – w książkach, gdzie jest dużo map, tabel,
wykazów etc., format nie może być zbyt mały, gdyż elementy te będą nieczytelne,
albumy lepiej drukować na gładkim papierze w dużym formacie, zaś harlequiny na
kiepskim papierze w miękkich oprawkach etc.
Jeżeli książka jest wydawana w serii, wówczas założenia edytorskie muszą pasować
do reszty serii, aby ten, kto później przejmie wydawanie reszty serii wiedział, jak
powinny wyglądać kolejne publikacje.
1
ergo prace naukowców UW mogą oceniać uczeni z ośrodka poznańskiego lub
(…)
… zwłaszcza przy tłumaczeniach, szczególnie przy
terminach fachowych, zaś po prostu samobójcze przy podręcznikach.
Przy podręcznikach obowiązuje zasada: im niżej, tym więcej recenzentów2 – szkolny
musi być recenzowany przez 3 osoby: specjalistę z dziedziny, polonistę i metodyka.
Opinia polonisty nie jest wymagana przy podręcznikach akademickich, co niestety
widać [Ziółek się kłania].
Recenzja…
… prawa autorskie, niezbywalne i nieprzechodzące na spadkobierców:
nadzór autorski – autor ma prawo wiedzieć, co się dzieje z jego książką
prawo integralności dzieła
po śmierci autora tekst nie może być zmieniany4, można go co najwyżej opatrzyć
przypisami5, zmieniać można tylko elementy dodatkowe
wyjątek stanowią teksty ocenzurowane, których pierwotna wersja zachowała się –
wówczas usunięte…
…
Domena publiczna - wszystkie dzieła noszące znamiona twórczości7, dla których minęło
70 lat od zakończenia roku kalendarzowego śmierci ostatniego z twórców – e.g.
Marszałek Piłsudski zm. 12 V 1935, zatem 70 lat będzie się liczyć od 31 XII 1935, a więc
upłynie wraz z 2005 r.
Ten sam czasokres odnosi się do tłumaczeń.
Każdy ma prawo korzystać z domeny publicznej, lecz pod warunkiem zachowania prawa…
… na umowę-zlecenie, chyba, że jest etatowym
pracownikiem wydawnictwa
wyznacza elementy edytorskie: krój czcionki, rozmiar, czy stosować
marginalia, tabelki, kapsułki, co zależy od targetu [dla kogo] i tematyki
dopasowuje mapy i ilustracje, kadruje jak trzeba
Po opracowaniu technicznym książka idzie do składania, którym zajmują się zewnętrzne
spółki – warto zorientować się, co to za firma…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)