To tylko jedna z 30 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
BIAŁORUŚ
P O L I T YC Z N O S P O Ł E C Z N Y
F E N O M E N AU TO R Y TA R N E J
P R E Z Y D E N T U RY
A N N A Ł O M Ż A & P I OT R O L E K SY
PIERWSZE LATA NIEPODLEGŁOŚCI
• Rozwój reform wolnorynkowych
• Tworzenie prywatnych przedsiębiorstw Białoruskich
• Tworzenie przedsiębiorstw zagranicznych
• Powstanie i utrwalenie szeregu instytucji
demokratycznych
• Umacnianie tradycji i tożsamości narodowej
• Istotna rola Stanisława Szuszkiewicza –
Przewodniczącego Rady Najwyższej
NOWA KONSTYTUCJA
• Prace nad nią trwały niemal 4 lata
• Kwestia sporna - zasada podziału władz
• Zwycięstwo wizji republiki prezydenckiej w wyniku głosowań
w Radzie Najwyższej
• Demokratyczny charakter
• Swoboda i równość w działalności gospodarczej
• Demokratyczne, pięcioprzymiotnikowe wybory
• Organy władzy : ustawodawczej (Rada Najwyższa),
wykonawczej (Prezydent Republiki, Gabinet Ministrów),
sądowniczej (niezawisłe sądy)
• Silne kompetencje prezydenta – zwierzchnictwo nad
rządem i kierownictwo w obrębie egzekutywy
POWSTANIE MODELU PREZYDENTURY NA
BIAŁORUSI
• Wynik debaty nad nową konstytucją i wyborem między
systemem rządów parlamentarnych i prezydenckich
• Doświadczenia z ZSRR – powszechne przekonanie, że
tylko silna władza wykonawcza będzie skutecznie
kierować państwem i może wyprowadzić go z kryzysu
• Działania Wieńczysława Kiebicza, przygotowującego
się do objęcia pozycji prezydenta
23.06 i 10.07.1994 - mają miejsce dwie tury
wyborów prezydenckich. Zwycięża w pierwszej
turze Aleksandr Łukaszenka, a w drugiej zyskuje
80% głosów, pomimo iż na zwycięzcę typowany
jest premier Wiaczesław Kiebicz.
Kiebicz, powszechnie typowany na zwycięzcę
wyborów prezydenckich premier, doznał porażki i
podał się do dymisji.
PREZYDENTURA A. ŁUKASZENKI
Gdy Łukaszenka objął urząd prezydenta, stwierdził, że
konstytucja przyznaje mu „carskie prawa”, lecz w
kolejnych latach konsekwentnie poszerzał zakres władzy
prezydenckiej:
• Rozbudowany aparat administracyjny, całkowicie
podległy prezydentowi
• Podporządkowanie środków masowego przekazu
• Podporządkowanie wojska i policji
14.05.1995 – pierwsze w dziejach Białorusi
demokratyczne wybory. Wymóg 50% frekwencji –
problemy z wyborem deputowanych (do ogólnej liczby
260).
Wybory parlamentarne z inicjatywy
Łukaszenki połączone były z referendum.
REFERENDUM
• Odrzucenie herbu i sztandaru
• Przyjęcie symboliki nawiązującej do czasów
ZSRR
• Przyznanie językowi rosyjskiemu statusu
równorzędnego do języka białoruskiego
• Uznanie ścisłej integracji z Rosją za priorytet
• Wniesienie do konstytucji poprawek,
zakładających możliwość przedterminowego
rozwiązania Rady Najwyższej przez prezydenta
"O PEWNYCH ŚRODKACH NA RZECZ
ZAPEWNIENIA STABILNOŚCI I PORZĄDKU
PRAWNEGO W REPUBLICE BIAŁORUŚ"
31.08.1995 - dekret, na mocy którego pozbawiono
deputowanych immunitetu, zawieszono działalność
białoruskich związków zawodowych, a Minister
Sprawiedliwości i Prokuratura otrzymały do ręki
narzędzia prawne pozwalające im na wzmocnienie
nadzoru nad partiami
(…)
…
•
Przyznanie prezydentowi prawa rozwiązania parlamentu w przypadku:
odmowy udzielenia wotum zaufania dla rządu,
uchwalenia wotum nieufności dla gabinetu,
dwukrotnego niezaaprobowania kandydatury premiera,
na podstawie werdyktu Sądu Konstytucyjnego w przypadku naruszenia Konstytucji
•
Przyznanie prezydentowi prawa wyznaczania połowy członków Centralnej Komisji
Wyborczej oraz przewodniczącego i połowy…
…, który
ukończył 35 lat i posiada czynne prawo wyborcze; ponadto,
powinien zamieszkiwać na terytorium Białorusi przez min. 10 lat
przed wyborami
• Kandydat może być zgłaszany wyłącznie przez obywateli (100
tys. podpisów)
OPRÓŻNIENIE URZĘDU PREZYDENTA
• Zrzeczenie się urzędu przez prezydenta
• Usunięcie prezydenta z urzędu (popełnienie zdrady stanu,
innego ciężkiego przestępstwa)
• Przedterminowe zwolnienie prezydenta z urzędu
(niezdolność do sprawowania urzędu ze względu na stan
zdrowia)
• Śmierć prezydenta
Gdy urząd prezydenta jest opróżniony, jego uprawnienia
przejmuje Przewodniczący Rady Republiki.
PROCEDURA USUNIĘCIA Z URZĘDU
W przypadku popełnienia zdrady stanu:
• Wniosek zgłasza 1/3 składu Izby Deputowanych
• Śledztwo parlamentarne i oskarżenie należy do Rady
Republiki
• Prezydent zostaje usunięty…
…
• Powoływanie i zwalnianie wyższych dowódców Sił Zbrojnych
• Wprowadzanie stanu wojennego
• Ogłaszanie całkowitej lub częściowej mobilizacji
UPRAWNIENIA W SFERZE STOSUNKÓW Z
OBYWATELAMI
• Decyzje o nadawaniu obywatelstwa Republiki
Białorusi, jego ustaniu lub udzieleniu azylu
• Prawo łaski
• Przyznawanie nagród i odznaczeń państwowych
• Ustanawianie świąt państwowych oraz dni wolnych
• Prawo do odroczenia…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)